ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMESİNDE ALICININ SÖZLEŞMEDEN KEYFÎ DÖNME HAKKI

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 2, 467 - 498, 15.10.2021

Serkan Ayan

Öz

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, ön ödemeli konut satışlarında alıcıların etkin bir biçimde korunması için önemli bazı düzenlemeler getirmiştir. Özellikle alıcıya, sözleşmeyi akdettikten sonra bu sözleşmenin bağlayıcılığından kurtulma yönünde iki ayrı hak verilmiştir. Bunlardan ilki olan cayma, 14 günlük süre içinde kullanırken; ikincisi olan keyfi dönme hakkı, 24 aylık uzunca bir süre içinde kullanılabilecek bir hak olarak kabul edilmiştir.
Cayma halinde alıcı hiçbir mali külfete katlanmazken, keyfi dönme halinde alıcı kural olarak sözleşme için yapılan resmi gider ve masraflar ile dönmenin yapıldığı tarihe göre sözleşme bedelinin %2 ile %8’i arasında bir dönme cezası ödemek zorunda kalmaktadır.
Çalışmada, alıcıya tanınmış bulunan bu keyfi dönme hakkı incelenmiştir. Özellikle keyfi dönme hakkının kullanılmasının koşulları ve sonuçları özel olarak incelenmiş, dönme hakkının bağlı kredi ve teminatlar karşısındaki hukuki durumu da ayrı başlıklar halinde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ön ödemeli konut satış sözleşmesi, dönme hakkı, teminat, temerrüt, iade

BUYER'S ARBITRARY RIGHT OF RESCISSION ON PREPAID HOUSE SALES CONTRACTS

Öz

Law no.6502 Law on the Protection of the Consumer introduced important regulations on prepaid house sales contracts in line with the basic perspective on consumer protection. In particular, after concluding the contract, the buyer has been granted two separate rights in order to be free from the binding of the contract. Right of withdrawal, the first of these, can be used within 14 days; the second, the arbitrary right of rescission, has been recognized as a right that can be exercised in a long period of 24 months.
While the buyer does not incur any financial burden in case of withdrawal, in case of arbitrary rescission, the buyer is obliged to pay a return penalty between 2% and 8% of the contract price according to the official expenses and expenses made for the contract and the date of the rescission.
In this study, this arbitrary right of rescission which has been granted to the recipient has been examined. In particular, the conditions and consequences of the exercise of the arbitrary right of rescission have been examined and the legal status of the right of return in respect of related loans and guarantees has been examined under separate headings.

Anahtar Kelimeler

Prepaid House Sales Contracts, The Arbitrary Right Of Rescission, Assurance, Default, Return

Kaynakça

• Acar, Faruk: “Konut Finansmanı” (6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Milli Şerh, Editörler: Tokbaş, Hakan / Tüzüner, Özlem, İstanbul 2016, s.543-620) (Milli Şerh).
• Akçaal, Mehmet: “Borçlar Kanununa Göre Ön Ödemeli Taksitle Satış Sözleşmesi”, (TBBD 2014 / 110, s.57-108).
• Akipek, Şebnem: “Bağlı Krediler” (6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Milli Şerh, Editörler: Tokbaş, Hakan / Tüzüner, Özlem, İstanbul 2016, s.531-542) (Milli Şerh).
• Antalya, Gökhan O.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.V/1,3, B.2, İstanbul 2019.
• Arat, Ayşe: Konut Satışlarında Üç Köşeli İlişkilerden Doğan Sorumluluk, İstanbul 2018.
• Aslan, İ. Yılmaz: Tüketici Hukuku, B.4, Bursa 2014.
• Atamer, Yeşim M.: Kredi ve Diğer Finansman Sözleşmelerinde Tüketicinin Korunması, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016.
• Ayan Serkan: Evlilik Birliğinin Korunması, Ankara 2008. (Evlilik Birliğinin Korunması).
• Ayan, Serkan: “Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmesinde Alıcının Sözleşmeden Cayma Hakkı” (AHBVÜHFD. 2019 / III, s.53-96).
• Ayan, Serkan: İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü, Ankara 2008 (Temerrüt).
• Aydoğdu, Murat / Kahveci, Nalan: Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, B.4, Ankara 2019.
• Aydoğdu, Murat: “Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmeleri”, Terazi HD, 2014 Kasım, s.87-94.
• Baş Süzel, Ece: Tatil Sözleşmeleri, On İki Levha, İstanbul 2019.
• Buz, Vedat: Borçlunun Temerrüdünde Sözleşmeden Dönme, Yetkin Yayıncılık, Ankara 1998.
• Ceylan, Ebru: 6502 Sayılı Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Getirdiği Düzenlemeler, İstanbul 2015.
• Çabri, Sezer: “Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmeleri” (Sektörel Bazda Tüketici Hukuku Uygulamaları Külliyatı, İnşaat Sektöründe Tüketici Hukuku Uygulamaları, Editör: Tokbaş, Hakan / Kurşun, Ali Suphi / Öz, Turgut, B.2, İstanbul 2018, s.91-159). (Sektörel).
• Çabri, Sezer: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Adalet Yayınevi, Ankara 2016 (Şerh).
• Çınar, Ömer: “Devre Mülk ve Devre Tatil Sözleşmesi” (Sektörel Bazda Tüketici Hukuku Uygulamaları Külliyatı, İnşaat Sektöründe Tüketici Hukuku Uygulamaları, Editör: Tokbaş, Hakan / Kurşun, Ali Suphi / Öz, Turgut, B.2, İstanbul 2018, s.187-228).
• Deryal, Yahya / Korkmaz, Yakup: Tüketici Hukuku, B.3, Adalet Yayınevi, Ankara 2015.
• Develioğlu, Hüseyin Murat: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Yer Alan ‘Ön Ödemeli Satım Sözleşmesi” ile İlgili İsviçre Öğretisinde Yapılan Bazı Açıklamalar ve Bu Açıklamaların Türk Hukuku Açısından Kısaca Değerlendirilmesi”, (GSÜHFD 2014/2, s.909-625).
• Doğar, Mehmet: Ön Ödemeli Konut Satışı, On İki Levha, İstanbul 2018.
• Dural, Mustafa / Öğüz, Tufan / Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku C.III, Aile Hukuku, İstanbul 2016.
• Erdem, Mehmet: Aile Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
• Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, B.4, Ankara 2017. (Özel Hükümler).
• Giger, Hans: Berner Kommentur zum Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Olbigationenrecht, 2. Abteilung Die einzelnin Vertragsverhaeltnisse, 1. Teilband Kaup und Tausch, 4. Abschnitt Besondere Arten des Kaufes Art.222 bis 236 OR, 5. Abschnitt Der Tauschvertrag Art. 237 bis 239 OR, Bern 1999.
• Göktepe, Elif: Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmelerinde Bina Tamamlama Sigortası, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2019.
• Gümüş, Mustafa Alper: Borçlar Hukuku Özel Hükümler Kısa Ders Kitabı, B.4, Filiz Kitapevi, İstanbul 2019. (Borçlar).
• Gümüş, Mustafa Alper: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi C.1, Madde 1-46, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014 (Şerh).
• Gümüşsoy Karakurt, Güler: Eser Sözleşmesinde Yüklenicinin Borca Aykırılığının Önceden Belli Olması, İstanbul 2017.
• Horoz, Seda Hatice: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Uyarınca Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin 2015.
• İnal, H. Tamer: Tüketici Hukuku, B.3, Ankara 2014.
• İnal, Tamer: “Ön Ödemeli Konut Satışı” (6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Milli Şerh, Editörler: Tokbaş, Hakan / Tüzüner, Özlem, İstanbul 2016, s.621-738) (Milli Şerh).
• Kara, İlhan: Tüketici Hukuku, Engin yayınevi, Ankara 2015.
• Karakocalı, Ahmet / Kurşun, Ali Suphi: Tüketici Hukuku, Aristo Yayıncılık, İstanbul 2015.
• Koller, Alfred / Schneyder Anton K. / Druey, Jean Nicholas: Das Schweizerische Obligationenrecht, 9.Aufl. Zurich 2000.
• Küçükaydın, Emine Aslı: Tüketiciyi Koruyucu Nitelikli Geri Alma Hakkı, İstanbul 2018.
• Makaracı, Aslı: “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Uyarınca Ön Ödemeli Konut Satışı” (Yeni Tüketici Hukuku Konferansı, Derleyen M. Murat İnceoğlu, İstanbul 2015, Oniki Levha Yayıncılık, s.239-260).
• Oğuzman, M. Kemal / Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.I, İstanbul 2018.
• Oğuzman, M. Kemal / Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.II, İstanbul 2017.
• Öz, Turgut M.: İnşaat Sözleşmesi ve İlgili Mevzuat, İstanbul 2013 (İnşaat).
• Özel, Çağlar: Tüketicinin Korunması Hukuku, B.3, Seçkin Yayınevi, Ankara 2016.
• Özmen, Etem Saba / Vardar Hamamcıoğlu, Gülşah: Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmesi, Oniki Levha yayıncılık, İstanbul 2016.
• Öztan, Bilge: Aile Hukuku, Turhan Kitapevi, Ankara 2015.
• Serozan, Rona: Sözleşmeden Dönme, İstanbul Üniv. Yayınları, İstanbul 1975.
• Sert Sütçü, Selin: Tüketicinin Cayma Hakkı, Adalet Yayıncılık, Ankara 2016.
• Tek, Sinem Gülen: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Bağlamında Ön Ödemeli Taksitle Satış Sözleşmesi” (LHD, 2012 / 118, s.41-86).
• Tutar, Elce: Dönme Cezası, Turhan Kitapevi, Ankara 2016.
• von Büren, Bruno: Schweizerische Obligationenrecht, Besonrerer Teil, Zürich 1972.
• Yağcıoğlu, Burcu: Türk ve İsviçre Hukukunda Ceza Koşulu, Ankara 2019.
• Zevkliler, Aydın / Özel, Çağlar: Tüketicinin Korunması Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016.