Van Kedilerinde Puberta Öncesi Reprodüktif Gelişmeler

Yıl 2013, Cilt: 24 Sayı: 2, 61 - 67, 01.06.2013

Saadet Belhan Fetih Gülyüz

Öz

This study was conducted to assess the prepubertal reproductive development in Van cats. Hormone assay and the examination of vaginal cytology were the basic methods used. Six male and 6 female kittens were used as animal materials. The body weights of animals were measured after the birth and during the adulthood period. The Gamma Counter method was used for Hormone assays. The mean blood oestrogen levels were measured as 35 pg/ml and 296 pg/ml before and after the puberty, respectively. The mean blood testosterone level was determined as 1 pg/ml approximately. According to the results of examination of vaginal cytology, the basal and parabasal cells were more prominent as compared to intermediary and superficial cells before the puberty, while the opposite was the case after the puberty. Upon the delivery, the body weights of kittens were measured as 256.333 ± 9.156 and 237.166 ± 14.536 g in females and males, respectively. The body weights of adult animals were measured as 1.773 ± 0.812 and 3.366 ± 0.161 kg in females and males, respectively. Thus, it was concluded that the reproductive developments could be evaluated by using hormone assay and vaginal cytology in prepubertal Van cats.

Anahtar Kelimeler

Puberty, Reproductive Development, Van Cat

Van Kedilerinde Puberta Öncesi Reprodüktif Gelişmeler

Öz

Bu çalışma, Van kedilerinin puberta öncesi reprodüktif gelişmelerini belirlemek amacıyla yapıldı. Çalışmada reprodüktif hormon ölçümleri ve vaginal hücrelerin morfolojik değişimlerinin belirlenmesi temel metodu oluşturdu. Çalışmada 6 dişi ve 6 erkek olmak üzere toplam 12 Van Kedisi araştırma materyali olarak kullanıldı. Kedilerden ayda bir kan ve vaginal svap alındı. Hormon düzeyleri RIA yöntemi ile belirlendi. Ayrıca, dişi ve erkek kedilerin doğum ve ergin canlı ağırlıkları ölçüldü. Östrojen hormon düzeyi puberta öncesinde 35 pg/ml, puberta sonrasında ise 296 pg/ml olarak, testosteron hormon düzeyi ortalamaları yaklaşık 1 pg/ml olarak belirlendi. Vaginal sitoloji bulgularına göre puberta öncesinde bazal ve parabazal hücrelerin intermediyer ve süperfisiyal hücrelere daha baskın olduğu, pubertadan sonra ise tersine bir tablonun ortaya çıktığı saptandı. Van kedilerinin ortalama doğum ağırlığı dişilerde 256.333 ± 9.156 g, erkeklerde ise 237.166 ± 14.536 g olarak bulundu. Kedilerin ergin canlı ağırlığının dişilerde 1.773 ± 0.812 kg, erkeklerde ise 3.366 ± 0.161 kg olduğu tespit edildi. Sonuç olarak; Van kedilerinde puberta öncesi reprodüktif gelişmelerin hormon ölçümleri ve vaginal sitoloji ile saptanabileceği kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler

Puberta, Reprodüktif Gelişmeler, Van Kedisi

Kaynakça

• Alaçam E (1995). Dişi kedide reprodüktif özellikler ve üremenin denetlenmesi, Vet Cerrahi Derg, 1, 39-42.
• Alaçam E (1998). Karnivorlarda Üreme Süreci ve Sorunları. “Kedi- Köpek Hastalıkları”, Ed: İmren HY, Med San Yayın 437-450. Ankara.
• Ateş CT (2000). Van Kedilerinde Morfolojik ve Fizyolojik Özellikler ile Tek Gözlülüğün Dağılımının Araştırılması. YYÜ. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Van.
• Banks DR (1986). Physiology and Endocrinology of the Feline Estrous Cycle. (In) Current Therapy in Theriogenology 2. Ed: Morrow DA 795- 800 WB Saunders Company, Philadelphia.
• Christiansen IBJ (1984). Reproduction in the Cat. (In) Reproduction in the Dog and Cat. pp. 225-295, Baillere Tindall, Philadelphia.
• Concannon PW (1991). Reproduction in the Dog and Cat. (In) Domestic Animals, Fourth Edition, Academic Press Inc, 517-553.
• Çoyan K (1994). Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon Sun’i Tohumlama Doğum ve İnfertilite. Ed: Alaçam E, Dizgievi Konya. (In) Veterinary Endocrinology and Reproduction. McDonald, LE, Pineda MH, (Editors). Lea & Febiger, Philadelphia.
• Edward CF, Richard WN (1987). Canine and Feline Endocrinology and Reproduction. WB Saunders Company Philadelphia, 16, 525-548.
• Feldman EC, Nelson RW (1987). Feline Reproduction. (In) Canine and Feline Endocrinology and Reproduction. pp. 525-547, W B Saunders Company, Philadelphia.
• Gunzel A (1997). Anöstrus Dönemindeki Köpeklerde Östrus ve Ovulasyon Uyarılması Üzerine Çalışmalar. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Bursa.
• Gülyüz F, Alan M, Kaya M (1994). Van Kedilerinde vaginal smear yöntemiyle kızgınlık siklusu evrelerinin tanısı. YYÜ Vet Fak Derg, 5(1- 2), 173-181.
• Goodrowe KL, Chakraborty PK, Wildt, DE (1985). Pituitary and gonadal response to exogenous LH-releasing hormone in the male domestic cat. J Endocr, 105, 175-181.
• Jemmet JE, Evans JM (1977). A survey of sexual behaviour and reproduction of female cats, J Small Anim Pract, 18, 31-37.
• Kaya M (1995). Evcil Kedide Dölerimsel Özellikler. A.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dölerme ve Sun’i Tohumlama Anabilim Dalı, Doktora Semineri, Ankara.
• Longley WH (1984). The maturation of the egg and ovulation in the domestic cat. Amer J Anat, 12, 139-172. Ed: Mohammadi JN (1999). Tekir Kedilerde Reprodüksiyon Durumlarına Bağlı Olarak Plazma Progesteron, Östrodiol 17β Düzeylerindeki Değişimler. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Odabaşıoğlu F, Ateş CT (2000). Van Kedisi. 1. Baskı, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya.
• Paape SR, Shille VM, Seto H, Stabenfeldt GH (1975). Luteal activity in the pseudopregnant cat. Biol Reprod, 13, 470-474.
• Pineda MH, Dooley MP (1983). Effects of voltage and order of voltage application on seminal characteristics of electroejaculates of domestic cats. Am J Vet, 45 (8), 1520-1525.
• Pond G (1987). Cats Observers. London.
• Pouchelon JL (1990). Le Chat Cardiaque. Rec Med Vet, 166 (617), 711.
• Prescott CW (1973). Reproduction patterns in the domestic cat. Aust Vet J, 49, 126-129.
• Shille V, Edqvist LE (1978). Normal reproduction physiology in the cat. XIII Nord Vet Congr, Abo 111-114.
• SPSS (1998). SPSS for Windows 7.5, Standart Version USA.
• Şenler N (1986). Van Kedisinin Biyolojisi ve Davranış Özellikleri. YYÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Van.
• Taylor D (1989). The Ultimate Cat Book. A Dorling Kindersly Ltd, London. Ünal EF, Özfiliz N, Konuş R (1997). Kedilerde seksüel siklus evrelerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar. YYÜ Sağ Bil Derg, 2, 87-96.
• Verhage HG, Beamer NB, Brenner RM (1976). Plasma levels of estradiol and progesterone in the cat during polyestrus, pregnancy and pseudopregnancy. Biol Reprod, 14, 579-585.
• Yavru N (1983). Ev Hayvanlarının Bakım ve Beslenmesi, Eğer Matbaası, Ankara.
• Yılmaz B (1999). Hormonlar ve Üreme Fizyolojisi. Feryal Matbaacılık, Ankara.