Soğuk Savaş Dönemi Türk Dış Politikasına Hegemonya Merkezli Bakış: Mahmut Şerafettin Dikerdem Örneği

Yıl 2021, Sayı: 7, 91 - 106, 30.06.2021

Veysel Ergüç

Öz

Bu çalışmada Mahmut Şerafettin Dikerdem’in Soğuk Savaş döneminde şekillenen Türk dış politikasına bakışı incelenecektir. İnceleme hegemonya kavramı merkezinde yapılacaktır. Hegemonya kavramı, Robert W. Cox’un gözlüğüyle okunacaktır. Bu çalışmada Dikerdem’in zihnindeki hegemonya kavramı ile Cox’un formüle ettiği hegemonya kavramı arasında bağlantı kurulacaktır. Bu açıdan Dikerdem’in Soğuk Savaş dönemindeki Türk dış politikasının biçimlenişini öznelerarasılık bir diğer ifadeyle güçler arası etkileşim çerçevesinde okuduğu savunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hegemonya, Devlet, Dış Politika, Robert Cox, Mahmut Dikerdem

Kaynakça

• Akkuş, E. B. (2015). Bir Medeniyet Projesi Olarak Neoliberal Küreselleşme: Robert W. Cox’un Teorik Yaklaşımı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Bölme, S. M. (2012). İncirlik Üssü: ABD’nin Üs Politikası ve Türkiye. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Cox, R. W. (1983). Gramsci, Hegemony and International Relations: An Essay in Method. Millenium: Journal of International Studies, 12 (2), 162-175.
• Cox, R. W. (2007). The International in Evolution. Journal of International Studies, 35 (3), 513- 527.
• Dikerdem, M. (2013a). Hariciye Çarkı: Anılar. E. Zeynep Güler (Ed.), Mahmut Dikerdem Eserler: “Salon Verir Sokak Alırız” içinde (s. 497-612). İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Dikerdem, M. (2013b). Direnenler: Barışın Savunmasıdır. E. Zeynep Güler (Ed.), Mahmut Dikerdem Eserler: “Salon Verir Sokak Alırız” içinde (s.615-729). İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Dikerdem, M. (2013c). Barış ve Sosyalizm Yazıları. E. Zeynep Güler (Ed.), Mahmut Dikerdem Eserler: “Salon Verir Sokak Alırız” içinde (s.731-761). İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Dikerdem, M. (2013d). Kabahat Teknikte mi?. E. Zeynep Güler (Ed.), Mahmut Dikerdem Eserler: “Salon Verir Sokak Alırız” içinde (s.90-92). İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Dikerdem, M. (2013e). Hariciye Çarkı’na Eleştirilere Yanıt 2: Molotof’un Çağrısıyla Saraçoğlu’nun Gidişi Arasında Sovyet Politikasında Çok Şey Değişmişti. E. Zeynep Güler (Ed.), Mahmut Dikerdem Eserler: “Salon Verir Sokak Alırız” içinde (s. 215- 217). İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Gramsci, A. (2011). Hapishane Defterleri. Cemgil , A. (Çev.). İstanbul: Belge Yayınları.
• Güler, E. Z. (2013). Giriş. E. Zeynep Güler (Ed.), Mahmut Dikerdem Eserler: “Salon Verir Sokak Alırız” içinde (s. 12-27). İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Hülagü, F. (2014). Marksizm ve Eleştirel Teoriler, Evren Balta (Ed.), Küresel Siyasete Giriş: Uluslararası İlişkilerde Kavramlar, Teoriler, Süreçler içinde (s. 175-202). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Molakkattu, J. S. (2009). Robert W. Cox and Critical Theory of International Relations. International Studies, 46 (4), 439-456. Okur, M. A. (2015). Gramsci, Cox ve Hegemonya: Yerelden Küresele, İktidarın Sosyolojisi Üzerine. Uluslararası İlişkiler, 12 (46), 131-151.
• Özcan, G. (2017). Altmışlı Yıllarda Dış Politika. Mete Kaan Kaynar (Ed.), Türkiye’nin 1960’lı Yılları içinde (s. 217-256). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Uzgel, İ. (2007). Türk Dış Politikası Yazımında Siyaset, Ayrışma ve Dönüşüm. Uluslararası İlişkiler, 4 (13), 112-127. Yetiş, M. (2014). Hegemonya. Gökhan Atılgan ve E. Atilla Aytekin (Ed.), Siyaset Bilimi- Kavramlar, İdeolojiler, Disiplinler Arası İlişkiler içinde (s. 87-98). İstanbul: Yordam Yayınları.