METİNLERARASILIK VE EVRİM

Yıl 2018, Sayı: 20, 17 - 30, 20.12.2018

Kubilay Aktulum

Öz

Patrice David ve Sarah Samadi, la Théorie de l’évolution, une logique pour la biologieadlı yapıtta evrim kuramının tanımını yaparlarken Jorge Luis Borges’in bir öyküsünden: Ficciones’de geçen “Babil Kütüphanesi”nden bir metafor olarak yararlanırlar. Emilie Etemad, “L’intertextualité sous le prisme de la théorie de l’évolution” adlı yazısında, söz konusu kitapta geçen “Babil Kütüphanesi” imgesinin bir metinlerarasılık görüngüsünde yenidenyazılışı üzerine odaklanır. Biz, bir adım daha ileri atarak bu çalışmada metinlerarasılık ile evrim kuramı arasında kimi yaklaştırmalar yapacağız. Metinlerarası alışverişlerin kuramsal düzlemde bilinen ve yinelenen tanımlamalarını iki alan arasında bir dizi yaklaştırma yapmak adına kullanacağız. David ve Samadi’nin yineledikleri alt-metni, bilimsel bir söylemi dönüştürme işlemi sırasında gündeme gelen disiplinlerarası alışverişlerin, genel olarak metinlerarasılığın temel işlevlerini vurgulamak amacıyla kullanacağız. Amacımız aynı zamanda daha önce bir başka çalışmada gündeme getirdiğimiz “Yazın ve Bilim” ilişkisine bir katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Evrim kuramı, metinlerarasılık, dönüşüm, Borges, Babil Kütüphanesi, Yazın ve Bilim

INTERTEXTUALITY AND EVOLUTION

Öz

When Patrice and Sarah David Samadi, in their Théoriede la l’évolution, une logique pour la biologie, propose to define the concept of the theory of evolution, they refer to a Jorge Luis Borges’s story in Ficciones: "Library of Babel", which they use as a metaphor. For her part, Emilie Etemad, in his essay “l’intertextualité sous le prisme de la théorie de l’évolution” focuses on the rewriting of the Library of Babel image in the phenomenon of intertextuality. In this study, we propose to make some comparisons between intertextuality and the theory of evolution, using the known and repeated definitions intertextual exchanges to establish a series of parallels between the two fields. We will use the hypotext, that P. and S. David Samadi repeated in their work, to highlight some key features interdisciplinary interferences that are put to the agenda during the process of the transformation of a scientific discourse. Our goal is to bring a new contribution to the relationship between "Literature and Science", which we initiated earlier in another study.

Anahtar Kelimeler

Theory of evolution, intertextuality, transformation, Borges, Library of Babel, Literature and Science

Kaynakça

• Aktulum, Kubilay (1999). Metinlerarası İlişkiler. Öteki.
• Aktulum, Kubilay (2002). Kopuk Yazı – Kopuk Yapıt. Öteki.
• Aktulum, Kubilay (2010). “Yazın ve Bilim Ya da Bilimsel Metinleri Yenidenyazmak”, Frankofoni, no 22.
• BARTHES, Roland (1973). «Théorie du texte», Encyclopaedia Universalis, t. XV, s. 1013- 1017.
• Borges, Jorge Luis (2010). «La Bibliothèque de Babel», Fictions, Œuvres complètes, t. I.
• Borges, Jorge Luis (2017). Ficciones Hayaller ve Hikayeler. (Çev. Tomris Uyar, Fatih Özgüven), İletişim.
• Burton, Robert (2005). Anatomie de la Mélancolie, Gallimard Folio Classique.
• Charaudeau, Patrick (2010). Pour une interdisciplinarité «focalisée» dans les sciences humaines et sociales, Questions de communication, no 17.
• David, Patrice et Sarah SAMADI (2000). La Théorie de l’évolution. Une logique pour la biologie, Paris, Flammarion, coll. «Champs université».
• Darbellay, Frédéric (2005). Interdisciplinarité et transdisciplinarité en analyse des discours, Complexité des textes, intertextualité et transtextualité. Genève: Slatkine.
• Etemad, Émilie (2014). “L’intertextualité sous le prisme de la théorie de l’évolution”, www.revue-analyses.org, vol. 9, nº 2, printemps-été.
• Levı-Strauss, Claude (2000). Yaban Düşünce, (Çev. Tahsin Yücel), İstanbul: Yapı Kredi.
• Moretti, Franco (2008), Graphes Graphes, cartes et arbres : Modèles abstraits pour une autre histoire de la littérature, les Prairies ordinaires, 2008.
• Piégay-Gros, Nathalie (1996). Introduction à l’intertextualité, Paris: Dunod.
• Zima, Pierre V. (2003). Critique littéraire et esthétique, les fondements esthétiques des théories de la littérature, l’Harmattan.