ABDURRAHİM BEY TALİBOV'S ROMANTIC NOVELS THE PLACE AND IMPORTANCE OF AZERBAIJAN'S CHILDHOOD PROSE

Yıl 2019, Sayı: 21, 198 - 210, 01.06.2019

Aynur Şükürova

Öz

Abstract

The article examines the fact that the Azerbaijani children's prose, which was originally created in the late nineteenth century, have a new stage in the history of children's literature in general. Also, Abdurrahim bey Talibov's literary novels, which played an important role in the development of the Azerbaijan child prose, were based on historical and scientific sources and were widely interpreted.

In the article of writer about novels on the influence of the works of humanity, equality, to struggle for truthfulness, also included narrative about the influence of these works on the enrichment of the Azerbaijani children's genre.

Anahtar Kelimeler

Child, prose, tradition, enlightenment, adventure

ABDÜRRAHİM BEY TALİBOV'UN MAARİFÇİ ROMANLARININ AZERBAYCAN ÇOCUK NESRİNİN GELİŞMESİNDE ÖNEMLİ YERİ

Öz

Makalede, her şeyden önce XIX. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Azerbaycan çocuk nesrinin, bu aşamadaki düşünce-estetik özellikleri, gelişmesini etkileyen faktörler,  genel olarak çocuk edebiyatı tarihinde yeni bir aşamaya sahip olduğu gerçeği incelenmektedir. Ayrıca, burada farklı edebi kaynakları kullanarak teşekkül bulmuş Azerbeycan çocuk nesrinin gelişmesinde önemli bir rol almış Abdürrahim bey Talıbov’un maarifçi romanları tarihsel ve bilimsel kaynaklardan kullanılarak araştırmaya sevk edilmiştir ve kapsamlı şekilde yorumlanmıştır. 

Makalede yazarın yüksek ustalıkla yazdığı romanlardaki kahramanlarının yaşantıları, psikolojik durumları sanat dili ile anlam bulmuştur. Yazarın beşeriyet, insanlık, eşitlik, haklı olduğu bir işin uğruna sonuna kadar mücadele gibi hususlara karşılık vermek açısından dikkati çeken maarifçi romanları ile ilgili özet bilgilerin verildiği makalede bu eserlerin Azerbaycan çocuk nesrinin tarz ve üslup açısından zenginleşmesine etkisi ile bağlı olan kapsamlı şekilde yazar yanaşması da ayrıca yer almıştır. 

Anahtar Kelimeler

Çocuk, nesir, gelenek, maarifçilik, macera

Kaynakça

• Белинский Виссарион Григорьевич (1848). Несколько слов о чтении романов. "Критика и библиография". Санкт-Петербург.
• Брандес Георг Морис (1845). Литература XIX века в ее главных течениях. Санкт-Петербург.
• Babayev Baba (2015). Ədəbiyyat məsələləri. Bakı: Muellim.
• Həsənzadə Tahirə (2004). Əbdürrəhim Talıbov, yoxsa Pol de Kok. “Azərbaycan”, №6, 179-180.
• Həsənova Raifə (1961). Həsənəli ağa Qaracadaği haqqında yeni materiallar. S. M. Kirov adına ADU-nun elmi əsərləri. İctimai Elmlər seriyası, №1, 19-20.
• Köçərli Firudin (1926). Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi materialları. II cild. Bakı: Elm.
• Məmmədov Əflatun (Saraçlı)(1983). Azərbaycan bədii nəsri. Bakı: Elm.
• Mənafi Mirəli (1978). Mirzə Əbdürrəhim Talıbov. Bakı: Elm.
• Nəbioğlu Vəli (2004). Azərbaycan bədii nəsrinin janr-üslub təkamülü (XIX-XX əsrlər). Bakı: Elm.
• Sultanlı V. və İsmayıl İ. (2017) Güney Azərbaycan nəsri . Başlanğıcdan bu günə qədər. Antologiya. Bakı: Nurlar, Nəşriyyat-Poliqrafiya mərkəzi.
• Şərifova Salidə (1998). İlk Azərbaycan romanları. Bakı: Elm.
• Talıbov Mirzə Əbdürrəhim (1979). Kitab yüklü eşşək (roman). Bakı: Yazıçı.