Doğum Sonrası Hipokalsemi Şekillenen İnekler ile Buzağıları Arasında Kalsiyum,Fosfor ve Alkalen Fosfataz Seviyeleri İlişkilerinin Araştırılması

Yıl 2005, Cilt: 16 Sayı: 2, 75 - 80, 01.06.2005

Önder Aytekin İbrahim Taşal

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Doğum Sonrası Hipokalsemi Şekillenen İnekler ile Buzağıları Arasında Kalsiyum, Fosfor ve Alkalen Fosfataz Seviyeleri İlişkilerinin Araştırılması

Öz

Bu çalışmada, doğum sonrası hipokalsemi ile seyreden doğum felci teşhisi konmuş süt inekleri ve doğan yavruları arasındaki Ca, P ve ALP kan serum parametreleri arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada materyal olarak, Elazığ ili merkez köylerinde halk elinde bulunan 20 adet değişik ırklara mensup (Holstein, Jersey, Simental, Esmer ve bu ırkların melezleri), ekstansif yetiştirme uygulanan hipokalsemili inek ve bunların buzağıları; ayrıca, 10 adet normal doğum yapmış, sağlıklı, değişik ırklara mensup ekstansif yetiştirme uygulanan kontrol grubu inek ve bunların buzağıları kullanıldı. Tüm hasta hayvanların tedavisinde, kalsiyum (Vetacalsin® Richter Pharma-Avusturya), fosfor (Fosfocure Forte® Provet-Türkiye) ve vitamin AD3EC (Richtasol® Richter Pharma-Avusturya) preparatları kullanıldı. Hipokalsemili ineklerden tedavi öncesi ve tedaviden 1 saat sonra, hasta ineklerin buzağılarından anneye uygulanacak olan tedaviden önce, kontrol grubu inekler ve bunların buzağılarından vena jugularis’ten Ca, P ve ALP düzeyleri ölçülmek üzere 10 ml kan örneği alındı. Hipokalsemili ineklerin tedavi öncesi ortalama Ca, P ve ALP serum değerleri sırasıyla 4.88±020 mg/dl, 2.40±0.25 mg/dl ve 56.46±2.20 U/L, kontrol grubundaki ineklerin ortalama Ca, P ve ALP serum değerleri sırasıyla 8.65±033 mg/dl, 4.71±029 mg/dl ve 48.30±2.41 U/L olarak bulundu. Hipokalsemili ineklerin tedavi öncesi ile kontrol grubu ineklerin Ca, P ve ALP serum değerleri karşılaştırıldığında, Ca ve P düzeyleri arasında istatistiki açıdan fark p < 0.001 önemli iken, ALP değerleri arasındaki fark ise p < 0.05 oranında önemli olarak tespit edilmiştir. Hipokalsemili ineklerin tedavi öncesi ortalama Ca, P ve ALP serum değerleri sırasıyla 4.88±020 mg/dl, 2.40±0.25 mg/dl ve 56.46±2.20 U/L ve tedavi sonrası ortalama Ca, P ve ALP serum değerleri sırasıyla 9.29±0.20 mg/dl, 5.36±0.24 mg/dl ve 62.90±2.26 U/L olarak tespit edildi. Hipokalsemili ineklerin tedavi öncesi ve tedavi sonrası Ca, P ve ALP serum değerleri karşılaştırıldığında ise, Ca düzeyleri arasında istatistiki fark p < 0.001 önemli iken, P ve ALP değerleri arasındaki fark ise p < 0.01 oranında önemli bulundu. Hipokalsemili ineklerin tedavi sonrası ile kontrol grubu ineklerin Ca, P ve ALP serum değerleri karşılaştırıldığında ise, istatistiki açıdan aralarında herhangi bir farkın olmadığı saptandı. Hipokalsemili ineklerin yavruları ile kontrol grubundaki ineklerin yavrularının Ca, P ve ALP serum değerleri karşılaştırıldığında ise, istatistiki açıdan herhangi bir farkın olmadığı saptanmıştır. Sonuç olarak, hipokalsemili ineklerin Ca, P ve ALP serum düzeylerinde kontrol grubu ineklere göre önemli değişiklikler gözlenirken, hipokalsemili ineklerin yavruları ile kontrol grubundaki ineklerin yavruları arasında bu değişiklikler görülmemiştir. Bunun sonucu olarakta, hipokalsemili ineklerin yavrularında, bu çalışmada değerlendirilen bazı kan parametrelerinin (Ca, P ve ALP) hastalıktan etkilenmediği, ancak bu konuyla ilgili gelecekte daha detaylı çalışmaların yapılamasının yararlı olacağı kanısına varılmıştır

Anahtar Kelimeler

İnek, hipokalsemi, kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz

Kaynakça

• Abmayr HJ (1990): Field studies on the prevention of bovine parturient paresis by different drugs supported by laboratory investigations. Veterinärmedizinischen Bibliothek, Freie Univ., Diss. Berlin.
• Adams R, Ishler V and Moore D (1996): Trouble-shooting milk fever and downer cow problems. Department of Dairy and Animal Science The Pennsylvania State University Web Press.
• Avioli LV, Krane SM(1990): Metabolic Bone Disease and Clinically Related Diseases 2nd Edition , W.B.Saunders Comp.Harcourt Brace Jovanovich Inc,196- 210.
• Aytekin Ö (2005): Klinik Hasta Kayıtları. AyVet- Informatic MS Access Data Base.
• Barnouin J (1991): Components of the diet in the dry period as risk factors for milk fever in dairy herds in France, Prev.Vet.Med., 10,185-194.
• Barton BA, Jorgensen NA and DeLuca HF (1987): Impact of prepartum dietary phosphorus intake calcium homeostasitat parturition, J.dairy Sci.,70,1186- 1191.
• Ben Nasr L, Monet JD, Lucas AP, Comte L,
• Bikle DD, Morrisey RL and Zolock DT (1979): The mechanism of action of Vitamin D in the intestine, Am.J.Clin.Nutr.,32, 2322-2326.
• Birgele E, Ilgaža A (2003): Age And Feed Effect On The Dynamıcs Of Anımal Blood Bıochemıcal Values In Postnatal Ontogenesıs In Calves. Veterınarıja Ir Zootechnıka. T. 22 (44), 5-10.
• Burtis CA, Ashwood ER (1994): Tietz textbook of Clinical Chemistry. 2nd Edition, W.B.Saunders Comp,1933-1943.
• Cote JF, Hoff B (1991): Interpretation of blood profiles in problem dairy herds, Bovine Pract. 26,7-10.
• Çakmak T (2002): Van Kedilerinin Büyüme Döneminde Serum ALP (Alkalen Fosfataz) Düzeyinin Belirlenmesi Üzerine Çalışmalar. Y.Y.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Gaynor PJ, Mueller FJ, Miller JK, Ramsey N,
• Goe FL, Favus MJ(1992): Disorders of Bone and Mineral Metabolism, Raven Pres, New York, 287-300.
• Goff JP, Horst RL, Littledike ET, Boris A and Uskokovic MR (1986): Bone resorption,renal function and mineral status in cows treated with 1,25- dihydroxycholecalciferol and its 24-fluora aralogues, J Nutr 116,1500-1510.
• Goff JP, Littledike ET and Horst RL(1986): Effect of synthetic bovine parathyroid hormone in dairy cows prevention of hypocalcemic parturient paresis, J Dairy Sci.69,2278-2288.
• Goff JP(1999): Physiologic factors to consider in order to prevent periparturient disease in the dairy cow, with special emphasis on milk fever. USDA Agricultural Reseach Service National Animal Disease Center Metabolic Diseases and Immunulogy Research Unit, Western Dairy Management Conference,Las Vegas- Nevada
• Goff JP, Reinhardt TA, Beckman MJ and Horst RL (1990): Contrasting effects of exogenous 1,25 dihydroxyvitamin D [1,25-(OH)2D] versus endogenous 1,25-(OH)2 D3 induced by dietary calcium restriction on Vitamin D receptors, Endocrinology, 126, 1031-1035.
• Green HB, Horst RL, Beitz DC and Littledike ET (1981): Vitamin D metabolites in plasma of cows fed a pre-partum low-calcium diet for prevention of parturient hypocalcemia. J.Dairy Sci. , 64, 217-226.
• Harris B, Shearer JK (1992): Metabolic diseases of dairy cattle-Milk Fever. DS 74 Dairy Production Guide.
• Henry JB(1991): Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods, An HBJ Int Edition. W.B.Saunders Comp.,152-165.
• Horst RL(1986): Regulation of calcium and phosphorus homeostasis in the dairy cow, J. Dairy Sci.69,604-616.
• Hove K (1986): Cylic changes in plasma calcium and the calcium homeostatic endocrine system of the post parturient dairy cows, J Dairy Sci 69, 2072-2082.
• Hove K, Kristiansen T(1984): Oral 1,25- dihydroxyvitamin D3 in prevention of milk fever, Acta Vet Scand 25,510-525.
• Julien WE, Conrad HR, Hibbs JW and Crist WL(1977): Milk fever in dairy cows. VIII. Effect of injected vitamin D3 and calcium and phosphorus intake on incidence. J Dairy Sci. 1977 Mar;60(3),431-6.
• Kaneko JJ(1989): Clinical Biochemistry of Domestic Animals 4th Edition, Academic pres Inc.,San Diego California 92101,678-752.
• Kaya A, Yüksek N, Akgül Y, Keleş İ, Ağaoğlu Z ve Altuğ N (2003): Van ve ilçelerindeki sığırlarda görülen yaygın lokomotor bozuklukların etiyoloji ve tedavisi üzerine araştırmalar. 5. Ulusal Veteriner İç Hastalıkları Kongresi, 2-5 Temmuz, VAN.
• Littledike ET, Young JW and Beitz DC (1981): Common Metabolic Disease of cattle ketosis,milk fever,grass tetany and downer cow complex, J.Dairy Sci. 64,1465-1482.
• Mayer GP, Blum JW and Deftos LJ(1975): Diminished prepartal plasma calcitonin concentration in cows developing parturient hypocalcemia, Endocrinology 96,1478-1485.
• Mert N (1996): Veteriner Klinik Biyokimya. U.Ü. Güçlendirme vakfı yayını:12, Bursa.
• Nemere I, Szego NM (1981): Early actions of Parathyroid hormone 1,25- dihydroxycholecalciferol on isolated epithelial cells from rat intestine, Endocrinology, 108, 1450-1462.
• Nemere I, Yoshimoto Y and Norman AW (1984): Calcium transport in perfused duodena from normal chicks: enhancement within 14 minutes of exposure to 1,25-dihydroxyvitamin D3, Endocrinology, 115, 1476-1483.
• Oetzel GR (1988): Parturient paresis and hypocalcemia in ruminant livestock. Vet Clin North Am Food Anim Pract. 4(2),351-64
• Rajora VS, Pachauri SP(1994): Blood profiles in preparturient and postparturient cows and in milk-fever cases, Indian J Anim. Sci. 64,31-34
• Raisz LG, Trummel CL, Wener JA and Simmons H(1972): Effect of glucucorticoids on bone resorption in tissue culture, Endocrinology, 90, 961-967.
• Resnick D, Niwayama D(1988): Diagnosis of Bone and Joint Disorders 2nd Edition, Volume 4, Harcourt Brace Jovanovich Inc. W.B.Saunders Comp,1964-1973.
• Rice DN, Grant R (1991): Calcium/Phosphorus Metabolism/Diseases/ Complications. Animal Diseases A-24, Cattle
• Tobias J, Chambers TJ(1989): Glucocorticoids impair bone resorptive activity and viability of osteoclasts disaggregated from neonatal long bones, Endocrinology, 125, 1290-1295.
• Turgut K (2000): Veteriner Klinik Laboratuvar Teşhis. Genişletilmiş 2. Baskı. Bahçıvanlar Basım Sanayi, Konya.
• Ünsal B (1998): Doğum felçli ineklerde serum kalsiyum retinol ve β-karotin düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniv. Veteriner Fakültesi.
• Van Saun RJ ( 1991): Milk fever (Hypocalcemia). V SC 497B Pathology of Nutritional and Metabolic Diseases.