EVALUATION OF THE PROVISIONS OF THE “COMMUNIQUE ON THE PROCEDURES AND PRINCIPLES REGARDING THE IMPLEMENTATION OF ARTICLE 376 OF THE TURKISH COMMERCIAL CODE NUMBERED 6102” REGARDING CAPITAL LOSS

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 2, 1 - 39, 29.09.2024

Ecrin Baydak

Öz

Article 376 of the Turkish Commercial Code No. 6102 (TCC) regulates ‘loss of capital and insolvency’. Within the scope of Article 376 of the TCC, the Ministry of Trade published the Communique titled “Communique on the Procedures and Principles Regarding the Implementation of Article 376 of the Turkish Commercial Code” to regulate the procedures and principles to be applied in cases of capital loss and insolvency. In our study, a comparative analysis of Article 376 of the TCC and the provisions of this Communique regarding the uncovering of capital and legal reserves has been made, and it has been tried to determine the points that differ. In addition, the amendments made to the Communique in 2020 are also discussed within the scope of this study.

Anahtar Kelimeler

Capital loss, reserve fund, capital decrease, capitalisation, capital increase.

“6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNUNUN 376 NCI MADDESİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ”İN SERMAYE KAYBINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 376. maddesinde “sermaye kaybı ve borca batık olma durumu” düzenlenmiştir. TTK’nın 376. maddesi kapsamında sermaye kaybı ve borca batık olma durumlarında uygulanacak usul ve esasların düzenlenmesi hakkında Ticaret Bakanlığı tarafından “Türk Ticaret Kanunu’nun 376. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” isimli Tebliğ yayınlanmıştır. Çalışmamızda TTK’nın 376. maddesi ile bu Tebliğ’in sermaye ve kanunî yedek akçelerin karşılıksız kalmasına ilişkin düzenlemelerinin karşılaştırmalı bir incelemesi yapılmış, farklılık arz eden noktaların tespitine çalışılmıştır. Ayrıca Tebliğ’de 2020 yılında yapılan değişiklikler de bu çalışma kapsamında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sermaye kaybı, yedek akçe, sermaye azaltımı, sermayenin tamamlanması, sermaye artırımı.

Kaynakça

• Aksu-Özkan, Raziye, “Anonim Şirkette Sermaye ve Kanuni Yedek Akçelerin Yarısının Kaybının Hukuki Sonuçları”, Legal Hukuk Dergisi, C. 19, S. 220, 2021, s. 1573-1606 (Sermayenin Yarısının Kaybı).
• Aksu-Özkan, Raziye, “Anonim Şirkette Sermaye Kaybının Tespit Edilmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70 (3), 2021, s. 721-759 [Aksu-Özkan, Sermaye Kaybının Tespit Edilmesi].
• Arslanlı, Halil, Anonim Şirketler, Umumi Hükümler, C. I, 3. Bası, İstanbul 1960.
• Aydın, Alihan, “Türk Ticaret Kanunu’nun Anonim Ortaklıkta Sermaye Kaybı ve Borca Batıklığa İlişkin Düzenlenmesine (TK m. 376) Eleştirel Bir Bakış”, İÜHFM, C. 70, S. 2, İstanbul 2012, s. 101-114.
• Ayoğlu, Tolga, “TTK m. 376 F. 1 ve 2 Hükümlerine İlişkin Düşünceler”, LHD, C. 15, S. 172, 2017, s. 1581-1603.
• Bahtiyar, Mehmet, Ortaklıklar Hukuku, 17. Bası, İstanbul 2024.
• Balak, Ahmet Can, “Anonim Şirketlerde Sermaye Kaybı ve Borca Batık Olma Durumu”, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 10. Yılında Ticaret Kanunu Güncel Meseleleri Sempozyumu, 12-13 Mayıs 2022, Bildiriler Kitabı, Ankara 2023, s. 149-158.
• Can, Mustafa Erdem, “Anonim Şirkette Sermaye ve Kanuni Yedek Akçeler Toplamının Üçte İkisinin Kaybının Hukuki Sonuçları”, ERÜHFD, C. XIII, S. 1, 2018, s. 1-36.
• Cebe, Sinan M., Anonim Şirketlerde Mali Durumun Bozulması ve İyileştirme Önlemleri, İstanbul 2024.
• Toraman-Çolgar, Emek, “TTK m. 376/2 Hükmü Kapsamında Sermaye Kaybı Olan Anonim Şirketlerde Sermaye Artırımı Yapılması”, Ticaret Hukukunda Genç Yaklaşımlar (Ed. Emek Toraman Çolgar/Abdurrahman Kayıklık), Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuka Genç Yaklaşımlar Konferans Serisi No. 10 (15 Ekim 2020), İstanbul 2021, s. 1-45.
• Çonkar, Halil M., “TTK 376 Tebliğinde 2020 Yılında Yapılan Değişikliklerin Getirdikleri”, Ord. Prof. Dr. Şevket Memedali Bilgişin'in Anısına Armağan, s. 191-222.
• Domaniç, Hayri, Türk Ticaret Kanunu Şerhi, C. II, Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, İstanbul 1988.
• Eriş, Gönen, Gerekçeli – Açıklamalı – İçtihatlı 6335 Sayılı Kanunla Güncellenmiş Yeni TTK Hükümlerine Göre Ticari İşletme ve Şirketler, C. II, Ankara 2013.
• İpekel-Kayalı, Ferna, Türk Ticaret Kanunu’na Göre Birleşmeler, İstanbul 2014.
• Kaderoğlu, Murat, Anonim Şirketlerin İnfisahı, İstanbul 2017.
• Karaman-Coşgun, Özlem, “Anonim Şirketlerde Sermaye ve Kanuni Yedek Akçeler Toplamının Belirli Oranlarda Kaybı ve Borca Batıklık Hali, Alınması Gereken Önlemler, Çözüm Önerileri”, Sermaye Şirketleri Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu, İstanbul 2020, s. 179-236.
• Kayar, İsmail, Anonim Ortaklıkta Mali Durumun Bozulması ve Alınacak Tedbirler, Konya 1997.
• Kayar, İsmail, “Yeni TTK’ya Göre Anonim Şirkette Sermaye Kaybı ve Borca Batıklığın Tespiti ve Sonuçları”, MÜHFD-HAD, C. 18, S. 2, 2012, s. 643-658. [Kayar, Sermaye Kaybı]
• Kayar, İsmail, “Şirketlerde Sermaye Kaybı ve Borca Batıklığın Bildirimi Yöneticilerin Bundan Doğan Sorumluluğu”, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 10. Yılında Ticaret Kanunu Güncel Meseleleri Sempozyumu, 12-13 Mayıs 2022, Bildiriler Kitabı, Ankara 2023, s. 229-250. [Kayar, Bildirim]
• Kırca, İsmail/Manavgat, Çağlar/Şehirali Çelik, Feyzan Hayal, Anonim Şirketler Hukuku, Temel Kavram ve İlkeler, Kuruluş, Yönetim Kurulu, Ankara 2013.
• Moroğlu, Erdoğan, Anonim Ortaklıklarda Sermaye Artırımı, 4. Baskı, İstanbul 2018.
• Öçal, Akar, “Anonim Şirketlerde Mali Durumun Bozulmasının Ortaya Çıkardığı Bazı Sorunlar”, Ankara Ticaret Odası Dergisi, 1965, C. I, S. 6, s. 9-22.
• Özkorkut, Korkut, “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun (TTK) 376 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” Hakkında Düşünceler”, Prof. Dr. Sabih Arkan’a Armağan, İstanbul 2019, s. 975-993.
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin, Ortaklıklar Hukuku, C. I, 14. Bası, İstanbul 2019.
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin, Ortaklıklar Hukuku, C. II, 13. Bası, İstanbul 2017.
• Pulaşlı, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, C. I, 3. Baskı, Ankara 2018. [Pulaşlı, I]
• Pulaşlı, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, C. II, 3. Baskı, Ankara 2018. [Pulaşlı, II]
• Soykan, İsmail Cem, Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Ortaklıklarda Sermaye Taahhüdü Yoluyla Sermaye Artırımı, İstanbul 2019.
• Tekinalp, Ünal, “Sermayenin Yarısının Karşılıksız Kalması Halinde Yönetim Kurulunun ve Denetçilerin Görevi”, İktisat ve Maliye Dergisi, C. 2, S. 2, 1955, s. 279-283.
• Teoman, Ömer, “Kayıtlı Sermaye Sistemini Kabul Eden Anonim Ortaklıklarda TTK m. 324 Denetimi”, Tüm Makalelerim (1971-2001), C. I-II, 2. Bası, İstanbul 2012, s. 973-981.
• Turan, Gökçen, “Ticaret Bakanlığı’nın TTK 376 Hükmünün Uygulama Esaslarına İlişkin Tebliğinin Üçte İki Sermaye Kaybı Halinde Doğrudan Sermaye Artırımı Yapılabilmesine İmkân Tanıyan Hükümleri Üzerine Düşünceler”, TFM 2020, S.6 (1), s. 142-153.
• Türk, Ahmet, Anonim Ortaklıkta Sermaye Kaybı ve Borca Batıklığın Hukuki Sonuçları, Ankara 1999.
• Türk, Ahmet, “Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun Getirdiği Değişiklik ve Yeniliklerle Anonim Ortaklıkta Sermaye Kaybı ve Sonuçları”, DEÜHFD, C. 17, S. 2, 2015, s. 63-112. [Türk, Sermaye Kaybı]
• Türk, Ahmet, “Bilanço Açığını Gidermek İçin Yapılan Esas Sermaye İndirimi”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 1988, S. 19, s. 145-176. [Türk, Sermaye İndirimi]
• Zengin, İbrahim Çağrı, Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Ortaklık Genel Kurulunda Yeter Sayılar, İstanbul 2020.