THE TRACES OF TRADITION IN BAHTIYAR VAHAPZADE AND FUZULI

Yıl 2009, Sayı: 2, 193 - 224, 31.12.2009

Hikmet Koraş

Öz

Bahtiyar Vahapzade is one of the greatest poets of the late modern Azerbaijan literature and also a scientist. Vahapzade is a poet who was born and grown in the Soviet Union period. However, he did not write propaganda poem sand, although for bidden by the regime, he continued the Azerbaijan poetry tradition. In this sense, it is possible to see obvious effetcs of Fuzuli on Vahapzade's poems. His view of love, his expression of unrequitted love, his appreciation of suffering for love, the arts and imagehe used while expressing these reminds of Fuzuli. Nevertheless, he practised all these in his poems which he wrote by four, five or six-line-paragraphs with syllable or in his free style poems. The poet continuing the tradition as utterance and image is completely out of classical poetry as form. In conclusion, it is possible to state that, in terms of the contents of his poems, Vahapzade is,the last link of the Azerbaijan peotry tradition, which started with Fuzuli.

Anahtar Kelimeler

Vahapzade, Fuzuli, love, Azerbaijan Literatiire, classical poetry

LİRİKA ÖRNEĞİNDE BAHTİYAR VAHAPZADE'DE GELENEĞİN İZLERİ VE FUZULİ

Öz

Bahtiyar Vahapzade, çağdaş Azerbaycan edebiyatının son dönemdeki en büyük şairlerinden birisidir ve aynı zamanda bir bilim adamıdır. Vahapzade, Sovyetler Birliği döneminde doğup yetişen bir şairdir. Buna rağmen, propaganda şiiri yazmamış ve rejim tarafından yasaklanmasına rağmen Azerbaycan şiir geleneği çizgisini devam ettirmiştir. Bu manada, Vahapzade'nin şiirlerinde Fuzuli'nin çok açık etkilerini görmek mümkündür. Aşk anlayışı, karşılıksız sevgiyi ifadesi, sevgi için ıstırap çekmekten zevk alması, bunları ifade ederken kullandığı sanatlar ve imaj Fuzuli'yi çağrıştırmaktadır. Ancak bütün bunları, hece ile dörtlük, beşlik veya altılık bentler veya serbest tarzda yazdığı şiirlerde uygulamıştır. Söyleyiş ve imaj olarak geleneği devam ettiren şair, şekil olarak klasik şiirin tamamen dışındadır. Bundan hareketle, şiirlerinin muhtevası yönüyle Vahapzade hakkında, Fuzuli ile başIayan Azerbaycan şiir geleneğinin son halkası demek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Vahapzade, Fuzulî, aşk, Azerbaycan edebiyatı, klasik şiir

Kaynakça

• Akpınar, Yavuz, (1994); "Bahtiyar Vahabzade'nin 'İki Gorhu Adlı Manzumesi' Azeri Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul.
• Çetin, Nurullah, (2004), Şiir Çözümleme Yöntemi, Öncü Basımevi, Ankara.
• Dilçin, Cem, (1995), Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Guliyev, Elçin Velayet, (1993), Ôzümüz ve Sözümüz, Azerbaycan Dövlet Neşriyyatı, Bakü.
• İpekten, Hafuk, (2003), Fuzuli, Hayatı- Sanatı- Eserleri, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Karataş, Turan, (2004), Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Karahan, Abdülkadir, (1989), Fuzuli Muhiti, Hayatı ve Şahsiyeti, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Karayev, Yaşar Vahidoğlu, (1993); "Hüseyin Cavid", Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi, c. IV, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Karayumak, Ömer, (2007);. "Yunus Emre' de Hümanizm Kavramı ve İnsanlık Sevgisi", Yunus Emre, Karaman İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, Karaman.
• Mazıoğlu, Hasibe, (1997), Fuzuli Üzerine Makaleler, Türk Dil Kurumu Yaymlan, Ankara.
• Mirehmedov, Eziz, (1'978), Edebiyatşunaslık Terminleri Lügeti, Maarif Neşriyyatı, Bakü.
• Özkan, İsa, (2009), "Sevgi ve Samimiyet Abidesi Bir Şair: Bahtiyar Vahapzade", Türk Yurdu S. 263. Temmuz 2009, Ankara.
• Tarlan; Ali Nihat, (2005),. Fuzuİi Diuam Şerhi, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Vahapzade, Bahtiyar, (1990), Lirika, Azerbaycan Dövlet Neşriyyatı, Bakü.
• Vahapzade; Bahtiyar, (1999), Vatan Millet Anadili, (çev. Fatih Ordu-Melahet İbrahimova-Seriyye Ağayeva), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara.