Cumhuriyet Dönemi Eczacı Farmakognozi Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Sarım Hüsnü Çelebioğlu (1897-1982

Yıl 2024, Sayı: 29, 19 - 38, 31.12.2024

Abdülkerim Alpınar

Öz

Prof. Dr. Ecz. Sarım Çelebioğlu, 13 Ekim 1922 de İstanbul Darülfünunu Eczacı Mektebi’nde Farmakognozi ve Toksikoloji asistanı olarak başladığı akademik yaşamında, 1 Eylül 1971 tarihinde emekliğe ayrılışına değin mesleğine ve ilkelerine bağlılığı ile meslektaşlarına ve öğrencilerine örnek oldu.
1932 yılında Almanya’da farmakognozi alanında ilk doktora yapmış Türk olan Prof. Çelebioğlu, özellikle bu alanda yetiştirdiği akademisyenlerle Türkiye’de eczacılık mesleğinin gelişmesine büyük katkı sağladı.
Türkiye’de ilk farmakognozi ders kitabının da yazarı olan Çelebioğlu, 1942 de Türk Kimya Kodeksi hazırlama komisyonu üyeliğinde bulundu, 1944 yılında Tıp Fakültesi’ne bağlanan Eczacılık Mektebi’nde 1945 de kurulan Farmakognozi Enstitüsü’nün direktörlüğünü üstlendi, 1945 yılında profesör unvanını aldı, Eczacılık Okulu’nun 15 Ocak 1962 tarihinde Tıp Fakültesi’nden ayrılarak bağımsız bir fakülte haline gelmesinde büyük rol oynadı
1962 – 1971 yıllarında da farmakognozi kürsüsünün direktörlüğünü yaptı.
Makalede akademik yaşamı boyunca sürdürdüğü eğitim faaliyetlerinin yanı sıra mesleki derneklerde, bakanlıklarda danışmanlık yapan, yurtiçi ve dışında konferanslar veren, bilimsel toplantılara katılan eczacılık eğitiminin unutulmaz isimlerinden Prof. Dr. Çelebioğlu’nun akademik yaşamından kesitlere yer verilecek, Türkiye’de eczacılığın gelişiminde olan katkısı bir kez daha vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Farmakognozi, eczacılık eğitimi, İstanbul Üniversitesi, Türkiye

Kaynakça

• Anon, Farmakoloğ, 1932, 2(9-10): 545
• Anon, Cumhuriyet Gazetesi, 1932, (24. 11. günlü sayı)
• BAYTOP, Turhan; Sarım Çelebioğlu (1897-1982). Prof. Dr. Sarım Çelebioğlu Anısına Bilimsel Toplantı (18.5.1992) Bildirileri 3, İstanbul, 1992.
• BAYTOP Turhan; Prof. Dr. Sarım Çelebioğlu, İstanbul Eczacılık Fak. Mecmuası, 1972, 8:1
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; 40 Yıl Sonra, Eczacı Yıllığı, 1952, 25-31
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; 964 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Kanunu ve Büyük Millet Meclisi Sağlık Encümeni’nin Yerinde Bir Kararı, Farmakoloğ, 1952, 22(4): 179-181
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Anadolu Dâhilinde Eşcar (Ağaçlar), 1925, [8 sayfa]-teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım, BAYTOP, T.; Penicillin’in Kimyasal Karakterleri (Farmakognozi Enstitüsü Yayınları no.7, Duygu Matbaası, İstanbul, 1948.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Benden Size, Eczacı Yıllığı, 1956, 31.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Biolojik Menşeli Drogların Tasnifi Hakkında, Farmakoloğ, 1953, 23(1-6): 6-7.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Bitkisel Tozların Tetkiki İçin Yeni Bir Reaktif, Farmakognozi Enstitüsü Yay.10. İbrahim Horoz Basımevi, İstanbul, 1949.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Bitkisel Tozların Tetkiki İçin Yeni Bir Reaktif, Farmakoloğ, 1949, 19(9): 301-303.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Botanik I (Morfoloji), Cumhuriyet Matbaası, İstanbul, 1944.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Botanik 3 (Çiçeksiz bitkiler), Pulhan Matbaası, İstanbul, 1945.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Bugünkü ve Yarınki Türk Terbiyesinin Esaslarını, Türk Tarihi ve Geleneklerinden Bulup Çıkarmak, Terbiye İlmi İle Meşgul Olan Bilginlerimizin Belli Başlı Ödevlerindendir, Okul Aile Hareketleri Mecmuası, 1947, 9: 2-4
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Bursa’nın Tıbbi Nebatları Bakımından Ehemmiyeti, 1952. -Teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Drog Tozlarının Analizi, İbrahim Horoz Basımevi, İstanbul, 1950.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Drog Tozlarının Mikroskobik Analizi. Çelik Cilt Matbaası, İstanbul, 1962.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Drog Tozlarının Mikroskopik Analizi Repertitorium, Çelikcilt Matbaası, İstanbul, 1964.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Eczacılığın Cemiyetteki Rolü ve Vazifeleri, Farmakoloğ, 1948, 1-2
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Eczacılık, Eczacı Kütüphanesi Yay. No. 51, 1952.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Eczacılık ve Farmakognozi, 1939, [6 sayfa] -teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi Bakımından Çay ve Çay Hakkında Umumi Malumat, 1937, [22 + 3 (resim) sayfa]-teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi Bakımından Kahve ve Kahve Hakkında Umumi Malumat, 1937, [18 + 2 (resim) sayfa]-teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi Enstitüsü, Eczacı Yıllığı, 1948, 18-9.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi Enstitüsü. Farmakoloğ, 1952, 22(1): 16-19
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi, İstanbul Üniv Yay. 421. İbrahim Horoz basımevi, İstanbul, 1949.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozinin Gayesi ve Tetkik Konuları, Eczacı Yıllığı, 1947.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi Repetitorium, Çelikcilt Matbaası, İstanbul, 1963.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Farmakognozi ve Yurd İçin Büyük Faydası, Eczacı Yıllığı, 1946.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Hasbıhal, Farmakoloğ, 1951, 21(5): 211-213
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Haşhaşın Tarihi, Farmakoloğ, 1934, 4(1-4): 777-778; 4(5-6): 821-826; 4(7-9): 863-866
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Haşhaşın Tarihi, Farmakoloğ, 1935, 5(2-4): 965-972
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Hatıralarım, Eczacı Yıllığı, 1949, 20
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Hocalarımızdan Cevaplar, Eczacı Yıllığı, 1955, 19-20
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Hocamızın Değerli Bir Sözü, Eczacı Yıllığı, 1951.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; İlaç Sanayiinde Kullanılacak Olan Tıbbi ve Itri (Kokulu) Nebatların Memleketimizde Elde Ediliş Şekilleri. Bürhaneddin Erenler Matbaası, İstanbul, 1960.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; İstanbul Üniversitesi ve Eczacı Okulu, 1958, [5sayfa] -teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Kırk Yıl Sonra. Eczacı Yıllığı, 1954, 19-20.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Küçük Drog Tozları Atlası, Taş Matbaası, İstanbul, 1967.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Memleketimizin Nebatî Drog Kaynakları. İstanbul Matbaası, İstanbul, 1955.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Mesleki Ahlak ve Tesanüt, Farmakoloğ, 1948, 3: 2
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Meslek Şuuru, Eczacılık Bülteni, 1955, 4-5
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Müdürlerimiz, Eczacı Yıllığı, 1958.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Nylon ve Önemi, Farmakognozi Enstitüsü Yayınları No.6: 1-5. Duygu Matbaası, İstanbul, 1948.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Ortaçağ Eczacılık Tarihine Kısa Bir Bakış ve İlk Bitkisel Droglar (& T. Baytop). Eczacı Yıllığı, 1947.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Prof. Dr. Kurt Krause Ankara’daki Türk Herbariumunu Kuran Değerli Türk Dostu, Türk Biologi Dergisi, 1958, 8(4): 61-5.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Prof. Dr. Sarım Hüsnü Çelebioğlu ve Hayatı, Taş Matbaası, İstanbul, 1972.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Safran. Safranın Zirai, Ticari Farmakognozi Nazarından Mütalaası, Hurdebini (Mikroskopik) ve Kimyevi Tahlilat (Analiz) Usullerini Muhtevidir (İçerir), 1927, [58 sayfa]-teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım H.; Şeyh-ül İslam Erzurumi Çelebizade Hüseyin Hüsnü Efendi’nin Hal Tercümesi, Dizerkonca Matbaası, İstanbul, 1958.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Türkiye’nin Bitkisel Drog Kaynakları ve Ticareti, EKN No.7. 7-12 Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul, 1953.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Toprak Üstü Servetlerimiz, 1953. -teksir-
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Üçüncü Merhale. Eczacılık Bülteni, 1961, 3(8): 129-130
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Yenilebilen Zehirli Mantarlar, Farmakoloğ, 1948, 18(6): 81
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Yerli Müstahzarlar, Çalışkan Öğrenciler ve Genç Meslektaşlar. Eczacı Yıllığı, 1950.
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Yerli Tıbbi Müstahzarlar, Specialite Mecmuası, 1951, 1(1)
• ÇELEBİOĞLU, Sarım; Yurd Bilgisi ve Bitki Sevgisi, 1938, [6 sayfa] -teksir-
• DÖLEN, Emre, USTA, Ç.D.; Türkiye’de Eczacılık Doktoralarının Başlaması ve 1983 Öncesinde İstanbul Üniversitesinde Yapılan Eczacılık Doktoraları, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 2011, 12(2): 23-80.