1990’LARDAN 21. YY’IN İLK ÇEYREĞİNE MÜZİK ÜRETİMİNDEKİ GÜRLÜK EVRİMİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 4, 916 - 934

Bekir Tanyeri

https://doi.org/10.51576/ymd.1583157

Öz

Bu çalışmada, 1990’lar, 2000’ler ve 2010’lu yıllarda üretilen müziklerin ses kalitesindeki değişimi incelemek amacıyla dinamik alan, LUFS (Loudness Units Full Scale) değeri ve peak seviyeleri karşılaştırılmıştır. Bulgular başlığı öncesinde, “Dinamik Aralık, Ses Yüksekliği ve Mastering Sürecinin Önemi, LUFS ve Önemi, Ses Yüksekliği (Loudness) ve Psikoakustik Algısı, LUFS Ölçüm Yöntemleri, Dinamik Aralık ve Ses Seviyesi Ölçümü için Teknik Terimler ve Standartlar” konuları detaylı bir şekilde anlatılmıştır. Çalışmanın devamında, müziklerin teknik analizleri, Studio One DAW (Digital Audio Workstation) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Müziklerin seçimi, dönemin popüler şarkılarından ve ticari olarak yaygın olan parçalardan yapılmıştır. Toplamda 15 şarkı değerlendirmeye alınmıştır. Her bir şarkı, baştan sona dinamik özellikleri dikkate alınarak analiz edilmiştir. LUFS ve peak seviyeleri, şarkının kritik anlarındaki ve tamamındaki değerlerle ölçülmüştür. Dinamik alan (dynamic range), ortalama LUFS değeri ile peak seviyeleri arasındaki fark üzerinden hesaplanmıştır. Analizlerde kullanılan başlıca plug-in’ler arasında Youlean Loudness Meter (peak seviyeleri ölçümü), iZotope Insight (LUFS ölçümü ve dinamik analiz) ve FabFilter Pro-L 2 (peak ve LUFS analizleri) yer almaktadır. Elde edilen veriler tablolar aracılığıyla karşılaştırılmış, 1990’lar, 2000’ler ve 2010 sonrası müzikler kendi arasındaki dinamik değişimler değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin sağlaması Studio One ile yapılmıştır ve verilerin tutarlı olduğu anlaşılmıştır. Yani kullanılan 3 plug-in’in verileri ile Studio One’ın verileri birbirlerini doğrulamıştır. Bu yöntem, müzik prodüksiyonundaki mastering seviyelerindeki artışı ve dinamik aralık daralmasını incelemeyi hedeflemiştir.

Anahtar Kelimeler

Mastering, Müzik Üretimi, Müzik Teknolojisi, Gürlük, Sayısal İşlemciler

THE EVOLUTION OF LOUDNESS IN MUSIC PRODUCTION FROM THE 1990s TO THE FIRST QUARTER OF 21st CENTURY

Öz

This study aims to examine changes in the sound quality of music produced during the 1990s, 2000s, and 2010s through a comparative analysis of dynamic range, LUFS (Loudness Units Full Scale) values, and peak levels. Before presenting the findings, key concepts are detailed, including "The Importance of Dynamic Range, Sound Intensity, and the Mastering Process," "The Significance of LUFS," "Loudness and Its Psychoacoustic Perception," "LUFS Measurement Methods," and "Technical Terms and Standards for Measuring Dynamic Range and Loudness." The technical analysis of the selected songs was conducted using Studio One DAW (Digital Audio Workstation), with selections made from commercially popular and representative songs from each era, totaling 15 tracks. Each song’s dynamic characteristics were comprehensively analyzed from start to finish. LUFS and peak levels were measured at critical moments and over the entire duration of each song. The dynamic range was calculated based on the difference between the average LUFS value and peak levels. Primary plugins used included Youlean Loudness Meter (for peak level measurements), iZotope Insight (for LUFS measurement and dynamic analysis), and FabFilter Pro-L 2 (for peak and LUFS analysis). The data obtained were verified within Studio One, confirming consistency across the three plugins and the DAW’s metrics. This methodology aims to highlight the increase in mastering levels over the years and the resulting reduction in dynamic range in music production.

Anahtar Kelimeler

Mastering, Music Production, Music Technology, Loudness, Digital Signal Processing.

Kaynakça

• Childs IV, G. W. (2012). Your Free Open Source Music Studio, Course Technology PTR, Boston, USA.
• Eden, A., & İmik, H. (2023). Sentetik davul derilerindeki yapısal farklılıkların tınısal etkileri: Tek katmanlı ve çift katmanlı yapıların karşılaştırmalı analizi, İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 9(2), 200-211. https://doi.org/10.22252/ijca.1401081
• Huber, D. M., Runstein, R. E. (2005). Modern Recording Techniques, Sixth Edition, Focal Press, USA.
• Izhaki R. (2008). Mixing Audio Concept, Practices and Tools. Burlington, Focal Press.
• İmik, H., & Uçar, E. (2024). The effects of holding positions on the frequency response of dynamic vocal microphones, Rast Musicology Journal, 12(4), 375-391. https://doi.org/10.12975/rastmd.20241241
• McGuire, S., Pritts, R. (2008). Audio Sampling A Practical Guide, Focal Press, USA.
• Özavcı, K. (2024). Neşet Ertaş’ın Hikâyeli Türkülerinin Müzikal Analizi ve Edebi Bağlamda İncelenmesi, H. Arapgirlioğlu içinde, Müzik Alanında Araştırmalar ve Değerlendirmeler (137-164). Ankara: Gece Kitaplığı.
• Shea, M. (2005). Studio Recording Procedures: How To Record Any Instrument, The McGraw-Hill Companies, USA.
• Truesdell, C. (2007). Mastering Digital Audio Production The Professional Music Workflow With Mac OS X, Wiley Publishing, Indiana.
• Uçar, E., & İmik, O. H. (2024). Türk arabesk müziğine yönelik sözel ve müzikal çok boyutlu içerik çözümlemesi (Orhan Gencebay örneği), Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(112). https://doi.org/10.5281/zenodo.13960119
• White, P. (1998). Home Recording Made Easy: Professional Recordings on a Demo Budget (Sound on Sound), Sanctuary Publishing.
• İnternet Kaynakları A History Timeline About Mastering. (Erişim adresi: https://historytimelines.co/timeline/mastering), (Erişim tarihi: 07.11.2024).
• Amazon Music, Tidal, and more. /Erişim adresi: https://www.izotope.com/en/learn/mastering-for-streaming-platforms.html#:~:text=Amazon%20Music%2C%20Tidal%2C%20and%20more,doesn't%20actually%20use%20LUFS), (Erişim tarihi: 07.11.2024).
• The Evolution of Music Production Technologies. (Erişim adresi: https://thecomposerclass.com/articles/the-evolution-of-music-production-technologies-a-deep-dive-into-the-history-and-development-of-music-production-technologies-from-analog-to-digital#:~:text=Digital%20music%20production%20technologies%20emerged,streamlined%20and%20versatile%20production%20process.), (Erişim tarihi:07.11.2024).