THE BODY IN TRANSGRESSIVE FICTION

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 31, 73 - 102, 01.06.2024

Demet Yılmaz

https://doi.org/10.26517/ytea.558

Öz

The body, which is tabooed as the source of sin and shaped and presented as a machine, a tool, around different world perceptions, begins to be perceived in its own uniqueness in the modern and post-modern period. Transgressive writing, which reflects the (post)modern era’s perception and lifestyle of life and people, also has its own unique body perception. After all, transgressive fiction, which is a branch of marginal discourse, is about lifestyles. Considering that reaching knowledge through experience rather than through dialectical reasoning is the underlying idea of crossing borders, it will be seen that the body has become a field for reaching knowledge with transgressive fiction. The fact that the original sin of Adam and Eve, and therefore humanity, is the first example of transgression and brings the body to the fore, constitutes one of the main centers of this study. In this article, rather than trying to define transgressive fiction, the appearance of the body in the face of destruction, its position in social life, its situation under control, its turning into an object by desire or fiction, and the ways it is reflected in the language are discussed with a text-oriented approach. This study can also be read as an effort to separate transgressive fiction from underground literature.

Anahtar Kelimeler

Body, transgressive fiction, modern Turkish literature, novel

TRANSGRESİF KURGUDA BEDEN

Öz

Farklı dünya algıları etrafında günahın kaynağı olarak tabulaştırılan, bir makine, bir araç olarak şekillendirilip sunulan beden, modern ve sonrası dönemde kendi özgünlüğü içerisinde alımlanmaya başlanır. (Post)Modern dönemin hayatı ve insanı algılayış ve yaşayış tarzını yansıtan transgresif yazının da kendine özgü bir beden algısı bulunmaktadır. Sonuçta marjinal söylemin bir dalı olan transgresif kurgu, hayat tarzlarıyla ilgilidir. Bilgiye diyalektik akıl yürütmeyle değil deneyimle ulaşmanın sınır aşma düşüncesinin altında yatan fikir olduğu göz önünde bulundurulursa transgresif kurgu ile bedenin bilgiye ulaşmak için bir alan hâline geldiği görülecektir. Âdem ve Havva’nın dolayısıyla insanlığın ilk günahının transgresyona verilen ilk örnek olması ve bedeni ön plana çıkarması, bu çalışmanın dayanak merkezlerinden birini oluşturmaktadır. Bu yazıda, transgresif kurguyu tanımlama çabasından çok bedenin yıkımın karşısındaki görünümü, sosyal hayattaki konumu, kontrol altındaki durumu, arzulanarak ya da kurgulanarak nesne hâline getirilmesi, dile yansıma biçimleri metin odaklı yaklaşımla ele alınmaktadır. Bu çalışma, transgresif kurguyu yeraltı edebiyatından ayırma çabası olarak da okunmaya açıktır.

Anahtar Kelimeler

Beden, transgresif kurgu, modern Türk edebiyatı, roman

Kaynakça

• Anzieu, Didier. Deri-Ben. Çeviren Nesrin Tura, Metin Yayınları, 2022.
• Arasse, Daniel. “Et, Zarafet, Yücelik.” Bedenin Tarihi 1 Rönesanstan Aydınlanmaya, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 559-650.
• Audoin-Rouzeau, Stephane. “Katliam Beden ve Savaş.” Bedenin Tarihi 3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 379-428.
• Bachelard, Gaston. Mekânın Poetikası. Çeviren Aykut Derman, Kesit Yayıncılık, 1996.
• Bay Gülveren, Özlem. “Benlik Arayışı Yolunda Efendiliğe Soyunan Bir Yeraltı Kahramanı: Gecedegiden.” Türkiye’de Yeraltı Edebiyatı, Editör S. Dilek YalçınÇelik ve Hayrunisa Topçu, Hiperyayın, 2020, ss. 235-291.
• Blackflag. “Transgresyonel Kurgu.” Ekşi Sözlük. (2006), https://eksisozluk.com/transgresyonel-kurgu--1481986, Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
• Brooks, Peter, “Shocker in ‘28.” The New York Times, 12 Şubat 1978, p. 4.
• Chun, Rene. “Naked Breakfast, Lunch and Dinner.” The New York Times. 23 Nisan 1995, p. 49.
• Corbin, Alain-Courtine, Jean-Jacques-Vigarello Georges. “Bedenin Tarihi’ne Önsöz.” Bedenin Tarihi 1 Rönesanstan Aydınlanmaya, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 9-16.
• Courtine, Jean-Jacques. “Giriş.” Bedenin Tarihi 3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 9-14.
• Çabuklu, Yaşar. Bedenin Farklı Halleri. Kanat Kitap, 2006.
• de Baecque, Antonie. “Perdeler Sinemada Beden.” Bedenin Tarihi 3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 495-522.
• Demir, Sertaç Timur. Ten Medeniyeti: Modern Kültürde Beden ve Ötesi. Açılım Kitap, 2017.
• Durmuş, Gökay. “Hakan Günday’ın Az Başlıklı Romanına Yeraltından Yansıyan Unsurlar.” Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 2019, c. 7, s. 16, ss. 375-398.
• Ergin, Muharrem. Türk Dil Bilgisi. Bayrak Basım Yayım Dağıtım, 2009.
• Foucault, Michel. “İhlale Önsöz.” Sonsuza Giden Dil. Çeviren Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, 2014, ss. 51-71.
• Freud, Sigmund. Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd. Çeviren Ali Babaoğlu, Metis Yayınları, 2011.
• Gelis, Jacques. “Beden, Kilise ve Kutsal.” Bedenin Tarihi 1 Rönesanstan Aydınlanmaya, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 21-132.
• Günday, Hakan. Kinyas ve Kayra. Doğan Kitap, 2011.
• Gürses, İlknur, Takımcı, Dilek. “Transgresyon ve Fotoğrafta Aşırılığın Estetiği: Witkin ve Serrano.” Doğu Batı, 2013, y. 16, s. 65, ss. 191-218.
• Kıran, Hüseyin. Gecedegiden. Ayrıntı Yayınları, 2011.
• King, Ursula. “Önsöz.” Bedenler Dinler ve Toplumsal Cinsiyet. Derleyen Slyvia Marcos, Çeviren Sibel Özbudun, Balkı Şafak ve İlker Çayla, Ütopya Yayınları, 2006, ss. 13-16.
• La Mettrie. Makine İnsan. Çeviren Aslı Avcan ve Enfal Erkan, Fol Yayınları, 2023.
• Lowen, Alexander. Narsisizm Gerçek Benliğin İnkârı. Çeviren Tamer Çetin, Cem Yayınları, 2012.
• Marakoğlu, Ozan. “Edebiyatın Edepsizliği ya da Tutucu Olmayan Bütün Metinler Üstüne.” Notos, 2011, y. 4, s. 29, ss. 47-49.
• Marty, Eric. Marquis de Sade Yirminci Yüzyılda Neden Ciddiye Alındı?. Çeviren Işık Ergüden, Sel Yayıncılık, 2017.
• Matthews-Griecon, Sara F.. “Eski Rejim Döneminde Avrupa’da Beden ve Cinsellik.” Bedenin Tarihi 1 Rönesanstan Aydınlanmaya, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 229-313.
• Merleau-Pothy, Maurice. Signes. Les Editions Gallimard, 1960.
• Michaud, Yves. “Görselleştirme Beden ve Görsel Sanatlar.” Bedenin Tarihi 3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 557-580.
• Moulin, Anne Marie. “Tıbbın Karşısında Beden.” Bedenin Tarihi 3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 17-87.
• Nurdan, Gülçin Tuğba. “Bir Anti Kahraman Olarak Kinyas ve Kayra.” Türkiye’de Yeraltı Edebiyatı, Editör S. Dilek Yalçın Çelik - Hayrunisa Topçu, Hiperyayın, 2020, ss. 210-234.
• Önen, Aysu. “toplum düşmanı düşman topluma karşı.” Sabitfikir. 20 Mayıs 2021, ”http://www.sabitfikir.com/elestiri/toplum-dusmani-dusman-toplumakarsi,Erişim tarihi: 29 Ekim 2023
• Sechaud, Evelyne. “On Yıl Sonra Deri-Ben.” Deri Ben. Çeviren Nesrin Tura, Metis Yayınları, 2022, ss. 13-34.
• Sennett, Richard. Ten ve Taş: Batı Uygarlığında Beden ve Şehir. Çeviren Tuncay Birkan, Metis Yayınları, 2008.
• Silverblatt, Michael. “Shock Appeal/Who Are Those Writers, and Why Do They Want to Hurt Us?: The New Fiction of Trangression.” Los Angeles Times, 1 Ağustos 1993.
• Sohn, Anne-Marie. “Cinsiyetli Beden.” Bedenin Tarihi 3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 115-163.
• Şevki, Abdullah. “Yeraltı Edebiyatı ve Bu Edebiyatın Türkiye’de Olamamasının Nedenleri.” Lacivert Öykü ve Şiir Dergisi, 2010, y. 6, s. 31, ss. 56-67.
• “The Book of Genesis.” The Holy Bible, yy., yy..
• “The Holy Gospel of Jesus Christ, According to St. John.” (?), The Holy Bible, yy., yy..
• “transgress.” The American Heritage Dictionary of The English Language, 1992.
• “transgression.” The American Heritage Dictionary of The English Language, 1992.
• “transgressive.” https://ahdictionary.com/word/search.html?q=transgressive, Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
• Üldes, Ersan. Aldırılan Çocuklar Örgütü. Telos Yayıncılık, 2004.
• Vigarello, Georges. “Giriş.” Bedenin Tarihi 1 Rönesanstan Aydınlanmaya, Editör Alain Corbin - Jean-Jacques Courtine - Georges Vigarello, Çeviren Saadet Özen, Alfa Yayınları, 2021, ss. 17-20.
• “Yaratılış 2/3.” Kutsal Kitap, Yeni Yaşam Yayınları, 2002.
• Yılmaz, Demet. Türk Hikâye ve Romanında Marjinal Söylem, Karşı Kültür ve Yeraltı Edebiyatı (2001-2020). Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, 2021.