Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Renkli Tiftik Keçilerinin Yarı Entansif Sartlarda Verim özelliklerinin Araştırılması

Yıl 2007, Cilt: 18 Sayı: 2, 45 - 50, 01.06.2007

Mugdat Yertürk Fuat Odabasıoglu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Renkli Tiftik Keçilerinin Yarı Entansif Sartlarda Verim özelliklerinin Araştırılması

Öz

Bu araştırma Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yetiştirilmekte olan renkli tiftik keçilerinin çeşitli morfolojik ve fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Çalışma; Siirt yöresinden satın alınan 1.5 yaşlı 47 baş dişi keçi, 3 baş teke ve iki yıl içerisinde bunlardan elde edilen 27 erkek, 28 dişi olmak üzere toplam 55 oğlak üzerinde yapılmıştır. 2 ve 3 yaşlı keçilerin yıllık ortalama tiftik verimleri 520 ve 710 g, canlı ağırlıkları 25.670 ve 26.142 kg, tiftik randımanları % 78.55 ve % 78.40, aynı hayvanların omuz, kaburga ve but bölgesinden elde edilen tiftiğin inceliği ise sırası ile 31.60, 35.38, 34.40 ve 43.42, 44.00, 43.43 µ, lüle uzunlukları da 15.88, 16.75, 14.89 ve 16.12, 16.32, 16.12 cm. olarak bulunmuştur. Erkek ve dişi oğlakların ortalama doğum ağırlığı 2.245 ve 2.102 kg dır. Besiye alınan erkek oğlakların, besi süresince ortalama günlük canlı ağırlık kazancı ve yemden yararlanma gücü 54 g ve 9.9 kg olarak bulunmuştur. Kesim ağırlığı 17.194 kg, soğuk karkas randımanı ise % 40.91 olarak saptanmıştır. Keçilerin 2. ve 3. yaşlarındaki ortalama laktasyon süreleri 170.00 ve 180.73 gün, laktasyon süt verim ortalaması ise sırasıyla 74.81 kg ve 81.50 kg olarak bulunmuştur. Deneme materyalinin 2. ve 3. yaş dönemindeki gebelik oranı % 73.9 ve % 84.1 iken, bir doğuma düşen oğlak sayısı 1.06 ve 1.09, ikizlik oranı ise % 6.45 ve % 8.82 olarak bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Siirt, renkli tiftik keçisi, bazı verim özellikleri

Kaynakça

• Akçapınar H (1981): Dağlıç, Akkaraman ve Kıvırcık kuzularının farklı kesim ağırlıklarında karkas kompozisyonu ve karkas kalitesi üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 21, 3-4, 80-99.
• Aköz K, Sincer N (1961): 1961 Afyon, Beypazarı, Bolu , Çankırı, Çorum, Eskişehir, Kastamonu, Yozgat bölgeleri Ankara keçilerinin yetiştirme, Bakım ve Besleme şartlarıyla, beden ölçüleri ve tiftik karakterleri üzerinde araştırmalar, Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 8-9, 8-60.
• Arıtürk E, Yalçın B C, İmeryüz F, Müftüoğlu Ş, Sincer S (1979): Ankara keçisi yetiştiriciliğinin genetik ve çevresel yönleri I. Genel verim düzeyleri ve bazı ölçülebilir çevre faktörlerinin verim özelliklerindeki etkileri. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. 5, 2, 1-17.
• Bayraktaroğlu E A, Akman N, Tuncel E (1983): Erkek ve geç kastre edilmiş melez keçilerde kesim ve karkas özellikleri. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Derg. 2, 2, 83-94.
• Daşkıran İ, Ertuğrul M (1994): Sütten kesim çağında besiye alınan Ankara keçisi erkek oğlaklarının besi performansı ve karkas özellikleri. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 34, 1-2, 59-78.
• Devendra C (1982): Origins of Present sheep and goats. “Sheep and Goat Production” Ed.İ.E. Coop, Elsevier Scıentific Publıshing Company. Amsterdam-Oxford-New york.
• Düzgüneş O, Eliçin A, Akman N (1985): Ankara keçisinde çeşitli verim özelliklerinin yörelere göre durumu, I. Tiftik özellikleri, Ankara Üniv. Zir. Fak Yıllığı, 35, 1-2-3-4, 338-348.
• Eggen N R, Smith G C, Carpenter L, Berry B W, Shelton M (1973): Composition of angora goat carcasses, J.Animal Science, 37, 257-259.
• Emre Z (1989): Ankara keçilerinde serum tiroksin düzeyi ile tiftik kalitesi arasındaki ilişkiler. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 36, 3, 680-691.
• Anonim, FAO Production Yearbook (2004).
• Gerstmayr S, Horst P (1995): Estimates of performance trait in Turkish Angora goats Small Ruminant Research. 16, 141–157. 12.Güneş H, Evrim M (1993): Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri
• birleştirmelerden elde edilen çeşitli genotip gruplarının önemli verim özellikleri yönünden karşılaştırılması. I. Tiftik verimi ve tiftik özellikleri İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 19, 1, 83-99.
• Güneş H, Evrim M (1993): Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri
• birleştirmelerden elde edilen çeşitli genotip gruplarının önemli verim özellikleri yönünden karşılaştırılması. II. Döl verimi ve vücut gelişimi, İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 19, 1, 101-119.
• Güney O, Pekel E, Biçer O (1990): Alman alaca ve yerli kıl keçi ırkları arasındaki melezlemelerden elde edilen birinci geriye melez erkek oğlaklarının besi gücü ve karkas özellikleri. DOĞA Veteriner ve Hayvancılık Derg., (VDH) 14, 3, 352-363.
• Ilgaz B, Sevinç A (1982): Ankara keçilerinde kızgınlık, kızgınlık siklusu süreleri ve en uygun tohumlama zamanı. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 22, 1-4, 61-69.
• İmeryüz F (1959): Amerikadan gelen 6/53 Tek adlı Ankara tekesinin l,5 ve 2.5 yaşındaki yavrularıyla aynı yaşta olan Ankara keçilerimizin beden ölçüleri tiftik verimi, doğum ve canlı ağırlıkları üzerinde mukayeseli bir araştırma. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 1, ll-27.
• Kaymakçı M, Aşkın Y (1997): Keçi yetiştiriciliği. Baran Ofset Basımı., Bornova, İzmir.
• Kirton A H (1988): Characteristics of goat meat including carcass quality and methods of slaughter. Proceedings of Workshop on Goat Meat Production in Asia, 87-88 13-18 March, Tando Jam, Pakistan.
• Koyuncu M, Tuncel E, Akman E (1996): Ankara keçisi erkek oğlaklarının mera ve entansif koşullarda besi gücü ve karkas özellikleri. DOĞA Veteriner ve hayvancılık Derg., (VDH) 20, 3, 157-162.
• Lupton C J (1996): Prospects for Expended Mohair and Cashmere Production and Processing in the United States of America., J. Animal Science, 74, 1164-1172.
• Minitab for Windows release 10.5, Minitab Inc 1995.USA.
• Müftüoğlu Ş, Örkiz M (1982): Halk elinde yetiştirilen Ankara keçilerinde tiftik verimi ve önemli tiftik özellikleri. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 22, 1-4, 3-20.
• Örkiz M (1976): Tiftik maliyeti üzerine bir araştırma. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 16, 3- 4, 94-101.
• Örkiz M (1985): Ülkemiz Ankara keçisi yetiştiriciliğinin durumu ve tiftik üretim sorunları, Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 25, 1-4, 72-78.
• Özsar S, Güven B, Ekici A, Arif Ş, Emre Z (1987): Ankara keçilerinde anöstrüsten östrüse geçiş döneminde ovaryum fonksiyonunun kontrol edilmesi, suni tohumlama ve fertilitenin kontrolü. DOĞA Veteriner ve Hayvancılık Derg. (VDH), 11, 2, 155-162.
• Öztürk A, Goncagül T (1995): Muhtelif yaşlardaki Ankara keçilerinde tiftik verimi ve tiftik özellikleri. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 35, 1-2, 67-78.
• Öztürk A, Goncagül T (1994): Ankara keçilerinde doğum ağırlığı ve farklı yaşlardaki canlı ağırlığın tiftik verim ve kalitesi üzerine etkisi. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 34, 1-2, 103- 109.
• Öztürk A, Goncagül T, Akçapınar H (1993): Ankara keçisi erkek çepiçlerinde besi performansı ve karkas özellikleri. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 33, 3-4, 69-79.
• Sincer N (1962): Amerikadan getirilen Ankara keçisi tekesinin melez yavruları ile yerli Ankara keçilerimizin tiftik verim ve karakterleri üzerinde mukayeseli bir araştırma. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 12, 63-79.
• Sincer N, Öznacar K (1960): Lalahan Numune Çiftliği Ankara keçilerinin beden ölçüleri, doğum ve canlı ağırlıkları ile tiftik verimleri üzerinde araştırmalar. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 6, 23-39.
• Şengonca M (1989): Küçükbaş Hayvan yetiştirme (Keçi yetiştiriciliği) Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 27.
• Anonim, Tarım Bakanlığı GAP illeri hayvancılık istatistikleri. http://www.tarim.gov.tr/arayuz/5/icerik.asp?efl=uretim/istatistikler /istatistikler.htm&curdir=\uretim\istatistikler&fl=gap_istatistikleri/ hayvan_sayilari/hayvan_sayilari.htm (14.10.2004).
• Anonim, Türkiye istatistik kurumu,
• http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=682 (10.01.2005).
• Utkanlar N, İmeryüz F (1959): Muhtelif yaşlardaki Ankara keçilerinin omuz kaburga but bölgeleri tiftiklerinde kempli ve medullalı elyaf miktarları. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 3, 35-46.
• Utkanlar N, İmeryüz R, Örkiz M, Kara H (1961): Türk tiftiklerinde incelik derecesi, kemp ve medullalı elyaf nisbetleri, bunların önemli yetiştirme bölgelerindeki durumları üzerinde mukayeseli araştırma. Lalahan Zootekni Arş. Enst. Derg., 8-9, 85- 105.
• Yalçın B C (1982): Ankara keçisi yetiştiriciliğinde genetik ıslah yolları. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 8, 2, 77-95.
• Yargıcı M S, Yener S M (1991): Akkeçilerde erken sütten kesmenin besi gücü, büyüme ve kimi döl verim özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniv. Zir. Fak. Der. 4, 1-2, 39-54.