Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki Kara Midyenin (Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1819) Mevsimsel Olarak Biyokimyasal Kompozisyonundaki Değişiminin Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 3, 0 - 0, 14.07.2016

Serkan Koral Bahtiyar Süleyman

https://doi.org/10.17693/yunus.89722

Öz

Bu çalışmada Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki kara midyenin mevsime bağlı olarak biyokimyasal kompozisyonu ve et kalitesindeki değişimler incelenmiştir. Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin illerindeki toplam 12 istasyondan tüplü ve serbest dalış yöntemi ile örneklemeler yapılmıştır. Kara midyelerin % net et verimleri ilkbahar ve yaz mevsimlerinde yüksek, sonbahar ve kış mevsimlerinde nispeten daha düşük tespit edilmiştir. Dört mevsimin genel ortalaması ise % 24,00 olarak saptanmıştır. Biyokimyasal analizlerden % kuru madde, % ham kül, % ham protein, % ham yağ ve % glikojen miktarı mevsimlere ve istasyonlara bağlı olarak değişiklikler göstermekle beraber mevsimlerin genel ortalama değeri sırasıyla % 18,95, % 1,70, % 12,04, % 1,82 ve % 3,38 olarak bulunmuştur. Mevsimsel açıdan bakıldığında beslenmenin yoğun olduğu mevsimlerde % ham protein miktarları (ilkbahar ve yaz) yükseliş göstermiştir. Yaz ve sonbahar mevsimlerinde canlının üreme dönemindeki (Mayıs-Ağustos) aktivitesinden dolayı yağ miktarlarında ise düşüşler gözlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre kara midyenin besin değeri yüksek bir gıda olduğu ve sağlıklı beslenme açısından tüketiminin yararlı olacağı düşünülmektedir. Ancak avcılık ve yetiştiricilik yapılacak ortamların kirlilik kaynaklarından etkilenmeyen bölgeler seçilerek yapılması uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Kara Midye, Biyokimyasal kompozisyon, Mevsimler, Doğu Karadeniz

 

Abstract

Determination of Seasonal Variation in the Biochemical Composition of Mediterrian Mussel (Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1819 ) from the Eastern Black Sea Region

In this study, seasonal variations in biochemical composition and meat quality of Mediterrian Mussel in the Eastern Black Sea Region were investigated. Percentage of meat yield of Mediterrian Mussel was observed higher in summer and autumn than spring and winter. General average of the four seasons were determined as 24,00 %. Significant variation in the amounts of dry matter, crude ash, crude protein, crude fat and glycogen were occurred depending on seasons and stations. The general average values of all seasons were accounted as 18,95%, 1,70%, 12,04%, 1,82% and 3,38% respectively. Amount of crude protein increased seasonally (spring and summer) during the intensive feeding time. Lipid contents decreased in summer and autumn because of activity of mussel in the reproductive period. According to the results, it was thought to be benefit consumption of mussel having high nutritional value in terms of healthy diet. However, determination of the suitable collection or aquaculture areas nonaffected by the pollution sources would be appropriate.

Keywords: Mediterrian Mussel, Biochemical composition, Seasons, Eastern Black Sea

Kaynakça

• Alpbaz, A. 2005. Su ürünleri yetiştiriciliği, First ed. Alp yayınları, İzmir, 548 pp.
• AOAC, 1990. Official Methods of Analysis. Association of Analytical Chemists. Washington DC., 14th Edition 162 pp.
• Atasaral, Ş. 2005. Akdeniz Midyesi'nin (Mytilus galloprovincialis, Lam., 1819) Doğu Karadeniz'de yetiştiricilik potansiyelinin irdelenmesi: Larva yerleşimi ve büyüme özellikleri, Yüksek Lisans Tezi. KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 68 s.
• Atay, D. 1984. Kabuklu Su Ürünleri ve Üretim Tekniği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:914, Ankara, 192 s.
• Carpene, E., Serra, R., Manera, M. and Isanı, G. 1999. Seasonal changes of zinc, copper and iron in gilthead sea bream (Sparus aurata) fed fortified diets. Biological Trace Element Research, 69(2), 121-139.
• Çelik, M.Y. 2006. Sal sisteminde, Midyenin (Mytilus galloprovincialis, Lamarck, 1819) toplanmasının ve büyütülmesinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi. On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 89 s.
• Erkan, N. 1996. Pişirilmeye Hazır Midye (Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1819) Ürünlerinin Dondurularak Saklanması ve Dayanma Süresinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 63 s.
• Eyüboglu, B. 2010. Orta Karadeniz bölgesinde Akdeniz midyesinin (Mytilus galloprovincialis, Lamarck, 1819) farklı derinliklerde büyüme ve yasama oranlarının belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Sinop Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 72 s.
• Fuentes, A., Fernández-Segovia, I., Escriche, I. and Serra, J.A. 2009. Comparison of physico-chemical parameters and composition of mussels (Mytilus galloprovincialis Lmk.) from different Spanish origins, Food Chemistry, 112, 95-302.
• Gökçe, M.A., Tasbozan, O., Çelik, M. and Tabakoglu, S.S., 2004. Seasonal variations in proximate and fatty acid compositions of female ommon sole (Solea solea). Food Chemistry, 88, 419-423.
• Güner, S., Dincer, B., Alemdag, N., Colak, A. and Tüfekci, M. 1998. Proximate composition and selected mineral content of commercially important fish species from the Black Sea. Journal of the Science of Food and Agriculture, 78, 337-342.
• Haard, N.F. 1995. Biochemical Reactions in Fish Muscle During Frozen Storage. G. Bligh (ed). In Seafood Science and Technology, Fishing News Book, London, U.K., 209s.
• Hall, G.M. and Ahmad, N.H. 1997. Surimi and Fish-Mince Products. Fish Processing Technology, London, UK., 74-92s.
• Ivanov, A.I. 1971. Preliminary results of breeding mussels (Mytilus gallaprovincialis Lamarck, 1819) the Black Sea Oceanalogy, 11, 733-741.
• Karayücel, S., Erdem, M., Uyan, O., Saygun, S. and Karayücel, I. 2002. Spat settlement and growth on a long-line culture system of the mussel, Mytilus galloprovincialis, in the Southern Black Sea. Isr. J. Aquacult., 54 (4): 163-172.
• Karayücel, S., Kaya, Y. and Karayücel, İ. 2003 Effect of Environmental Factors on Biochemical Composition and Condition Index in the Medieterranean Mussel (Mytilus gallaprovincialis Lamarck, 1819) in the Sinop Region. Turkish Veterinary Animal Science, 27: 1391-1396.
• Karslı, B. 2013. Akivades (Ruditapes decussatus, Linnaesus, 1758)’te Farklı İşleme Tekniklerinin Kalite Kriterlerine Etkisini Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize, Türkiye, 101s.
• Lutz, A. R. 1987. Raft Culture, Mussel Aquaculture in the United States.
• Okumuş, İ., Başçınar, N., Özkan, M. 2002. The Effects of Phytoplankton Concentration, Size of Mussel and Water Temperature on Feed Consumption and Filtration Rate of the Mediterranean Mussel (Mytilus galloprovincialis). Turkish Journal of Zoology, 26, 167-172.
• Okumuş, İ., Atasaral, Ş. ve Kocabaş, M. 2004. Su ürünleri yetiştiriciliğinde çevresel etki değerlendirme ve izleme, Ulusal Su Günleri, İzmir, 6-8 Ekim.
• Rayment, G. E. and Barry, G. 2000. Indicator tissues for heavy metal monitoring additional attributes. Marine Pollution Bulletin, 41, 353-358.
• Sokal, R.R. and Rohlf, F.J., 1987. Introduction to Biostatistics. 2nd ed., W.H. Freeman and Company, New York, 349 s.
• Sümbüloğlu, K. ve Sümbüloğlu, V. 2000. Biyoistatistik, Hatiboğlu Yayınları: 53, 9. Baskı, Ankara, 269 s.
• TUİK, 2016. Türkiye istatistik kurumu, Su ürünleri istatistikleri
• URL-1, 2016. http://www.turkomp.gov.tr/food/95?pf (giriş 06 Mart 2016).
• Yıldız, H. ve Lök, A. 2005. Çanakkale Boğazı Kilya Koyundan Toplanan Farklı Boy Gruplarındaki Midyelerin (Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1819) Et Verimleri. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Cilt 22 (1-2):63-66 s.
• Yılmaz, N., 1989. Doğu Karadeniz Bölgesindeki Kara Midyelerin (Mytilus galloprovincialis Lam.). Bazı Biyoekolojik ve Biyokimyasal Karakterlerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 82s.