Köpeklerin Karaciğer Toksikasyonlarında Akut Faz Proteinleri Haptoglobin, Serüloplazmin ve Fibrinojen ve Lipid Peroksidasyonun Malondialdehit ve Redükte Glutatyon Tanısal Önemi

Yıl 2006, Cilt: 9 Sayı: 1, 203 - 217, 01.01.2006

Mehmet Kakaca Yakup Akgül

Öz

Bu çalışmada; köpeklerin deneysel akut ve kronik karaciğer toksikasyonlarında akut faz proteinleri ile lipid peroksidasyonun tanıdaki önemi araştırıldı. Çalışmanın materyalini sağlıklı 20 adet sokak köpeği oluşturdu. Bu köpeklerden 10 tanesinde akut toksikasvon CC1.,. tek doz. 1.5 ml/kg, orogastrik sondayla uygulandı , geriye kalan 10 köpekte kronik toksikasyon CC14, 5 ay süreyle, haftada iki kez. 0.5 ml/kg. orogastrik sondayla uygulandı oluşturuldu. Denemeye alınan akut toksikasyon grubu köpeklerden uygulama öncesi bir kez. uygulamadan sonraki 6.. 12.. 24.. 48., 72.. 96.. 120. ve 144. saatlerde olmak iizere toplam 8 kez hematolojik ve biyokimyasal analizler için kan örnekleri alındı. Kronik toksikasyon oluşturulan köpeklerede denemeden önce bir kez. denemenin başlamasından sonraki her ayda bir kez olmak üzere toplam 5 kez hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin analizi için kan örnekleri alındı. Akut toksikasyon oluşturulan köpeklerde deneme öncesi ve sonrası saptanan haptoglobin. serüloplazmin. fibrinojen, redükte glutatyon. malondialdehit. ALT ve AST değerleri arasında meydana gelen farkın istatistiki bakımdan önemli olduğu belirlenmiştir. Ancak bu grup köpeklerde incelenen diğer parametreler lökosit. eritrosit, hemoglobin, hematokrit. trombosit, total protein ve albumin arasındaki farkın önemli olmadığı görülmüştür. Kronik toksikasyon oluşturulan köpeklerde ise deneme öncesi ve sırasında belirlenen haptoglobin. serüloplazmin. fibrinojen. redükte glutatyon ve malondialdehit değerleri arasında p0.05 tespit edilmiştir. Yapılan bu çalışma ile köpeklerde deneysel olarak oluşturulan akut ve kronik karaciğer toksikasyonlarında belirlenen akut faz proteinleri ile lipid peroksidasyonun akut ve kronik karaciğer hasarının tanısında önemli bir kriter olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Köpek, karaciğer toksikasyonu, Karbontetraklorür (CC14), Akut faz proteinleri, Lipid peroksidasyonu

The Diagnostic Importance of Acute Phase Proteins Haptoglobin, Ceruloplasmin and Fibrinogen and Lipid Peroxidation Malondialdehvde and Reducte Glutathione in Liver Intoxication in Dogs

Öz

In the present study, the ımportance of acute phase proteins and lipid peroxidation was investigated in diagnosis and prognosis in experimental liver toxication in dogs. Twenty Street dogs were used as material. The dogs were divided into two groups of ten. Dogs in Group 1 were used for acute toxication and dogs in Group 2 for chronic toxication. Dogs in acute toxication group received 1.5 ml/kg CCL4 only önce and dogs in chronic group 0.5 mİ / kg for fıve months twice a week . In tlıis study. önce before toxication. in acute group; 6. 12. 24. 48. 72.96. 120 and 144lh hours after toxication. in chronic group; önce a month for fıve months. haematological and biochemical analysis were made. In investigated biochemical parameters; haptoglobin. fıbrinojen. reducte glutathione. MDA. ALT and AST increased signifıcantly p0.05 . In chronic toxication group. before and during experiment haptoglobin. ceruloplasmin. fibrinogen. reducte glutathione and MDA values changed signifıcantly p

Anahtar Kelimeler

Dog, Livertoxication. CC14

Kaynakça

• 1- Simpson JW. Else RW: Digestive disease in the dog and cat. Library of Veterinary Practice. Blackwell Scientific Publications. London. 204- 249,(1991).
• 2- Ettinger SJ, Feldman EC: Textbook of veterinary internal medicine. Vol:2. W.B. SaundersComp. Philadelphia. USA. 1261- 1371. (1995).
• 3- Turgut K. Ok M: Veteriner gastroenteroloji. Bahçıvanlar Basım San. AŞ. Konya. 208-260. (1997).
• 4- Guvton AJ. Hail JE: Guyton & Hail textbook of medical phvsiology. 9"1 Ed. W.B. Saunders Comp. Philadelphia. 827-829. (1996).
• 5- Alibaşoğlu M. Yeşildere T: Patoloji. İ.Ü. Vet. Fak. Pethask Yay, İstanbul, (1988).
• 6- Turgut K: Veteriner klinik laboratuvar teşhis. Konya. Bahçıvanlar Basım San. AŞ. Konva .(2000).
• 7- Abdelkader SV. Hauge JG: Serum enzyme determination in the study of liver disease in dogs. Açta Vet. Scand. 27: 59-65. (1986).
• 8- Gruys E. Obwolo MJ. Toussaint MJM: Diagnostic signifıcance of the majör acute phase proteins in veterinary clinical chemistry: A Review. Vet. Bulletin. 64 (11). (1994).
• 9- Conner JG. Eckersall PD. Ferguson J. et al.: Acute phase response in the dog following surgical trauma. Res. Vet. Sci. 45, 107-110. (1988).
• 10- Eckersall PD. Conner JG: Bovine and canine acute phase proteins. Vet. Res. Com. 12. 169- 178.(1988).
• 11 -Woo P. Gormaıı NT. The acute phase protein response and amyloidosis. (in veterinary clinical immunology) Ed. Halliwell. R.E.W.. WB Saunders Company, Philadelphia. 97-106, (1989).
• 12- Heinrich PC, Castell TV, Andus T: Interleukin 6 and the acute phase response. Review Article. Biochem. J. 265, 621-636, (1990).
• 13- Benoit E. Deniş JL, Garnier F: Interet diagnostique du dosage de l'haptoglobinc chez le chien. Hematologie. Janvier-Fevrier, No:l, 55-58,(1988).
• 14- Akkuş İ: Serbest radikaller ve fizyopatolojik etkileri. Mimoza Yayınları. Konya. (1995).
• 15- Moslen MT: Reactive oxygen species in normal physiology. celi injury and phatogocytosis. free radicals in diagnostic medicine. Ed.D. Armstrong Plenum Press. New York Pp. 1-15.(1994).
• 16- Sinclair AJ. Barnett AH. Junec J: Free radicals and antioxidant Systems in health and disease. British J. Hosp. Med.. 43. 334 344. (1990).
• 17- Bendich A: Antioxidant nutrients and immune functions- introduction, in. antioxidants in therapv and preventive medicine. Ed. Emerit. I.. Packer. L. and Auclair. C.. Plenum Press. NewYork.pp. 1 12.(1990).
• 18- Aguilera-Tejero E. Mayer-Valor R. Gomez- Cardenas D: Plasma bile acids. lactate dehvdrogenase and sulphobromophthalein retention test in canine carbon tetraclıloride intoxication. J. Small. Anim. Pract.. 29. 711- 717.(1988).
• 19- Brauıı JP. Siest G. Rico AG: Uses of gamma- glutamyltransferase in experimental toxicology. advances in veterinary Science and comparative medicine.31.151-173.(1987).
• 20- Balchelor J. Fuller J. Woodıııan DD: A simple method for measurement of the haemoglobin binding capacity of canine haptoglobin. Laboratory Animals. 23. 365-369. (1989).
• 21- Yenson M: Klinik biyokimya laboratuvar ders kitabı. İstanbul. (1986).
• 22- Beutler E. Duron O. Kelly BM: Improved method for the determination of blood glutathione. J.Lab.Clin.Med.. 61(5). 882-888. (1963).
• 23- Bancroff JD. Cook HC: Manual of histological tecniques. Chruchill Livingstone. New York. (1984).
• 24- Hayran M. Özdemir Ö: Bilgisayar istatistik ve tıp. Hekimler Yayın Birliği. Medicomat. Ankara. (1996).
• 25- Sevelius E: Diagnosis and prognosis of clıronic hepatitis and cirrhosis in dogs. J. of Small Amin. Prac. 36. 521-528.(1995).
• 26- Rutgers C: Liver disease in dogs. In Practice. Oct, 433-444. (1996).
• 27- Turgut K. Demir C, Ok M. Çiftçi MK: Ultrasonographic evaluation of the liver damage in the dog with carbon tetrachloride in toxication. Turkislı J. Vet. and Anim. Sci. 19; 335-338.(1995).
• 28- Hottendorf GH. Hirtlı RS: Lesions of spontaneous subclinical disease in beagle dogs. Vet. Patlı. II: 240-258. (1974).
• 2 9-Tüt üncü M: Köpeklerde deneysel oluşturulan karaciğer toksikasvonlarında klinik hematolojik, biyokimyasal ve ultrasoııografik bulgular. Doktora Tezi. Van. (1998).
• 30- Saenko EL. Skorobogat'ko OV. Yaropolov Al: Protective action of blood ceruloplasmin obtained from normal individuals on red blood cells coıııpared with that from patients with wilson'sdisease. Biomed. Sci.. 1.453.(1990).
• 31- Zhang YJ. Zhao DH. Huang CX: The changes in copper contents and its clinical signifıcance in patients with liver cirrhosis and hepatocarcinoma. (article in chinese) Chung Hua Nei KoTsaChih. 33(2). 113-116. (1994).
• 32- Altuğ N: Köpeklerde deneysel olarak oluşturulan karaciğer toksikasyonunun tanısında adenozin deaminazın önemi. Yüksek Lisans Tezi. Van. (1999).
• 33- Chapman BL. Flcndrick MJ. Washabau RJ: Granulomatous hepatitis in dogs: nine cases (1987-1990). JAVMA. 203 (5): 680-684. (1993).
• 34- Mwansa T. Miyamoto T. Okumura M. Kadosawa T. Fujinaga T: Ultrasonography. biochemical and hematological profiles in liver disease caused by intravenous administration of dimethylnitrosamine in dogs. Jpn. J. Vet. Res. 45 (3). 153-161.(1997).
• 35- Fujiwara K. Oka Y. Ogata I. Ohta Y. Şato Y. et al.: Exchange blood transfusion for acute hepatic failure: its limited availability depending on the tvpe of injury in ıats. Aıtipicial Organs. 12.3:227-233, (1988).
• 36- Ronneberger H. Hein B: Effect of antithrombin iii on experimental hepatoto.vin poisoning in dogs. Arzneimittelforschung. 34.3: 277-279.(1984).
• 37- Vorös K. Albert M. Vetesi F, Harmat G. Binder K. Szaniszlo F: Hepatic ultrasonographic fındings in experimental carbon tetrachloride inloxication of the dog. Açta. Vet. Hung. 45.2: 137-150. (1997)
• 38- Akkuş İ: Klinik biyokimya laboratuvar el kitabı. Öz Eğitim Basın Yayın Dağıtım Ltd. Şti. İstanbul. 128-136.(1997). '
• 39- Zhao H. Zhang G: Haptoglobın groups and cirrhosis of the liver. Hum. Hered.. 43(2). 134- 136.(1993).
• 40- SeveIius E. Andersson M: Serum protein electrophoresis as a prognostic marker of chronic liver disease in dogs. The Vet. Rec. 137, 663-667.(1995).
• 41- Loginov AS. Matiushin BN. Chebanov SM. Reshetniak VI: Clıolestasis assessment by activity of anlioxidant enzymes and composition of plasma lipoproteins in patients with liver diseases. Ter. Arkh. 70 (4): 40-42. (1998).
• 42- Ritland S. Steinnes E. Skrede S:Hepatic copper content. uıinary copper excretion and serum ceruloplasmin in liver disease. Scan. J. Gastroent.. 12. 81-88. (1983).
• 43- Van Gool J. De Nie I. Smit J. Zuyderhoudt FM: Mechanisms by whiclı acute phaseproteins eııhance development of liver fibrosis: effects on collagenase and proly-4- hydoxylase activity in the rat liver. Exp. Mol. Pathol. 45(2). 160-170. (1986).
• 44- Neubauer K, Knittel T. Armbrust T. Ramadori G: Accumulation and celluler localization of fîbrinogen/fibrin during shortterm and long-term rat liver injury. Gastroenterolog}'. 108(4). 1124-1135.(1995).
• 45- Pandey GP. Shrivastava PN. Sharma IJ. Sahni YP: A studv of plasma protein patterns during experimental hepatotoxicity and livol treatment. .1. Vet. Phys. and Allied Sci. 10: 1- 2, 21-25.(1991).
• 46- Yagi K: Lipid peroxidase and related radicals in clinical medicine. free radicals in diagnostic medicine. Ed.. D. Armstrong. Plenuııı Press. NewYork.Pp. 17-27.(1994).
• 47- Özdem SS. Şadan G: Serbest oksijen radikallerinin oluşumu ve klinik açıdan önemi. Akdeniz Üni. Tıp Fak. Derg. XI. 1. 63 71. (1994).
• 48- 48-Ichinose T. Miller MG, Shibamoto T: Determination of free malondyaldehyde formed in liver microsomes opun CC14 oxidaıion. J. Appl. Toxicol. 14 (6): 453-455. (1994).