BİLGİ EDİNME HAKKININ SINIRI OLARAK İDARİ SORUŞTURMALARA İLİŞKİN BİLGİ VE BELGELER

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 471 - 497, 02.10.2022

Ezgi Avcıoğlu Aksoy

Öz

Bilgi edinme hakkı temel insan haklarından biridir. Ancak bilgi edinme hakkının mutlak bir şekilde uygulanması hem kamusal hem de bireysel bazı zararların ortaya çıkmasına yol açabilir. Bu nedenle bu hakkın kullanılmasına yönelik bazı sınırlamalar getirilmiştir. Bu sınırlamalardan birisi ise idari soruşturmalara ilişkin bilgi ve belgelere ilişkindir. Bu sınırlamanın uygulanabilmesi 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nda düzenlenen belirli koşullara bağlıdır. Ayrıca söz konusu sınırlamanın uygulanışının 1982 Anayasası tarafından temel hak ve özgürlüklerin sınırlanma rejiminde öngörülen güvencelere aykırı olmaması gerekmektedir. Çalışmamızda idari soruşturmalara ilişkin bilgi ve belgelere erişime yönelik getirilen sınırlamanın hukuki rejimi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

bilgi edinme hakkı, yönetimde şeffaflık, idari soruşturma, temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması, özel hayatın gizliliği

INFORMATION AND DOCUMENTS RELATING TO ADMINISTRATIVE INVESTIGATIONS AS LIMITATION OF THE RIGHT TO INFORMATION

Öz

The right to information is one of the basic human rights. However, the absolute implementation of the right to information may cause both public and individual harm. For this reason, some restrictions have been imposed on the implementation of this right. One of these limitations is information and documents related to administrative investigations. The implementation of this limitation depends on certain conditions regulated in the Law No. 4982 on the Right to Information. In addition, the implementation of the said restriction should not be contrary to the guarantees stipulated in the restriction regime of fundamental rights and freedoms by the 1982 Constitution. In our study, the legal regime of the restriction on access to information and documents related to administrative investigations will be examined.

Anahtar Kelimeler

The right to information, transparency in administration, administrative investigation, limitation of fundamental rights and freedoms, privacy of private life

Kaynakça

• AKILLIOĞLU Tekin, “Yönetimde Açıklık-Gizlilik ve Bilgi Alma Hakkı”, AÜSBFD, C.46, S.3, Ankara, 1991, ss. 1-12, (“Açıklık-Gizlilik”).
• AKILLIOĞLU Tekin, “Yönetsel İşlemlerde Gerekçe İlkesi”, Amme İdaresi Dergisi, C.15, S.2, Ankara, 1982, ss. 7-19, (“Gerekçe”).
• AKŞENER Haşmet Sırrı, “Bilgi Edinme Hakkı Kanunu Üzerine Bir İnceleme”, Legal Hukuk Dergisi, S. 13, İstanbul, 2004, ss. 26-40.
• AKYILMAZ Bahtiyar, İdari Usul İlkeleri Işığında İdari İşlemin Yapılış Usulü, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2000.
• AKYILMAZ Bahtiyar/ SEZGİNER Murat/ KAYA Cemil, Türk İdare Hukuku, 10.Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2019.
• BAŞAR Hüseyin, “Kamu Görevlilerine Yönelik Soruşturmalar”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.3, Ankara, 1988, ss. 65-78.
• BEDK, BEDK Kararları Işığında Açıklamalı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu Yayınları, Ankara, 2015.
• BOZ Selman Sacit, “Memur Disiplin Hukukuna Hakim Olan Temel İlkeler”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.25, S.2, Konya, 2017, ss. 15-41.
• ÇAPTUĞ Mehpare, İdari Usul Hukukunda Hukuki Güvenlik İlkesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
• ÇOLAK Nusret İlker, Bilgi Edinme Hakkının Sınırları ve Sınırlama Ölçütleri, https://www.ilkercolak.com.tr/bilgi-edinme-hakkinin-sinirlari-ve-sinirlama-olcutleri/, E.T. 07.01.2022.
• DÖNER Ayhan, Şeffaf Devlette Bilgi Edinme Hakkı ve Sınırları, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2010.
• DURAN Lûtfi, “İdari Usulün İlkeleri ve Kapsadığı Konular”, Amme İdaresi Dergisi, C.31, S.2, Ankara, 1998, ss. 3-13.
• EKEN Musa, “Kamu Yönetiminde Gizlilik Geleneği ve Açıklık İhtiyacı”, Amme İdaresi Dergisi, C.27, S.2, Ankara, 1994, ss. 25-54.
• EKEN Musa, Yönetimde Şeffaflık: Teori-Uygulama, Sakarya Kitabevi, Adapazarı, 2005, (“Şeffaflık”).
• GÖZLER Kemal / KAPLAN Gürsel, İdare Hukuku Dersleri, 13. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2013.
• GÖZLER Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, 10. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2018.
• GÖZÜBÜYÜK A. Şeref/ GÖLCÜKLÜ Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, 9. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2011.
• GÜLAN Aydın, “İdare ve Ceza Hukuku Açısından Bilgi Edinme Hakkı”, Bilgi Edinme Hakkı Paneli, 5 Mayıs 2004, Ankara, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2004, ss. 100-109.
• GÜRAN Sait, “Yönetimde Açıklık”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, Sarıca’ya Armağan, Y.3, S.1-2, İstanbul, 1982, ss. 101-112.
• KABOĞLU İbrahim Ö., Özgürlükler Hukuku, 5. Baskı, Afa Yayınları, İstanbul, 1993.
• KAPANİ Münci, Kamu Hürriyetleri, Ajans-Türk Matbaası, Ankara, 1964.
• KAYA Cemil, “Memur Disiplin Suç ve Cezalarına ve Disiplin Soruşturmalarına Hakim Olan Temel İlkeler”, Amme İdaresi Dergisi, C.38, S.2, Ankara, 2005, ss. 61-87, (“Temel İlkeler”).
• KAYA Cemil, İdare Hukukunda Bilgi Edinme Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2005.
• KAYLAN İbrahim, Bilgi Edinme Hakkının Sınırları ve Yargısal Denetim, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.
• ÖZAY İl Han, Günışığında Yönetim, Alfa Yayınevi, İstanbul, 2002.
• ÖZBUDUN Ergun, Türk Anayasa Hukuku, 14. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2013.
• SANCAKDAR Oğuz/ ALTINOK ÇALIŞKAN Elif/ SEYHAN Serkan/ DURSUN Gizem/ YAĞCI Pınar, Disiplin Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2019.
• SANCAKDAR Oğuz/ ÖNÜT Lale Burcu/ US DOĞAN Eser/ KASAPOĞLU TURHAN Mine/ SEYHAN Serkan, İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, 10. Baskı, Ankara, 2021.
• SOYER Emre, “Bilgi Edinme Hakkının İstisnası Olarak İdari Soruşturmalar Kapsamındaki Bilgi veya Belgeler”, 8. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi, 24-27 Nisan 2019, Bildiriler Kitabı II, İstanbul, 2020, ss. 155-167.
• TEZCAN Durmuş/ ERDEM Mustafa Ruhan/ SANCAKDAR Oğuz/ ÖNOK Rıfat Murat, İnsan Hakları El Kitabı, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2011.
• YILDIRIM Ramazan, “İdare Hukuku Açısından Bilgi Edinme Hak ve Özgürlüğü”, İdari Usul Kanunu Hazırlığı Uluslararası Sempozyumu, Ankara, 1998, ss. 227-238.
• YILDIRIM Turan, “Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılmasında Sınırlamanın Sınırı”, AÜSBFD, C.46, S.1, Ankara, 1991, ss. 465-474.