SANATTA DİSİPLİNLERARASI ETKİLEŞİMLER: ARNOLD SCHOENBERG VE WASSILY KANDINSKY

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 4, 781 - 806, 31.12.2024

Ruba Pekdemir Peker

https://doi.org/10.51576/ymd.1563920

Öz

ÖZ
20. yüzyılın başları, sanatta köklü değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde, geleneksel formların ve tekniklerin ötesine geçme arayışı hem ressamlar hem de besteciler arasında benzer yenilikçi eğilimlere yol açmıştır. Wassily Kandinsky ve Arnold Schoenberg’in sanat dünyasındaki rolleri, modern sanatın şekillenmesinde kritik bir öneme sahiptir. Kandinsky ve Schoenberg, hem resim hem de müzik alanında normatif sınırları zorlayarak, içsel deneyimlerin ve ruhsal durumların derinliklerine inen eserler üretmişlerdir. Schoenberg’in atonal müziği, melodik yapıları geleneksel sınırların ötesine taşıyarak, dinleyicilere alışılmışın dışında bir müzikal deneyim sunmuş; bu müzik anlayışı, duygusal ifadede radikal bir değişim yaratmıştır. Kandinsky’nin soyut sanat anlayışı, renklerin ve formların, ruhsal durumları yansıtmak için kullanıldığı bir dil geliştirmiştir. Her iki sanatçının eserleri, birbirlerinden bağımsız görünse de, etkileşimleri ve ortak vizyonları, modern sanatın evriminde önemli bir dönüm noktası oluşturmuştur. Kandinsky’nin soyutlamaları ve Schoenberg’in müziği, sanatın soyut ve duygusal yönlerini keşfetme çabalarıyla iç içe geçmiş, böylece resim ve müzik arasındaki sınırların belirsizleşmesine yol açarak yeni ifade olanakları sunmuştur. Disiplinlerarası sanat anlayışı, Kandinsky ve Schoenberg gibi sanatçıların eserlerine somut bir şekilde yansımıştır.

Anahtar Kelimeler

Arnold Schoenberg, Wassily Kandinsky, soyut sanat, atonal müzik, resim ve müzik ilişkisi.

INTERDISCIPLINARY INTERACTIONS IN ART: ARNOLD SCHOENBERG AND WASSILY KANDINSKY

Öz

ABSTRACT
The early 20th century was a period of profound transformations in the realms of art. During this time, the desire to transcend traditional forms and techniques led to similar innovative trends among both painters and composers. The roles of Wassily Kandinsky and Arnold Schoenberg in the art world are critical to the shaping of modern art. Both Kandinsky and Schoenberg challenged normative boundaries in their respective fields, producing works that delved deep into inner experiences and emotional states. Schoenberg’s atonal music extended melodic structures beyond conventional limits, offering listeners an unprecedented musical experience and creating a radical shift in emotional expression. On the other hand, Kandinsky developed a language in his abstract art that utilized colors and forms to reflect spiritual states. Although their works may appear independent at first glance, the interplay and shared vision between the two artists represent a significant turning point in the evolution of modern art. Kandinsky’s abstractions and Schoenberg’s music intertwine with their mutual exploration of abstract and emotional dimensions of art, leading to a blurring of boundaries painting and music and presenting new expressive possibilities. The interdisciplinary art approach is vividly reflected in the works of artists like Kandinsky and Schoenberg.

Anahtar Kelimeler

Arnold Schoenberg, Wassily Kadinsky, abstract art, atonal music, relationship between painting and music.

Kaynakça

• Boran, İ. ve Şenürkmez, K.Y. (2007). Kültürel Tarih Işığında Çoksesli Batı Müziği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Eren, O. (2014). Klasik Batı Müziği Tarihinde Kırılma Anları. Ankara: Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları.
• Gombrich, E. H. (2007). Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• İlyasoğlu, E. (1996). Zaman İçinde Müzik. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kandinsky, W. (2005). Sanatta Ruhsallık Üzerine. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Kandinsky, W. (2020). Sanatta Tinsellik Üzerine. İstanbul: Tekhne Yayınları.
• Lynton, N. (1991). Modern Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Mimaroğlu, İ. (1995). Müzik Tarihi. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Pamir, L. (1989). Müzikte Geniş Soluklar. İstanbul: Ada Yayınları.
• Rapelli, P. (2001). Kandinsky Soyut Sanatın Öncüsü. Ankara: Dost Kitabevi.
• Richard, L. (1991). Ekspresyonizm Sanat Ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Say, A. (2003). Müzik Tarihi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Şekeranber, Uluğbay, S. (2013). Sanatlar Arası Etkileşimde Vasili Kandinski ve Arnold Schoenberg. (Yayımlanmamış sanatta yeterlik tezi). Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir.
• Schonberg, H. C. (2013). Büyük Besteciler. İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık.
• Tarlacı, S. (2001, Cilt 34 Sayı 409). Renkleri İşitmek Sesleri Görmek SİTESTEZİ, Bilim ve Teknik, Ankara: TÜBİTAK, s. 62-65.
• Turani, A. (1983). Dünya Sanat Tarihi. Türk Tarih Kurumu Basımevi. Ankara.
• Webern, A. (1998). Yeni Müziğe Doğru. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• The Matrix. (t.y.). Washington State University College of Arts and Sciences içinde. (Erişim adresi: https://www.math.wsu.edu/mathlessons/html/serialmusic/matrix.html). (Erişim tarihi: 28.10.2024).
• Composition II. (t.y.). Guggenheim artwork içinde. (Erişim adresi: https://www.guggenheim.org/artwork/1846). (Erişim tarihi: 28.10.2024).
• Blue Horse. (t.y.). Marc, Franz – Blue Horse I – Google Art Project wiki içinde. (Erişim adresi: https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Dosya:Marc,_Franz_-_Blue_Horse_I_-_Google_Art_Project.jpg). (Erişim tarihi: 28.10.2024).
• Schoenberg. (t.y.). Imslp Schoenberg Op.11. No. 2 içinde. (Erişim adresi: https://s9.imslp.org/files/imglnks/usimg/9/95/IMSLP919260-PMLP02939-Schoenberg-Op11-3-Pieces-FE.pdf). (Erişim tarihi: 28.10.2024).
• Impression III. (t.y.). Wassily Kandinsky – Impression III – Google Art Project wiki içinde. (Erişim adresi:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wassily_Kandinsky_-_Impression_III_%28Concert%29_-_Google_Art_Project.jpg). (Erişim tarihi: 28.10.2024).