Palyatif Bakım Hastalarının Ağrıyla Baş Etmesinde Müzik Uygulamalarının Rolü: Sistematik Derleme

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 147 - 160, 21.03.2025

Demet Yaldıran , Nazan Akça

Öz

Palyatif bakım ünitelerinde yatan hastalarda ağrı şiddetini azaltmak için müzik terapi farmakolojik yöntemlere ek olarak kullanılan tamamlayıcı ve bütünleşik uygulamalardan biridir. Müziğin palyatif bakım hastalarında ağrı şiddeti üzerine etkisini değerlendiren bu sistematik derlemede, bu konuda yapılmış birbirinden bağımsız çalışmaların sonuçları birleştirilen araştırma bulguları ile değerlendirilmiştir.
Derlemede; Ovid, Cochrane Library, Pub Med, CINAHL, Science Direct veri tabanlarında Ocak 2015-Aralık 2021 tarihleri arasında İngilizce yayınlanmış randomize kontrollü çalışmalar üzerinden literatür taranmıştır. Taramalar ve kopyalarını ayırmak için EndNote (EndNote X8) programı kullanılmıştır. Kalite değerlendirmesi iki bağımsız araştırmacı tarafından yapılmış ve Joanna Briggs Institute (JBI) kalite değerlendirme ölçeği ve PRISMA akış şemasına göre hazırlanmıştır.
Tarama sonucunda palyatif bakımda müzik terapinin ağrı üzerine etkisini inceleyen beş randomize kontrollü çalışma elde edilmiştir. Dahil edilen çalışmaların örneklem sayısı 48-84 arasındadır. Üç çalışmanın canlı enstrümantal müzik dinletisi, iki çalışmanın da kayıttan mp3 çalar ile (kulaklıkla) yapıldığı dikkati çekmektedir. Çalışmalardan üçünün Visual Analog Skala (VAS) ile birinin McGill ağrı anketi ile birinde de kalp hızı ve kan hacmi parametreleri üzerine sempatik sistem aktivasyonu ile ağrı değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışmaların tamamına yakınında müzik uygulamasının palyatif bakım hastalarında ağrı şiddetini azaltmada olumlu ve anlamlı etkiye sahip olduğu görülmüştür. Çalışma sonucunda Müzik terapinin elde edilen veriler ışığında müzik uygulamalarının ağrı şiddetine etkisini araştıran iyi planlanmış daha fazla randomize kontrollü çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır

Anahtar Kelimeler

palyatif, ağrı, müzik, müzik terapi, hemşirelik

The Role of Music Practices in Coping with Pain in Palliative Care Patients: Systematic Review

Öz

Music applications are one of the complementary and integrated applications used in addition to pharmacological methods to reduce pain intensity in patients hospitalized in palliative care units. The findings of studies examining the effect of music applications on pain intensity in palliative care patients were evaluated. In the review, the literature was reviewed through randomized controlled trials published in Ovid, Cochrane Library, Pub Med, CINAHL, Science Direct databases in English between January 2015 and December 2021. EndNote (EndNote X8) program was used to separate duplications in the searches. Quality assessment was performed by two independent investigators using the Joanna Briggs Institute quality assessment scale according to the PRISMA checklist. The search resulted in five randomized controlled trials examining the effect of music therapy on pain in palliative care. The sample size of the studies was between 48-84. It is noteworthy that three studies were conducted with live instrumental music and two studies were conducted with recorded mp3 player (with headphones). Three of the studies used Visual Analog Scale (VAS), one used McGill pain questionnaire and one used sympathetic system activation on heart rate and blood volume parameters. In this study, it was found that music application had a positive effect on reducing the severity of pain in palliative care patients. In the light of the data obtained, there is a need for more well-planned randomized controlled studies investigating the effect of music applications on pain intensity.

Anahtar Kelimeler

PALLİATİVE, PAİN, MUSİC, MUSİC THERAPY, NURSİNG

Kaynakça

• Kara D. Innovation in nursing practices. New Trends and Issues Proceedings on Advances in Pure and Applied Sciences, 2016; (7), 170-174.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO). Definition of palliative care. WHO definition of palliative care. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/palliative care, 2014; Erişim Tarihi:22.03.2022
• Çam F. İç hastalıkları hemşireliğinde yenilikçi yaklaşımlar. TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 2021; 1(2), 85-101.
• Aslan Ş. ve Özen M Y. Multidisipliner Bir Ekip Çalışması: Kanser hastalarında yaşamın son döneminde bakım. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2019; (5), 191-196. https://dergipark.org.tr/en/pub/anemon/issue/49358/457788
• Akça N., Yaldıran D., & Sakar D. D. Palyatif bakım hastalarının tamamlayıcı ve bütünleşik terapileri ağrı yönetiminde kullanım durumları. Artuklu International Journal of Health Sciences, 2023; 3(2):137-142.
• Henson, LA, Maddocks M, Evans C, Davidson M, Hicks, S ve Higginson, IJ. Palliative care and the management of common distressing symptoms in advanced cancer: pain, breathlessness, nausea and vomiting, and fatigue. Journal of clinical oncology, 2020; 38(9), 905.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7082153/
• Uysal N, Şenel G, Karaca Ş, Kadıoğulları N, Koçak N ve Oğuz G. Palyatif bakım kliniğinde yatan hastalarda görülen semptomlar ve palyatif bakımın semptom kontrolüne etkisi. Ağrı, 2015; 27(2), 104-110. https://jag.journalagent.com/agri/pdfs/AGRI_27_2_104_110.pdf
• Wood H, Dickman A, Star A ve Boland J W. Updates in palliative care–overview and recent advancements in the pharmacological management of cancer pain. Clinical Medicine, 2018; 18(1), 17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6330928/
• Palyatif Bakım Ağrı Klavuzu. http://www.palyatifbakim.org.tr/images/klavuzlar/AGRI.pdfhttp://www.palyatifbakim.org.tr/images/klavuzlar/AGRI.pdf, 2020; Erişim Tarihi: 18.09.2021
• Yılmaz O ve Öztürk A. Palyatif bakım kapsamında psikoterapiler ve uygulamaları. Akdeniz Tıp Dergisi, 2019; 5(1), 7-14.
• Torun Ş. Kanıta dayalı müzik terapisi uygulamalarında müziğin rolü. Anadolu Tıbbı Dergisi, 2022; 1(2), 1-12. Tayaz E ve Kutluturkan S. Kanser ağrısının yönetiminde bir yaklaşım: Müzik Terapi. Ankara Medical Journal, 2019; 19(4), 784-788. https://dergipark.org.tr/en/pub/amj/article/652013
• Jenkins MDA. Descriptive study of subject indexing and abstracting in international index to music periodicals rilm abstracts of music literatüre and the music index online. Notes 2001; 834:834-63.
• Ciğerci Y, Kurt H ve Çelebi Ş. Tamamlayıcı bakim ve alternatif tedavi yöntemi olan müzik terapiye ilişkin sağlık profesyonellerinin görüşleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 2016; 2(4), 13-26. https://dergipark.org.tr/en/pub/amader/issue/43019/521356
• Warth M, Keßler J, Hillecke TK ve Bardenheuer HJ. Music therapy in palliative care: A randomized controlled trial to evaluate effects on relaxation. Deutsches Ärzteblatt International, 2015; 112(46), 788. https://dergipark.org.tr/en/pub/kashed/issue/50468/572185
• Bradt J, Dileo C, Magill, L. ve Teague, A. Music interventions for improving psychological and physical outcomes in cancer patients. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2016; (8).https://doi.org/10.1002/14651858.CD006911.pub3
• Li Y, Xing X, Shi X, Yan P, Chen Y, Li M ve Yang K. The effectiveness of music therapy for patients with cancer: A systematic review and meta‐analysis. Journal of Advanced Nursing, 2020; 76(5), 1111-1123.
• Higgins J.P.T, Thomas J, Chandler J, Cumpston M, Li T, Page MJ, et al. Cochrane handbook for systematic reviews of interventions. 2019. https://training.cochrane.org/handbook, John Wiley & Sons.
• JBI. Joanna Briggs Institute. Erişim https://jbi.global/critical-appraisal-tools, Erişim Tarihi: 05.11.2021.
• Arruda MALB, Garcia MA ve Garcia J B S. Evaluation of the effects of music and poetry in oncologic pain relief: a randomized clinical trial. Journal of palliative medicine, 2016; 9(9), 943-948. https://doi.org/10.1089/jpm.2015.0528
• Warth M, Kessler J, Hillecke TK ve Bardenheuer HJ. Trajectories of terminally ill patients' cardiovascular response to receptive music therapy in palliative care. Journal of pain and symptom management, 2016; 52(2), 196-204. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0885392416300446
• Fernando GVMC, Wanigabadu LU, Vidanagama B, Samaranayaka TSP ve Jeewandara JMKC. “Adjunctive effects of a short session of music on pain, low-mood and anxiety modulation among cancer patients” A randomized crossover clinical trial. Indian Journal of Palliative Care, 2019; 25(3), 367.
• Robb SL, Carpenter JS ve Burns DS. Reporting guidelines for music-based interventions. Journal of health psychology, 2011; 16(2), 342-352. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0885392420302475
• Schulz KF, Altman DG ve Moher D. CONSORT 2010 statement: updated guidelines for reporting parallel group randomised trials. Journal of Pharmacology and pharmacotherapeutics, 2010; 1(2), 100-107.
• Hilton L, Hempel S, Ewing BA, Apaydin E, Xenakis L, Newberry S ... ve Maglione, MA. Mindfulness meditation for chronic pain: systematic review and meta-analysis. Annals of Behavioral Medicine, 2017; 51(2), 199-213.
• Feng B, Hu X, Lu WW, Wang Y, Ip WY. Are mindfulness treatments effective for pain in cancer patients? A systematic review and meta‐analysis. European Journal of Pain, 2022; 26(1), 61-76.
• Lee JH. The effects of music on pain: a meta-analysis. Journal of music therapy, 2016; 53(4), 430-477.
• Connell Mc T, Scott D ve Porter S. Music therapy for end-of-life care: an updated systematic review. Palliative medicine, 2016; 30(9), 877-883. https://doi.org/10.1177/0269216316635387
• Düzgün G ve Karadakovan A. Effect of music on pain in cancer patients in palliative care service: A randomized controlled study. OMEGA-Journal of death and dying, 2021 00302228211059891.
• Golino AJ, Leone R, Gollenberg A, Christopher C, Stanger D, Davis TM ... ve Friesen MA. Impact of an Active Music Therapy Intervention on Intensive Care Patients. American Journal of Critical Care, 2019; 28 (1), 48-55. https://jer-nursing.org/Content/files/sayilar/44/5.pdf
• Gallagher LM, Lagman R ve Rybicki L. Outcomes of music therapy interventions on symptom management in palliative medicine patients. American Journal of Hospice and Palliative Medicine , 2017; 1-8.https://un-pub.eu/ojs/index.php/paas/article/view/3176
• Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J. ve Altman, D. G. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLoS Med.; 6(7):1–6.
• Öztürk, L., & Özbek, H. Küllerinden doğan bir tıbbi uygulama: Müzik terapi. Sağlık Hizmetleri ve Eğitimi Dergisi, 2018; 2(1), 1-8.
• Somer, P., & EE, V. L. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları yönetmeliği’nin hukuki ve etik açıdan değerlendirilmesi. Anadolu Kliniği, 2017; 22(1), 58-65.