UYKULARIN DOĞUSU'NDA ÇEMBERSEL FORM: HASAN ALİ TOPTAŞ

Yıl 2018, Sayı: 19, 30 - 39, 20.06.2018

Hande Balkız

Öz

Öz Batı’da yansıtmacı/mimetik roman anlayışı, 20. yüzyıldan itibaren yerini modernist ve postmodernist romanlara bırakır. İçeriğin öykülendiği, okurda merak uyandıran romanlardan ziyade yalnızlık ve yabancılaşmanın ele alındığı metinler yazılmaya başlanır. Kendi oluşum sürecini aktaran, metnin kurulmuş bir yapı olduğunu vurgulayan, ironinin öne çıktığı bu anlatılarda üstkurmaca ve metinlerarasılık iki temel kurgu unsuru olarak öne çıkar. Türk Edebiyatında 1970’li yıllardan itibaren modernist ve postmodernist metinlerin yazıldığı görülür. Edebiyatımıza 1990’lı yıllarda dâhil olan Hasan Ali Toptaş, romanlarındaki biçim ve içerik unsurları bakımından postmodernist bir yazar olarak kabul edilir. Uykuların Doğusu üstkurmaca ve metinlerarasılığın yoğun olarak kullanıldığı bir romandır. Başladığı cümleye geri dönen romanın yapısı, çembersel formda, dışta çerçeve bir metin ve onun içerisinde yer alan metin halkalarıyla düzenlenmiştir. Üstkurmaca düzlemindeki çerçeve hikâye birçok yerde iç hikâyelerle kesişmektedir. Açık ve örtük biçimde yapılan anıştırmalar ile metnin kurgu evreni zenginleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Hasan Ali Toptaş, Çembersel, Uykuların Doğusu

CIRCULAR FORM IN UYKULARIN DOĞUSU: HASAN ALİ TOPTAŞ

Öz

mimetic novel understanding in the West has been replaced by modernist and postmodernist novels since the 20th century. Texts on loneliness and alienation have begun to be written rather than the novels which narrate the content and arouse the interest of the readers. In these narrations which convey its own formation process, emphasize that the text is a constructed structure, and where the irony distinguishes, the fascination and intertextuality stand out as two basic fiction elements. It seems that modernist and postmodernist texts have been written in Turkish literature since the 1970s. Hasan Ali Toptaş, who was included in our literature in the 1990s, is accepted as a postmodernist writer in terms of the form and content elements in his novels. "The East of Sleep" is a novel in which metafiction and intertextuality is used extensively. The structure of the novel, which returns to the sentence that it begins with, is organized in a circular form, with a text frame out and text circles in it. The frame on the plane of metafiction intersects with the inner stories at many points. The fiction universe of the text has been enriched with open and implicit allusions.

Anahtar Kelimeler

Postmodernism, Hasan Ali Toptaş, Circular, Uykuların Doğusu

Kaynakça

• Best, Steven ve Douglas Kellner (2011). Postmodern Teori. Mehmet Küçük (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Cebecioğlu, Ethem (2011). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. Ankara: Ağaç.
• Çetişli, İsmail (2008). Batı Edebiyatında Edebî Akımlar. Ankara: Akçağ.
• Doltaş, Dilek (2003). Postmodernizm ve Eleştiri. İstanbul: İnkılap.
• Ecevit, Yıldız (2011). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: İletişim.
• Ecevit, Yıldız. “Hasan Ali Toptaş’la Söyleşi: Roman Yazan Şair”. http:// cumhuriyet.com/1996/09/05/. (Erişim Tarihi: 15.02.2018).
• Emre, İsmet. (2006). Postmodernizm ve Edebiyat. Ankara: Anı.
• Korat, Gürsel. “Hasan Ali Toptaş’la Söyleşi ”. http:// radikal.com/ 2005/06/ 21/. (Erişim Tarihi: 15.02.2018).
• Moran, Berna. (2005). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 1. İstanbul: İletişim.
• Moran, Berna. (1994). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: Cem.
• Toptaş, Hasan Ali (2014). Uykuların Doğusu. İstanbul: İletişim.
• Toptaş, Hasan Ali (2008). Harfler ve Notalar. İstanbul: İletişim.
• Toptaş, Hasan Ali (2006). Gölgesizler. İstanbul: İletişim.
• Toptaş, Hasan Ali. (2007). Bin Hüzünlü Haz. İstanbul: Doğan.
• Tura, Saffet Murat. (1996). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Ayrıntı.
• Tüzünoğlu, Melida, (2004). “Lacan’da Anne ve Oğul’un Baba ve Oğul’a Dönüşmesi”. İstanbul: Mithat Alam Film Merkezi Söyleşi, Panel ve Sunum Yıllığı.