Türkiye ve Avrupa Birliğinde Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinde Örgütlenme

Yıl 2009, Cilt: 23 Sayı: 2, 79 - 95, 01.08.2009

Oktay Gürsoy

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Türkiye ve Avrupa Birliğinde Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinde Örgütlenme

Öz

Avrupa Birliği ülkelerinde küçükbaş hayvancılık sektöründe örgütlenme gerek yüksek damızlık değere sahip hayvanların eldesi amacıyla damızlık yetiştiriciler birliği, gerekse girdilerini ucuza temin etmek, ürünlerini hakça fiyatlara değerlendirmek, sivil toplum örgütü olarak baskı potansiyeline sahip olmak amaçlı yetiştiriciler birliği veya kooperatifi şeklindedir. Bu örgütlerin geçmişi Büyük Britanya İmparatorluğunda 18. yüzyıl başına dayanmakta olup, günümüzde benzer yapılanma Avrupa Birliği, Amerika, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda’da çok yaygındır. Ülkemizde tarımsal örgütlenmenin geçmişi çok yakındır ve bunun içinde de örgütlenmenin en düşük olduğu sektörler koyun ve keçi yetiştiriciliğidir. Örgütlenmenin yararları hakkında bilgi sahibi olmayan ve son derece geleneksel bir üretim yapısına sahip olan bu sektörlerin sürdürülebilirliği beklenemez ve bu kaçınılmaz süreç 1980 yıllarından beri çok hızlı bir biçimde işleyerek koyun ve keçi varlıklarında sırası ile % 45 ve % 65 lik düşüşlere neden olmuştur. Koyun ve keçi yetiştiriciliğinin desteklenmesi, Avrupa Birliği ülkelerine (EU/CAP, No:2529/2001; CAP REFORMU 2003) göre çok düşük düzeylerde, ülkemizde süt sığırcılığına göre son derece önemsiz destekleri içermektedir. Avrupa Birliği’nin 1962 yılında başlattığı CAP (Ortak Tarım Politikaları) desteğinin hareket noktası, koyun ve keçi yetiştiricilerinin, tarımın diğer kesimlerine göre çok düşük düzeylerde yıllık gelirlere sahip olmaları ve bu sektörlerin kayıplarını karşılayarak bulundukları yörelerde tutmaktır. Bu uygulama, yetiştiricilerin kırsaldan kente göçünü ve onun beraberinde getirdiği sosyo-ekonomik sorunları baştan durdurmak ve küçükbaş hayvancılığın çok özel ve kıymetli ürünlerinin üretimini sürdürülebilir kılmaktır

Anahtar Kelimeler

Küçükbaş hayvancılık, hayvancılık örgütleri, yetiştiriciler birliği, damızlık yetiştiriciler birliği

Kaynakça

• Acuz. S., 2005. Hatay ili Yayladağı ilçesinde yetiştirilen keçi ırkının karakterizasyonu, büyüme ve süt verimlerinde varyasyonun belirlenmesi. Yayımlanmamış Yük. Lisans Tezi-Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Akman, N., Emiroğlu, M., Tavmen, A., 2001. Koyunculuk Dünya’da-Avrupa Birliği’nde Türkiye’de Hayvansal Üretim ve Ticareti (Koordinatör: M.K. Öke), Çamlıca Kültür ve Yardım Vakfı, İstanbul, 159 s.
• Altıoğlu, A. Gürsoy, O. 2007.Adana İli Tufanbeyli İlçesi köylerinde koyun yetiştiriciliğinin karakterizasyonu. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, s:88-99.
• Bahhady, F., Goodchild, A., Heritani, H., Temrinini, A., Treacher, T. 1994. Comparison of the performance of Turkish and Syrian strains of Awassi ewes at two levels of nutrition. Crop and Livestock Improvement in Mashreq Region (Eds: N.Haddad & R. Tutwiler). ICARDA, Aleppo, Syria, s:230-236.
• Bulgurlu, Ş., 1960. Rasyonel Besleme ve İtinalı Bakım Şartlarında İvesi ve Sakız Koyunlarının Süt Verikleri Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Zir. Fak. Yayınları:48.
• CAP Reform Agreement, 2003. The Common Agricultural Policy. EU Commission Communication, Brussels, 11 s.
• Connor, J., 2003.CAP reform and the sheep sector. Potential long-term impact in Great Britain. 8 s.
• Croston, D. 2002. A review of UK sheep sector and outlook for the future. Ragunautafundur, 169-179, Reykjavik.
• Çıkın, A., Mercan, M., Kızıldağ, N., 1997. Hayvancılık Sektöründe Kooperatiflerin İşlevleri ve Sorunları. Hayvancılıkta Örgütlenme Sorunları Sempozyumu, 27-28 Kasım, 1997, İzmir. s: 25-32.
• Çıkın, A., Olgun, A. 1996. Üretici Örgütlerinde İletişimin Önemi. Türkiye 2. Tarım Ekonomisi Kongresi. 4-6 Eylül, 1996, Adana.
• Dyrmundsson, O.R. 2006. Sustainability of sheep and goat production in North European countries: Fromthe Arctic to the Alps. Small Ruminant Research, 62 (2006) 151-157. FAOSTAT, 2009. www.fao.org
• Gaspar, P., Escribano, M.,Mesias, F.J., Rodriguez de Ledesma, A., Pulido, F. 2008. Sheep farms in the Spanish rangelands (deheas): Typologies according to livestock management and economic indicators. Small Ruminant Research, 74 (2008) 52-63.
• Gökçe, O. 1997. Örgüt sosyolojisi ve hayvancılıkta örgütlenme. Hayvancılıkta Örgütlenme Sorunları Sempozyumu. 27-28 Kasım, 1997, İzmir, s:1-7.
• Gürsoy, O., Pekel, E., Özcan, L., Torun, O., Timon, V., 1992b. Genetic selection for milk yield in Awassi sheep. I. Reproduction , Lactation. Doga Turkish Journal of Veterinary and Animal Science 16(3):535-546.
• Gürsoy, O., Pekel, E., Özcan, L., Torun, O., Timon, V., 1993. Comparisons of production traits of Ceylanpinar Awassi sheep with top producing ewes of national flocks in the GAP area. II. Growth performance , carcass traits. Doğa Turkish Journal of Veterinary, Animal Science 17: 65-72.
• Gürsoy, O. Factors affecting reproductive and lactation performances of Awassi sheep. Crop and Livestock Improvement in Mashreq Region (Eds: N.Haddad & R. Tutwiler). ICARDA, Aleppo, Syria, s:221-229.
• Gürsoy, O., Kirk, K., Cebeci, Z., Pollott, G.E., 1995. Genetic evaluation of growth performance in Awassi sheep. Meeting of the Joint FAO/CIHEAM Network on Sheep. Goats, Sub-Network on Animal Resources, Sidi-Thabet, Tunisia. CIHEAM Cahiers Options Méditerranéennes ; Vol. 11 p. 193-201.
• Gürsoy, O., Kırk, K., Pollott, G. E., Fırat, M. Z., 1997. İvesilerin süt verimlerinin ıslahında döl kontrolüne dayalı damızlık seçimi. Trakya Bölgesi II. Hayvancılık Sempozyumu, s: 201-209, 9-10 Ocak 1997, Tekirdağ.
• Gürsoy, O., Kırk, K., Pollott, G. E., 1998. Progeny Testing for milk yield in Turkish Awassi sheep. Proceedings of the 6th World Congress on Genetics Applied to Livestock Production. (24), pp:137-140, Jan.11-16, 1998, Armidale, Australia.
• Gürsoy, O., 2005. Small ruminant breeds of Turkey. In: Characterization of the Small Ruminant Breeds in West Asia and North Africa. Vol. 1. West Asia (L.Iniguez ed.). International Center for Agricultural Research in the Dry Areas (ICARDA), Aleppo, Syria. p: 239-416.
• Gürsoy, O. 2006. Economics and profitability of sheep and goat production in Turkey under new support regimes and market conditions. Small Ruminant Research, 62 (2006) 181-191.
• İnan, İ.H., Direk, M., Başaran, B., Birinci, S., Erkmen, E., 2005. Tarımda Örgütlenme. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi. 3-7 Ocak, 2005, Ankara. s:1133- 1154.
• Kaymakçı, M., Seymen, S., Taşkın, T. 2005. Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliklerinin İşlevleri. Hayvansal Üretim 46(2): 1-5.
• Kaymakçı, M., Eliçin, A., Tuncel, E., Pekel, E., Karaca, O., Işın, F., Taşkın, T., Aşkın, Y., Emsen, H., Özder, M., Selçuk, E., Sönmez, R.2000. Türkiye’de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, 17-21 Ocak, Ankara.
• Kamakçı, M.,Eliçin, E., Işın, F., Taşkın, T., Karaca, O., Tuncel, E., Ertuğrul, M., Özder, M., Güney, O., Gürsoy, O., Torun, O., Altın, T., Emsen, H., Seymen, S., Geren, H., Odabaşı, A., Sönmez, R. 2005. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Kongresi, 3-7, Ocak,2005, s:707-726. Ankara.
• Milan, M.J., Arnalte, E., Caja, G., 2003. Economic profitability and typology of Ripollesa breed sheep farms in Spain. Small Ruminant Research, 49 (2003) 97-105.
• Milerski, M., Matlova, V., Kuchtic, J., Mares, V. 2006. Effect of new support regimes on income of sheep farmers in the Czech Republic. Small Ruminant Research, 62. (2006) 201-206.
• NSA, 1998. British Sheep, 9th ed. United Kingdom, 240 s.
• Resmi Gazete, 2001a. 4631 Sayılı Hayvan Islahı Kanunu. 28.2.2001.
• Resmi Gazete, 2001b. Islah Amaçlı Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik. 19.12.2001 /24615.
• Sönmez, R. 1990. Köye Doğru. Bilgehan Matbaası. Bornova, İzmir. s: 159.
• Sönmez, R. 1995. Şafakta Uyananlar. Olaylar-Gerçekler-Anılar. Hür Efe Matbaası, İzmir. s: 135.
• Yalçın, 1986. Sheep and Goat Breeds of Turkey. FAO Animal Production and Health Paper. No:60, Rome, Italy.