Farklı Besi Program ve Sürelerindeki Saf Morkaraman ve Kıvırcık X Morkaraman Fı Kuzuların Besi Performansı,Kesim ve Karkas Özellikleri: I- Vücut Ölçüleri

Yıl 2011, Cilt: 22 Sayı: 1, 41 - 47, 01.03.2011

Davut Bayram Fuat Odabaşıoğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Farklı Besi Program ve Sürelerindeki Saf Morkaraman ve Kıvırcık X Morkaraman Fı Kuzuların Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri: I- Vücut Ölçüleri

Öz

Bu araştırmada kaliteli kesim kuzusu üretimi amacı ile elde edilen Kıvırcık x Morkaraman (Fı) melezi ve saf Morkaraman kuzularının çeşitli vücut ölçüleri incelenmiştir. Araştırmada kuzulara iki farklı besi süresi (60-75 gün) uygulanmıştır. Her iki besi süresinde hem kontrol hem de deneme grubu oluşturulmuştur. Kontrol grubundaki kuzular sadece mer’ada beslenmiş, deneme grubundaki kuzulara mer’aya ilaveten kesif yem verilmiştir. Saf ve Fı melezi kuzuların 26 farklı vücut bölgesinin ölçüleri alınmıştır. Her bir grupta 6’ şar baş kuzu (n = 24) kullanılmıştır. Boyun uzunluğu I. Besi grubunda (60. gün) melez (Fı) kuzuları lehine (p < 0.01) II. Besi grubunda (75. gün) ise Morkaraman kuzuları lehine (p < 0.05) gerçekleşmiştir. Ön incik çevresi ve sağrı genişliği I. Besi Grubu (60. gün) lehine (p < 0.01); baş uzunluğu, cidago, sırt, sağrı ve kuyruk sokumu yüksekliği ile beden ön ve orta kısım uzunluğu ise II. Besi grubu (75. gün) lehine (p < 0.001) farklılık göstermiştir. Sonuç olarak; mer’a + yem grubundaki saf ve melez genotipler arasında vücut ölçüleri bakımından bir farklılık olmadığı halde, mer’a grubundaki melez genotip, vücudun sırt ve art uzunlukları bakımından saf genotipe üstünlük sağlamıştır. Değerli etlerin bulunduğu vücudun sırt ve art kısımlarının melez genotipte daha fazla gelişmiş olması nedeni ile değerli et miktarının artırılması amacıyla bölgede Kıvırcık genotipinden yararlanılabileceği kanaatine varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Morkaraman, Kıvırcık, Besi, Vücut ölçüleri, NRC

Kaynakça

• Ak İ, Filya İ, Koyuncu M (1995). Entansif besi uygulanan Kıvırcık ve Türkgeldi kuzularının besi performanslarının karşılaştırılması. Uludağ Üniv Zir Fak Derg, 11, 165–174.
• Akbulut Ö (1986). İvesi X Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Atatürk Üniv Fen Bil Ens Yüksek Lisans Tezi.
• Akçapınar H (1981). Dağlıç, Akkaraman ve Kıvırcık Kuzularının Farklı Kesim Ağırlıklarında Karkas Kompozisyonu ve Kalitesi Üzerinde Karşılaştırmalı Araştırmalar. Lalahan Hay Arş Ens Derg 21(3-4), 80-99.
• Akçapınar H (1994). Koyun Yetiştiriciliği. 1. Baskı, Medisan Yayınları No: 8 Ankara.
• Anonymous (1988). Nutrient Requirements of Sheep. Six Revised Edition. National Academy. 46–47, Washington D.C.
• Arıtürk E (1983). Genel Zootekni. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları No: 395 Ankara.
• Arslan M (1998). Saf ve Melez (Dorset Down X Morkaraman (Fı), Corriedale X Morkaraman Kuzuların Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri ) Yüzüncü Yıl Üniv Sağ Bil Ens. Doktora Tezi. Van
• Eliçin A, Ertuğrul M, Cengiz F, Aşkın Y, Dellal G (1989). Karayaka ve Border Leicester X Karayaka (Fı) Kuzularında Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv Zir Fak Yay No: 1123.
• Ertuğrul M, Cengiz F, Eliçin A (1989). Akkaraman ve Dorset Down X Akkaraman (Fı) Melezi Kuzularda Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv Zir Fak Yay No: 1117, Ankara.
• Esen F (1997). Akkaraman, Sakız x Akkaraman Melez (Fı) Kuzularda Verim Özellikleri. Fırat Üniv Sağ Bil Ens Doktora Tezi, Elazığ
• Harvey WR (1990).Mixed Model Least-Squares and Maximum Likelihood Computer Program PC–2.
• Keleş T (1997). Akkaraman, Kıvırcık X Akkaraman (Fı) ve Morkaraman, Kıvırcık X Morkaraman (Fı) Kuzularının Verim Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniv Sağ Bil Ens Doktora Tezi, Van.
• Minitab 8.2 (1991). Minitab Statistical PC Programs.
• Özbey O (1997). Morkaraman, Kıvırcık X Morkaraman (Fı) ve Sakız X Morkaraman (Fı) Melezi Kuzularda Verim Özellikleri. Fırat Üniv Sağ Bil Ens, Doktora Tezi, Elazığ.
• Özcan H, Akı T, Türker F (1974). İnanlı Zootekni Araştırma Kurumunda Çeşitli Texel Melezlerinin Beden Formu, Canlı Ağırlık ve Yapağı Verimi Bakımından Kıvırcıklar İle Mukayesesi. Ankara Üniv Vet Fak Derg 21(3- 4), 390-400.
• Özcan H (1975). İnanlı Zootekni Araştırma Kurumunda Uygulanan (Texel X Kıvırcık) Melezlemesinden Elde Edilen (Fı) Melezlerin Saf Kıvırcıkların Çeşitli Verimler ve Özellikler Bakımından Mukayesesi. FÜ Vet Fak Derg 2, 239-245.
• Özcan L (1990).Koyunculuk. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Mesleki Yayınlar Kitabı; No Genel:343 Seri: 15, Ankara.
• Sönmez R, Sarıcan, C, Kızılay E, Tömek Ö (1973). Türkgeldi Devlet Üretme Çiftliği'nde Yetiştirilen Saf Kıvırcık ve Texel X Kıvırcık (Fı) Melez Erkek Kuzularının Besi Özellikleri Üzerinde Mukayeseli Bir Araştırma. Ege Üniv Zir Fak Derg, 10(3), 413-426.
• Sönmez R, Alpbaz AG, Kızılay E (1976). Kıvırcık Koyunlarının Texel İle Melezleme Yolu İle Islahı Olanakları. TÜBİTAK VHAG 51/H Nolu Proje Kesin Raporu, Ankara.
• Sönmez R, Türkmut L ve Kaymakçı M (1991). Tahirova Koyunlarında Tipin Sabitleştirilmesi ve Halk Elindeki Kıvırcık Koyunlarının Bu Tiple Islahı Olanakları. Doğa-Tr J Vet Anim Sci 15, 72-86.
• Ulusan HOK, Aksoy A (1996). Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Çiftliğinde Yetiştirilen Tuj ve Morkaraman Koyunların Verim Performansları. 2. Büyüme ve Beden Ölçüleri. Kafkas Üniv Vet Fak Derg 2 (2), 139–146.
• Ulusan HOK, Aksoy AR, Uzun N, Karabulak C, Laçin E (1996): Mer'ada Beslenen Morkaraman, Tuj ve Bunların Melezi Erkek Tokluların Kesim ve Karkas Özellikleri. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 2 (1), 28-33.
• Vanlı Y, Özsoy MK, Emsen H, Dayıoğlu H, Baş S (1984). Merinos X Morkaraman Melezlerinin Kuzu Besi ve Karkas Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Doğa Bilim Derg, 8(3), 315-321.