Sütçü İneklerde Günlük Sağım Sayısının Klinik Mastitis ve Süt Verimi Üzerine Etkisi
Yıl 2005,
Cilt: 16 Sayı: 2, 17 - 21, 01.06.2005
Servet Bademkıran
Simten Yeşilmen
Kutlay Gürbulak
Kaynakça
- Alaçam E, Tekeli T, Sezen Y, Erganiş O (1986): Sütçü İneklerin Subklinik Mastitislerinde Cefoperazone’un Etkisi Üzerinde Çalışma. S.Ü. Vet. Fak. Dergisi 1(2):65–74.
- Alaçam E, Tekeli T, Erganiş O, İzgi A N (1989): İnek ve Mandalarda Subklinik Mastitislerin Tanısı, Etkenlerin İzolasyonu ve Bunlara Karşı Etkili Antibiyotiklerin Belirlenmesi. S.Ü. Vet. Fak. Dergisi 1(5):91–101.
- Amos H E, Kiser T, Loewenstein M (1985): Influence of Milking Frequency on Productive and Reproductive Efficiencies of Dairy Cows. J. Dairy Sci. 68(3):732–739.
- Andersen J B, Friggens N C, Sejrsen K, Sorensen M T, Munksgaard L, Ingvartsen K L (2003): The Effects of Low vs. High Concentrate Level in The Diet on Performance in Cows Milked Two or Three Times Daily in Early Lactation. Livestock Production Science. 81: 119–128.
- Bar-Peled U, Maltz E, Bruckental I, Folman Y, Kalı Y, Gacıtua H, Lehrer A R (1995): Relatioship Between Frequent Milking or Suckling in Early Lactation and Milk production of High Producin Dairy Cows. J. Dairy Sci. 78: 2726–2736.
- Baştan A (2002): İneklerde Meme Hastalıkları (ISBN: 975–8322–15-X) Şahin Matbaası Ankara.
- Biggadike H (2001): Enviromental Mastitis: Causes and Prevalence. ADAS/IGER/ University of Bristol 211–220.
- Boutinaud M, Rousseau C, Keisler D H, James H (2003): Growth Hormone and Milking Frequency Act Differently on Goat Mammary Gland Late Lactation. J. Dairy Sci. 86: 509–520.
- Campos M S, Wilcox C J, Head H H, Webb D W, Hayen J (1994): Effects of Production of Milking Three Times Daily on First Lactation Holsteins and Jersey in Florida. J. Dairy Sci. 77: 770–773.
- Dahl G E, Wallace R L, Shanks R D, Lueking D (2004): Hot Topic: Effects of Frequnt Milking in Early Lactation on Milk Yield and Udder Health. J Dairy Sci. 87(8):882–885.
- Deveci H, Apaydın A M, Kalkan C, Öcal H (1994): Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları I. Baskı (ISBN:975–394–005) F.Ü. Basımevi Elazığ.
- Evrim M, Güneş H (1996): Sığır Yetiştiriciliği (Özel Zootekni) Ders Notları. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayını. Ders Notu No:49.
- Hale S A, Capuco A V, Erdman R A (2003): Milk Yield and Mammary Growth Effects Due to Increased Milking Frequency During Early Lactation. J. Dairy Sci. 86: 2061–2071.
- Hillerton J E, Knight C H, Turvey A, Wheatley S D, Wilde C J (1990): Milk Yield and Mammary Function in Dairy Cows Milked Four Times Daily. J Dairy Res. 57(3):285–294.
- Hopster H, Bruckmaier R M, Van Der Verf J T N, Korte S M, Macuhova J, Korte-Bouws G, Van Reenen C G (2002): Stress Response During Milking; Comparing Conventional and Automatic Milking in Primiparous Dairy Cows. J. Dairy Sci. 85: 3206–3216.
- Kaygısız A, Bakır G (1994): Siyah Alaca Sığırlarda Eklemeli Verimlerden Yararlanarak Laktasyon Verimini Tahmin Etme İmkânları. Hayvancılık Araştırma Dergisi. 4, 2: 97–99.
- Kelly A L, Reid S, Joyce P, Meaney W J, Foley J (1998): Effect of Decreased Milking Frequency of Cows in Late Lactation on Milk Somatic Cell Count, Polymorphonuclear Leucocyte Numbers, Composition and Proteolytic Activity. J Dairy Res. 65(3):365–373.
- Klei L R, Lynch J M, Barbano D M, Oltenacu P A, Lednor A J, Bandler D K (1997): Influence of Milking Three Times a Day on Milk Quality J. Dairy Sci. 80: 427–436.
- Lacy-Hulbert S J, Woolford M W, Nicholas G D, Prosser C G, Stelwagen K (1999): Effect of Milking Frequency and Pasture Intake on Milk Yield and Composition of Late Lactation Cows. J. Dairy Sci. 82: 1232–1239.
- Morrison V (2003): Once Daily Milking. Greenmount College Technical Note.
- Osterman S, Redbo I (2001): Effect of Milking Frequency on Lying Down and Getting Up Behaviour in Dairy Cows. Applied Animal Behaviour Science. 70: 167–176.
- Özçelik M, Arpacık R (200): Siyah Alaca Sığırlarda Laktasyon Sayısının Süt ve Döl Verimine Etkisi. Turk J Vet Anim Sci 24: 39–44.
- Rajala-Schultz P J, Gröhn Y T, McCulloch C E, Guard C L (1999): Effect of Clinical Mastitis on Milk Yield in Dairy Cows. J. Dairy Sci. 82: 1213–1220.
- Rasmussen M D, Madsen N P (2000): Effect of Milkline Vacuum, and Cluster Weight on Milk Yield, Teat Condition, and Udder Health. J. Dairy Sci. 83: 77– 84.
- Rişvanlı A, Kalkan C (2002): Sütçü İneklerde Yaş ve Irkın Subklinik Mastitisli Memelerin Sütlerindeki Somatik Hücre Sayıları ile Mikrobiyolojik İzolasyon Oranlarına Etkisi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 13 (1–2):84–87.
- Salama A A K, Such X, Caja G, Rovai M, Casals R, Albanell E, Marin M P, Marti A (2003): Effect of Once Versus Twice Daily Milking Throughout Lactation on Milk Yield and Milk Composition in Dairy Goats. J. Dairy Sci. 86: 1673–1680.
- Schroeder J W (1997): Clinical Mastitis can Affect Reproductive Performance. North Dakota State University NDSU Extension Service. 7 (4):1–6.
- Shim E H, Shanks R D, Morin D E (2004):Milk Loss and Treatment Costs Associated with Two Treatment Protocols for Clinical Mastitis in Dairy Cows. J Dairy Sci. 87(8):2702–2708.
- Smith J W, Ely L O, Grawes W M, Gilson W D (2002): Effect of Milking Frequency on DHI Performance Measures. J. Dairy Sci. 85: 3526–3533.
- Stelwagen K, Knight C H (1997): Effect of Unilateral Once or Twice Daily Milking of Cows on Milk Yield and Udder Characteristics in Early and Late Lactation. J Dairy Res. 64(4):487–494.
- Stelwagen K, Lacy-Hulbert S J (1996): Effect of Milking Frequency on Milk Somatic Cell Count Characteristics and Mammary Secretory Cell Damage in Cows. Am J Vet Res. 57(6):902–905.
- Vetharaniam I, Davis S R, Soboleva T K, Shorten P R, Wake G C (2003): Modelling The Interaction of Milking Frequency and Nutrition on Mammary Gland Growth and Lactaion. J. Dairy Sci. 85: 1987–1996.
- Wagner A M, Ruegg P L (2002): The Effect of Manual Forrestriping on Milking Performance of Holstein Dairy Cows. J. Dairy Sci. 85: 804–809.
- Waterman D F, Harmon R J, Hemken R W, Langlois B E (1983): Milking Frequency as Related to Udder Health and Milk Production. J Dairy Sci. 66(2):253–258.
Sütçü İneklerde Günlük Sağım Sayısının Klinik Mastitis ve Süt Verimi Üzerine Etkisi
Yıl 2005,
Cilt: 16 Sayı: 2, 17 - 21, 01.06.2005
Servet Bademkıran
Simten Yeşilmen
Kutlay Gürbulak
Öz
Bu çalışmada; bir süt inekçiliği işletmesinde günde iki ve üç sağımın yıllık süt verimi ve klinik mastitis olguları üzerine olan etkisi incelenmiştir. Çalışmanın materyalini bir işletmedeki Holstein inekler arasından seçilmiş (en az bir doğum yapmış ve 4–9 yaşları arasında) 147 baş inek oluşturdu. İki gruba ayrılan ineklerden 73 tanesi günde iki kez (I. grup), 74 tanesi de günde üç kez (II. grup) sağıldı. Birinci grupta bir önceki laktasyona göre % 0.3’lük ve ikinci grupta ise % 9.16’lık süt artışı sağlandı. İkinci gruptaki ineklerde birinci gruptakilere oranla % 26.5 daha az mastitis şekillendiği görüldü. Her iki gruptaki tüm mastitis vakalarının % 47.45’inin S. aureus’tan kaynaklandığı, % 5.08’inde ise mikrobiyolojik olarak hiçbir etken üremesi olmadığı ve % 88.13’ünün de tedavi sonrası klinik olarak iyileştiği görüldü. Sonuç olarak süt ineklerinde sağım sayısının artırılması süt veriminde artışa ve klinik mastitis olgularında azalmaya sebep olarak sütçülük işletmelerinde karlılığının artmasında önemli bir rol oynayabilir
Kaynakça
- Alaçam E, Tekeli T, Sezen Y, Erganiş O (1986): Sütçü İneklerin Subklinik Mastitislerinde Cefoperazone’un Etkisi Üzerinde Çalışma. S.Ü. Vet. Fak. Dergisi 1(2):65–74.
- Alaçam E, Tekeli T, Erganiş O, İzgi A N (1989): İnek ve Mandalarda Subklinik Mastitislerin Tanısı, Etkenlerin İzolasyonu ve Bunlara Karşı Etkili Antibiyotiklerin Belirlenmesi. S.Ü. Vet. Fak. Dergisi 1(5):91–101.
- Amos H E, Kiser T, Loewenstein M (1985): Influence of Milking Frequency on Productive and Reproductive Efficiencies of Dairy Cows. J. Dairy Sci. 68(3):732–739.
- Andersen J B, Friggens N C, Sejrsen K, Sorensen M T, Munksgaard L, Ingvartsen K L (2003): The Effects of Low vs. High Concentrate Level in The Diet on Performance in Cows Milked Two or Three Times Daily in Early Lactation. Livestock Production Science. 81: 119–128.
- Bar-Peled U, Maltz E, Bruckental I, Folman Y, Kalı Y, Gacıtua H, Lehrer A R (1995): Relatioship Between Frequent Milking or Suckling in Early Lactation and Milk production of High Producin Dairy Cows. J. Dairy Sci. 78: 2726–2736.
- Baştan A (2002): İneklerde Meme Hastalıkları (ISBN: 975–8322–15-X) Şahin Matbaası Ankara.
- Biggadike H (2001): Enviromental Mastitis: Causes and Prevalence. ADAS/IGER/ University of Bristol 211–220.
- Boutinaud M, Rousseau C, Keisler D H, James H (2003): Growth Hormone and Milking Frequency Act Differently on Goat Mammary Gland Late Lactation. J. Dairy Sci. 86: 509–520.
- Campos M S, Wilcox C J, Head H H, Webb D W, Hayen J (1994): Effects of Production of Milking Three Times Daily on First Lactation Holsteins and Jersey in Florida. J. Dairy Sci. 77: 770–773.
- Dahl G E, Wallace R L, Shanks R D, Lueking D (2004): Hot Topic: Effects of Frequnt Milking in Early Lactation on Milk Yield and Udder Health. J Dairy Sci. 87(8):882–885.
- Deveci H, Apaydın A M, Kalkan C, Öcal H (1994): Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları I. Baskı (ISBN:975–394–005) F.Ü. Basımevi Elazığ.
- Evrim M, Güneş H (1996): Sığır Yetiştiriciliği (Özel Zootekni) Ders Notları. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayını. Ders Notu No:49.
- Hale S A, Capuco A V, Erdman R A (2003): Milk Yield and Mammary Growth Effects Due to Increased Milking Frequency During Early Lactation. J. Dairy Sci. 86: 2061–2071.
- Hillerton J E, Knight C H, Turvey A, Wheatley S D, Wilde C J (1990): Milk Yield and Mammary Function in Dairy Cows Milked Four Times Daily. J Dairy Res. 57(3):285–294.
- Hopster H, Bruckmaier R M, Van Der Verf J T N, Korte S M, Macuhova J, Korte-Bouws G, Van Reenen C G (2002): Stress Response During Milking; Comparing Conventional and Automatic Milking in Primiparous Dairy Cows. J. Dairy Sci. 85: 3206–3216.
- Kaygısız A, Bakır G (1994): Siyah Alaca Sığırlarda Eklemeli Verimlerden Yararlanarak Laktasyon Verimini Tahmin Etme İmkânları. Hayvancılık Araştırma Dergisi. 4, 2: 97–99.
- Kelly A L, Reid S, Joyce P, Meaney W J, Foley J (1998): Effect of Decreased Milking Frequency of Cows in Late Lactation on Milk Somatic Cell Count, Polymorphonuclear Leucocyte Numbers, Composition and Proteolytic Activity. J Dairy Res. 65(3):365–373.
- Klei L R, Lynch J M, Barbano D M, Oltenacu P A, Lednor A J, Bandler D K (1997): Influence of Milking Three Times a Day on Milk Quality J. Dairy Sci. 80: 427–436.
- Lacy-Hulbert S J, Woolford M W, Nicholas G D, Prosser C G, Stelwagen K (1999): Effect of Milking Frequency and Pasture Intake on Milk Yield and Composition of Late Lactation Cows. J. Dairy Sci. 82: 1232–1239.
- Morrison V (2003): Once Daily Milking. Greenmount College Technical Note.
- Osterman S, Redbo I (2001): Effect of Milking Frequency on Lying Down and Getting Up Behaviour in Dairy Cows. Applied Animal Behaviour Science. 70: 167–176.
- Özçelik M, Arpacık R (200): Siyah Alaca Sığırlarda Laktasyon Sayısının Süt ve Döl Verimine Etkisi. Turk J Vet Anim Sci 24: 39–44.
- Rajala-Schultz P J, Gröhn Y T, McCulloch C E, Guard C L (1999): Effect of Clinical Mastitis on Milk Yield in Dairy Cows. J. Dairy Sci. 82: 1213–1220.
- Rasmussen M D, Madsen N P (2000): Effect of Milkline Vacuum, and Cluster Weight on Milk Yield, Teat Condition, and Udder Health. J. Dairy Sci. 83: 77– 84.
- Rişvanlı A, Kalkan C (2002): Sütçü İneklerde Yaş ve Irkın Subklinik Mastitisli Memelerin Sütlerindeki Somatik Hücre Sayıları ile Mikrobiyolojik İzolasyon Oranlarına Etkisi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 13 (1–2):84–87.
- Salama A A K, Such X, Caja G, Rovai M, Casals R, Albanell E, Marin M P, Marti A (2003): Effect of Once Versus Twice Daily Milking Throughout Lactation on Milk Yield and Milk Composition in Dairy Goats. J. Dairy Sci. 86: 1673–1680.
- Schroeder J W (1997): Clinical Mastitis can Affect Reproductive Performance. North Dakota State University NDSU Extension Service. 7 (4):1–6.
- Shim E H, Shanks R D, Morin D E (2004):Milk Loss and Treatment Costs Associated with Two Treatment Protocols for Clinical Mastitis in Dairy Cows. J Dairy Sci. 87(8):2702–2708.
- Smith J W, Ely L O, Grawes W M, Gilson W D (2002): Effect of Milking Frequency on DHI Performance Measures. J. Dairy Sci. 85: 3526–3533.
- Stelwagen K, Knight C H (1997): Effect of Unilateral Once or Twice Daily Milking of Cows on Milk Yield and Udder Characteristics in Early and Late Lactation. J Dairy Res. 64(4):487–494.
- Stelwagen K, Lacy-Hulbert S J (1996): Effect of Milking Frequency on Milk Somatic Cell Count Characteristics and Mammary Secretory Cell Damage in Cows. Am J Vet Res. 57(6):902–905.
- Vetharaniam I, Davis S R, Soboleva T K, Shorten P R, Wake G C (2003): Modelling The Interaction of Milking Frequency and Nutrition on Mammary Gland Growth and Lactaion. J. Dairy Sci. 85: 1987–1996.
- Wagner A M, Ruegg P L (2002): The Effect of Manual Forrestriping on Milking Performance of Holstein Dairy Cows. J. Dairy Sci. 85: 804–809.
- Waterman D F, Harmon R J, Hemken R W, Langlois B E (1983): Milking Frequency as Related to Udder Health and Milk Production. J Dairy Sci. 66(2):253–258.