Güney Anadolu'dan Farklı Çeşitlere Ait Zeytin Yağlarının Mineral Madde İçeriği Üzerine Lokasyon ve Hasat Döneminin Etkisi

Yıl 2011, Cilt: 25 Sayı: 1, 11 - 26, 01.04.2011

Derya Arslan Mehmet Musa Özcan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Güney Anadolu'dan Farklı Çeşitlere Ait Zeytin Yağlarının Mineral Madde İçeriği Üzerine Lokasyon ve Hasat Döneminin Etkisi

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’nin Akdeniz ve Güney Doğu Anadolu bölgelerine dahil çeşitli lokasyonlardan üç farklı hasat döneminde 2006 ve 2007 yıllarında temin edilen Ayvalık, Gemlik, Kilis yağlık ve Sarıulak zeytin çeşitlerine ait zeytin yağlarının mineral madde içeriği tespit edilmiştir. Zeytin yağı örneklerinde K, Ca, Na ve Mg mineralleri en yüksek değerlere sahiptir. Kilis yağlık ve Ayvalık çeşiti yağların düşük miktarlarda Ni, Mn ve Cu içerdikleri, Gemlik ve Ayvalık çeşidi yağların Pb ve Cd içeriklerinin yüksek olduğu görülmüştür. Antalya’dan elde edilen Gemlik çeşidi örnekler Cr, Al, Ca, Cu, Fe, K ve Na minerallerini diğer lokasyon örneklerinden daha fazla içermiştir. Antep lokasyonuna ait Kilis yağlık çeşidi yağ örnekleri analiz edilen minerallerin çoğunu (Ca, Cd, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, K, Mg ve Zn) diğer lokasyon örneklerine göre daha yüksek seviyelerde içermiştir. Ağır metaller Sarıulak çeşidine ait Alanya ve Karaman ile Ayvalık çeşidine ait Karaman zeytin yağlarında diğer lokasyon örneklerinden daha yüksek seviyelerde bulunmuştur. Hasat döneminin ilerlemesiyle Ca, K, Mg ve Na gibi makro elementlerin ve Al, Cd ve Cr gibi ağır metaller ile Fe miktarlarının da arttığı görülmüştür. Cd ve Pb dışındaki diğer tüm mineraller açısından örneklerin 2007 yılı değerleri 2006 yılından genellikle daha yüksektir

Anahtar Kelimeler

Zeytin yağı, mineral, ağır metal, hasat dönemi, lokasyon

Kaynakça

• Al-Absi, K.M. and O.E. Mohawesh. 2009. Olive oil mineral content of two local genotypes as influenced by recycled effluent irrigation under arid environment. J. Sci. Food Agric. 89: 2082–2087
• Anthemidis, A.N., V. Arvanitidis and J.A. Stratis. 2005. On-line emulsion formation and multi-element analysis of edible oils by inductively coupled plasma atomic emission spectrometry. Anal. Chim. Acta. 537: 271-278.
• Benincasa, C., J. Lewis, E. Peri, G. Sindoba and A. Tagarelli. 2007. Determination of trace element in Italian virgin olive oils and their characterization according to geographical origin by statistical analysis. Anal. Chim. Acta. 585: 366-370.
• Capar, S.G., W.R. Mindak, and J. Cheng. 2007. Analysis of foods for toxic elements. Anal. Bioanal. Chem. 389: 159-169.
• Camin, F., R. Larcher, M. Perini, L. Bontempo, D. Bertoldi, G. Gagliano, G. Nicolini and G. Versini. 2010. Characterisation of authentic Italian extra-virgin olive oils by stable isotope ratios of C, O and H and mineral composition. Food Chem. 118:901-909.
• Castillo, J.R., M.S. Jimenez and L. Ebdon. 1999. Semiquantitative simultaneous determination of metals in olive oil using direct emulsion nebulization. J. Anal. Atomic Spec. 14: 1515-1518.
• Cindric, I.J., M. Zeiner and I. Steffan. 2007. Trace elemental characterization of edible oils by ICP-AES and GFAAS. Microchem J. 85: 136-139.
• Jiménez, M., R. Velarte and J.R. Castillo. 2003. On-line emulsions of olive oil samples and ICP-MS multi-elementel determination. J. Anal. Atomic Spec. 18: 1154-1162.
• Kaçar, B. 1989. Bitki Fizyolojisi. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 1153, Ders Kitabı: 424, Ankara.
• Nergiz, C. and Y. Engez. 2000. Compositional variation of olive fruit during ripening. Food Chem. 69:55-59.
• Payne, J.F., D.C. Alins, S. Gunselman, A. Rahimtula and P.A. Yeats. 1998. DNA oxidative damage and vitamin a reduction in fish from a large lake system in Labrador, Newfoundland, contaminated with iron-ore mine tailings. Marine Environmental Research, 46, 289–294.
• Perin, J.L. 1992. Les composes mineurs et les antioxygenes naturels de l’olive et de son huile. Rev. Fr. Corps Gras. 39: 25-32.
• Soares, M.E., J.A. Pereira, and M.L. Bastos. 2006. Validation of a method to quantify copper and other metals in olive fruit by ETAAS. Application to the residual metal control after olive tree treatments with different copper formulations. J. Agric. Food Chem. 54: 3923–3928.
• Skujins, S. 1998. A short guide to Vista series. ICP-AES Operation, Handbook for ICPAES (Varian-Vista). Varian Int. AG, Zug, Version 1.0, Switzerland.
• Şahan, Y., A. Çetinoğlu, F. Başoğlu and Ş. Gücer. 2004. Zeytin yağlarında atomik absorpsiyon spektrofotometresi ile yapılan bazı metal analizleri ve sorunlar. Gıda, 29(6):437-441.
• Şahan, Y., F. Başoğlu and Ş. Gücer. 2007. ICP-MS analysis of a series of metals (Namely: Mg, Cr, Co, Ni, Fe, Cu, Zn, Sn, Cd and Pb) in black and green olive samples from Bursa, Turkey. Food Chem. 105: 395-399.
• Taşdemir, Y., C. Kural, S.S. Cindoruk and N. Vardar. 2006. Assessment of trace element concentrations and their estimated dry deposition fluxes in an urban atmosphere. Atmospheric Res. 81: 17–35.
• Underwood, E. and W. Mertz. 1987. Trace elements needs and tolerances. s: 11-19. Editör: W. Mertz. Trace elements in human and animal nutrition. Academic Pres, London.
• Zeiner, M., I. Steffan and I.J. Cindric. 2005. Determination of trace elements in olive oil by ICP-AES and ETA-AAS: A pilot study on the geographical characterization. Microchem. J. 81:171-176.