THE EFFECTS OF CALLISTO GUATELLI ON THE MUSICAL IDENTITY OF SULTAN ABDULAZIZ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 393 - 419, 23.09.2024

Semih Okcu , Melike Yanar

https://doi.org/10.51576/ymd.1521862

Öz

This study examines the eastern and western music understanding that existed in the Ottoman Empire during the 19th century. It has been found that Sultan Abdulaziz, the ruler of the period, took Western music education from his tutor Callisto Guatelli, which gave a different direction to his perception, leading him to develop an interest in Western music in addition to Turkish music and compose works in this field. As a result, the integration of Eastern and Western music was achieved, and their musical characteristics were harmonized. The progress of Sultan Abdulaziz in Western music through the lessons he received from Guatelli Pasha can be seen through research and studies on the works of these two composers. In this context, the study analyzes the piece “Invitation à la Valse” composed by Sultan Abdulaziz and the “Aziziye March” composed by Guatelli Pasha. The analysis of these two works reveals how the musical understanding of the period changed and the place of Western music in the Ottoman Empire.
The purpose of this study is to scientifically demonstrate the techniques used by Sultan Abdulaziz, one of the composer sultans of the Ottoman Empire, in his artistic approach, and to present the musical perspective of the period by analyzing the works of both the composer and his tutor. In this regard, it has been proven by sample works that Turkish and Western music elements started to be performed together by Sultan Abdulaziz.

Anahtar Kelimeler

Callisto Guatelli, Sultan Abdulaziz, Invitation à la Valse, Aziziye March, Eastern and Western Music.

CALLİSTO GUATELLİ’NİN SULTAN ABDÜLAZİZ’İN MÜZİKAL KİMLİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Öz

ÖZ
Bu çalışmada, Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yüzyıldaki alaturka-alafranga müzik anlayışı incelenmiştir. Dönemin padişahı Sultan Abdülaziz’in, hocası olan Callisto Guatelli’den aldığı batı müziği eğitimi ile algısına farklı bir yön verip Türk müziğinin yanı sıra batı müziğine karşı ilgi duymaya başlamasıyla kendini bu alanda geliştirip eserler kaydettiği bilgisine ulaşılmıştır. Bunların sonucunda ise şark ve garp müziği entegrasyonunun sağlandığı ve müzikal özelliklerinin harmanlandığı görülmüştür. Sultan Abdülaziz’in, Guatelli Paşa’dan aldığı derslerle batı müziğindeki ilerleyişini görmek, iki bestekârın eserleri hakkında yapılan araştırmalar ve incelemelerle mümkündür. Bu bağlamda çalışma içerisinde Sultan Abdülaziz tarafından bestelenen “Valse Davet (Invitation à la Valse)” ve Guatelli Paşa’nın bestelediği “Aziziye Marşı” eserinin analizi yapılmıştır. Bu iki eser nezdinde yapılan incelemeler sonucu, dönemin müzikal anlayışının nasıl değiştiği ve batı müziğinin Osmanlı’daki yeri açığa çıkmaktadır.
Bu çalışmanın amacı, Osmanlı İmparatorluğu’nun bestekâr padişahlarından biri olan Sultan Abdülaziz’in, sanat anlayışında kullandığı tekniklerin işleyişini bilimsel bir çalışma ile ortaya koyup hem bestekârın hem de hocasının eserlerini analiz ederek dönemin müzikal yaklaşımını yansıtmaktır. Bu anlamda, Abdülaziz Han tarafından Türk ve Batı müziği unsurlarının bir arada icra edilmeye başlandığı örnek eserlerle kanıtlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Callisto Guatelli, Sultan Abdülaziz, Aziziye Marşı, Valse Davet, Şark ve Garp Müziği.

Kaynakça

• Aracı, E. (1988). Londra Crystal Palace'da Sultan Abdülaziz onuruna verilen konser. Toplumsal Tarih, 29-33.
• Aracı, E. (2014). Donizetti Paşa - Osmanlı Sarayının İtalyan Maestrosu. Yapı Kredi.
• Aracı, E. (2016, Şubat 10). Valse davet I Osmanlı sarayında Avrupa müziği, [Video]. Youtube. Erişim tarihi: 10. 06. 2024, https://www.youtube.com/watch?v=PF1HNrYnUPc
• Aracı, E. (2014, Kasım 16). Aziziye Marşı, [Video]. Youtube. Erişim tarihi: 10. 06. 2024, https://www.youtube.com/watch?v=PF1HNrYnUPc
• Artaç, A. (2018). Sultan Abdülaziz’in Klasik Batı müziğine bakışının “Valse Davet” adlı bestesi üzerinden değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 42-59.
• Baydar, E. K. (2010). Osmanlı'da görevli iki İtalyan müzisyen: Giuseppe Donizetti ve Callisto Guatelli, Zeitschrift für die Welt der Türken / Journal of World of Turks, 2(1), 282-293.
• Brown, L. (1999, 1 April). An Introduction and Notes to Richard Wagner’s The Ring of the Nibelung Retrieved September 2, 2024 from http://larryavisbrown.homestead.com/files/ring/ring0_intro.htm
• Çalan, Z. G. E., Türker, Ö, A., Karamollaoğlu, U. (2021). II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e İstanbul Gündelik Hayatında Tango. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 197.
• Divanmakam, (2021, 1 Haziran), Aziziye marşı notaları, https://divanmakam.com/attachments/aziziye-marsi-callisto-guatelli-pasa-belirsiz-v1-pdf.75783/ adresinden 10.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Gazimihal, M. R. (1955). Türk askeri muzikaları tarihi, Maarif Basımevi
• Gärtner, V. (2016). “Instrumental Turkish Art Music: A Programme Music?”. Proceedings of the Musicult’16. Dakam Publishing.
• Işıktaş, B. (2016). Mûsikî İnkılâbı’nı Osmanlı-Türk modernleşmesinin kültürel ve siyasi mirası olarak yorumlamak. Rast Müzikoloji Dergisi, 4(1), 1111-1126.
• İlyasoğlu, E. (2009). Zaman içinde müzik, Remzi Kitabevi.
• Karahasanoğlu, S ve Yavuz, E. D. (2018). Müzikte araştırma yöntemleri. Berceste.
• Karakaya, İ. (2009). “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”. Abdurrahman Tanrıöğen (Ed.). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı.
• Kurtçu, E. (2022). Sultan Abdülaziz Han’ın besteciliği ve eserleri üzerine Rauf Yekta Bey'in harf inkılabı öncesi yazıları. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (31), 992-1006.
• Musescore, (2022, 27 Mayıs), Valse davet notaları, https://musescore.com/user/27385667/scores/8070795 21.07.2024 adresinden 10.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Okcu, S. (2023), Türk mûsikîsinde kâr-ı nâtıkların beste ve güfte ilişkisi, (Tez no. 803639), [İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya], Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Özen, E. ve Baysal, O. (2017), Mevlevî ayinlerinde “söz-boyama” izleri, Porte Akademik 16(3), 52-70.
• Öztuna, Y. (1969). Türk mûsikîsi ansiklopedisi I. (1. Cilt, s. 27) içinde. Milli Eğitim Basımevi
• Spencer, S. ve Millington, B. (2010). Wagner’s Ring of the Nibelung, Thames & Hudson.
• Swain, J. P. (1996). The Range of Musical Semantics. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 54(2), 135-152. https://doi.org/10.2307/431086
• Toker, H. (2012). Sultan Abdülaziz Dönemi’nde Osmanlı Sarayı’nda Mûsikî. Kadem Musiki ve Edebiyat Dergisi, (28), 24-142.
• Toker, H. (2024). 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Kapsayıcı Müzik Politikası ve Müzikteki Değişim. Meshk Journal of Religious Music, 1(1), 19-33.
• Uçan, A. (2022). Müzik eğitimi, Arkadaş.
• Yiğit, İ. (2019). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e mûsikî ve yasaklar. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü/Institute of Social Sciences, 1-110.