Öz
Bukoleon Sarayı; Marmara kıyısında, bugünkü Cankurtaran ile Kumkapı arasındaki Çatladı kapı mevkiinde, Küçük Ayasofya'nın hemen doğusunda bulunan bir sahil sarayıdır. Hıristiyanlık öncesi dönemlerden geldiği sanılan ismine bakılırsa, tarihinin çok eskilere gittiği düşünülebilir. Saray hakkındaki ilk bilgi orta Bizans dönemine özellikle 9. yy’in ortalarından 13. yüzyıl başına kadar ki döneme aittir. Bu bakımdan Bukoleon Sarayı yâda Limanı'ndan bahseden en eski yazar, onuncu yüzyılda İmparator Konstantin Porphyrogenitus'tur. Daha sonraki yazarların, I. Mihail'in saltanatı sırasında ve dokuzuncu yüzyıl boyunca Theophilus'un saltanatı esnasında meydana gelen olaylardan söz ederken “Bukoleonu” kullandıkları A.V. Millingen tarafından ifade edilmektedir. Fakat yaşanan olayların belirsizliğinin yüksek olması sebebiyle genel görüş “Bukoleon” kelimesinin ilk kez 9. yüzyılın başında kullanıldığıdır. Kaynaklar Bukoleon sarayının yerini; Büyük Saray'ın güney-batı köşesi dışında olduğunu ve adının da Sasani kralı I. Sapor'un Bizans'a sığınan ve burada bir süre yaşayan kardeşi Hormisdas'dan geldiği ifade edilmektedir. Dolayısıyla bu makalemizde Sarayın geçirdiği tarihi süreci; tarih, arkeoloji ve sanat tarihi verileri doğrultusunda genel hatları ile ortaya koymaya çalıştık.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Teşekkür ederim iyi çalışmalar dilerim.
Kaynakça
- Berger, A. (1994), Bukoleon Sarayı, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, C.2, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul.
- Çetinkaya, H., (2015), “İstanbul’un Bizans Dönemi Mimarisi”, Antik çağdan XXI. yüzyıla Büyük İstanbul Ansiklopedisi, C. VIII., İstanbul.
- Erzen, A., (1954), “İstanbul Şehrinin Kuruluşu ve İsimleri”, TTK Belleten, c. 18, s. 70., Ankara.
- De Clari, R. (1994), İstanbul’un Zaptı 1204, Çev: Prof. Dr. Beynun Akyavaş, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
- Dirimtekin, F. (1953), Fetihten Önce Marmara Surları, İstanbul: İstanbul Fethi Derneği. Dörtbudak, S. B., (2015), “Coğrafyanın Tarihi Belirlediği Kent”, Tarih Öncesinden Günümüze Kronolojik İstanbul Tarihi, İstanbul: Dörtbudak Yayınları.
- Eyice, S. (1988), İstanbul’da Bizans İmparatorlarının Sarayları: Büyük Saray, Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 3, ss. 3-36, İstanbul.
- Freely, J. - Çakmak, A. S. (2004), Byzantine Monuments of Istanbul, Cambridge: Cambridge University Press.
- Kuban, D. (1996), İstanbul Bir Kent Tarihi, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Mango, C., (2007), Bizans Yeni roma İmparatorluğu, Çev: Gül Çağalı Güven, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Millingen, A. V. (1899), Byzantine Constantinople: The Walls of The City and Adjoining Historical Sites, London: John Murray Publishing.
- Müller-Wiener, W. (2016), İstanbul’un Tarihsel Topografyası, Çev: Ülker Sayın, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Sağ, M.K. (2011), Antik Dönem Su Kenarı Sarayları, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi, İstanbul.
- Prokopius, (2001), Bizans’ın Gizli Tarihi, Çev: Orhan Duru, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
- Utkan, L. (1996), Hormisdas Sarayı Kazısı Küçük Buluntuları, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, İstanbul. Tekin, O., ( 2015), “Eskiçağ’da İstanbul Topoğrafyası”, Büyük İstanbul Tarihi, C.1, İstanbul.
- Köroğlu, G. (2006), İstanbul’daki Bizans İmparatorluk Sarayları, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi, http://www.obarsiv.com/e voyvoda 0607.html, Erişim Tarihi: 31.03.2022
- http://www.zulfikarhalifeoglu.com.tr/proje-bukoleon sarayı muzesı-39.htm, Erişim tarihi: 27.04.2022
- http://www.eskiistanbul.net/arama/bukoleon, Erişim Tarihi: 27.04.2022
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 10 Temmuz 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Mayıs 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |