Müziğin Balık Gelişimi ve Stres Üzerine Etkileri
Yıl 2013,
Cilt: 27 Sayı: 1, 109 - 114, 01.04.2013
Baybars Sağlamtimur
Oğuzhan Demir
Kaynakça
- Algers, B., Ekesbo, I., Sromberg, S. 1978. The impact of continuous noise on animal health. Acta Vet. Scand. 68: 1–26.
- Campo, J. L., Gil, M. G. ve Da´vila, S. G. 2005. Effects of Specific Noise and Music Stimuli on Stress and Fear Levels of Laying Hens of Several Breeds. Applied Animal Behavior Science. 91(1): 75–84.
- Kayabaşoğlu, G. (2009). Cep Telefonlarından Kaynaklanan Elektromanyetik Alanın İşitme Üzerindeki Etkilerinin Sıçanlarda İncelenmesi Deneysel Çalışma. Uzmanlık Tezi, İstanbul.
- Codarin, A., Lidia, E. W., Friedrich, L., Marta, P. 2009. Effects of ambient and boat noise on hearing and communication in three fish species living in a marine protected area. Marine Pollution Bulletin. 58: 1880–1887.
- Creath, K. ve Schwartz, G. E. 2004. Measuring Effects of Music, Noise, and Healing Energy Using a Seed Germination Bioassay. The Journal of Alternative and Complementary Medicine. 10(1): 113-122.
- Çatlı, T. (2010). Kalkan Balığı (Psetta maeotica, Pallas.1814) Yetiştiriciliğinde Müziğin Büyüme ve Et Kalitesi Üzerine Etkisi. Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Demir, O. (2010). Farklı müzik türlerinin sarı prenses (Labidochromis caeruleus)‘in büyümesi üzerine etkisi. Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Lisans Bitirme Tezi.
- Fukui, H. ve Toyoshima, K. 2008. Music facilitate the neurogenesis, regeneration and repair of neurons. Medical Hypotheses, (71): 765–769.
- Inendino, K. R., Grant, E. C., Philipp, D. P. ve Goldberg, T. L. 2005. Effects of factors related to water quality and population density on the sensitivity of juvenile largemouth bass to mortality induced by viral infection. Journal of Aquatic Animal Health, (17): 304–314.
- İşkey, M. 2008. Anjiografi İşlemi Öncesi ve İşlem Sırasında Müzik Dinlemenin Bireylerin Anksiyete Düzeyi ve Yaşam Bulgularına Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
- Jobling, M., 1995. Environmental Biology of Fishes, 1st ed.”, Chapman & Hall, Cornwall, 455 pp.
- Jonge, F. H., Boleiji, H., Baars, A. M., Dudink, S., Spruijt, B. M. 2008. Music during play-time: Using context conditioning as a tool to improve welfare in piglets. Applied Animal Behaviour Science. (115): 138-148.
- Kayabaşoğlu, G. 2009. Cep Telefonlarından Kaynaklanan Elektromanyetik Alanın İşitme Üzerindeki Etkilerinin Sıçanlarda İncelenmesi. Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi I. Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Kliniği, Uzmanlık Tezi.
- Küçük, E. Balık Yetiştiriciliğinde Stres. 2008. SÜMAE Yunus Araştırma Bülteni, 8(3): 1-7.
- Lobel, P. S. 1998. Possible species specific courtship sounds by two sympatric cichlid fishes in Lake Malawi, Africa. Environmental Biology of Fishes, (52): 443-452.
- Öğüt, H. 2005. Balıklarda Stres, Balık Biyolojisi Araştırma Yöntemleri” .Ed., M., Karataş), Nobel Yayıncılık, İstanbul.
- Maruska, K. P., Kelly, S. B., Laura, R. D., Timothy, C. T. 2007. Sound production and spectral hearing sensitivity in the Hawaiian sergeant damselfish, Abudefduf abdominalis. The Journal of Experimental Biology 210: 3990-4004.
- Myrberg, A. A., JR, M. M., John, D. C. 1986. Sound production by males of a coral reef fish (Pomacentrus partitus): its significance to females. Animal Behaviour, (34): 913-923.
- Papoutsoglou, S. E., Karakatsouli, N., Louizos E., Chadio, S., Kalogiannis D., Dalla C., Polissidis, A., Daifoti, Z. P. 2007. Effect of Mozart’s music (Romanze-Andante of “Eine Kleine Nacht Musik”, sol major, K525) stimulus on common carp (Cyprinus carpio L.) physiology under different light conditions. Aquacultural Engineering, 36(1): 61–72.
- Papoutsoglou, S. E., Karakatsouli, N., Papoutsoglou, E. S., Vasilikos, G. 2009. Common carp (Cyprinus carpio) response to two pieces of music (“Eine Kleine Nachtmusik” and “Romanza”) combined with light intensity, using recirculating water system. Fish Physiology and Biochemistry, 36(3): 539-554.
- Popper, A. N. and Hastings, M. C. 2009. The effects of anthropogenic sources of sound on fishes. Journal of Fish Biology, (75): 455–489.
- Tavolga, W. N. 1974. Signal/noise ratio and critical band in fishes. Journal of the Acoustical Society of America, 55(6): 1323-1333.
- Tellechea, J. S., Carlos, M., Michael, L. F., Walter, N. 2010. Sound production in the whitemouth croaker and relationship between fish size and disturbance call characteristics. Environmental Biology of Fishes, 89:163–172.
- Uetake, K., Hurnik, J. F., Johnson, L. 2007. Effect of music on voluntary approach of dairy cows to an automatic milking system. Applied Animal Behaviour Science, (53): 175-182.
- Urick, R. C. 2010. Behaviour of Marine Fishes, Hearing in Marine Fish and Its Application in Fisheries, 1st ed. (Editör: He, P.), Blackwell Publishing, Iowa, 45-63.
- Vasantha, L., Jeyakumar, A., Pitchai, M. A. 2003. Influence of music on the growth of Koi Carp, Cyprinus carpio (Pisces: Cyprinidae). NAGA: World Fish Center Quarterly, 26(4):25-26.
- Vural, F. 2006. Koroner Arter Bypass Greft Uygulamasında Düşleme ve Müziğin Iyileşme Sürecine Etkisi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
- Wysocki, L. E., Davidson, J. W., Smith, M. E., Frankel A. S., Ellison W. T., Mazik, P. M., Popper, A. N. ve Bebak, J. 2007. Effects of aquaculture production noise on hearing, growth, and disease resistance of rainbow trout Oncorhynchus mykiss. Aquaculture, 272(1-4): 687–697.
- Yıldırım, S. ve Gürkan A. 2007. Müziğin, kemoterapi yan etkilerine ve kaygı düzeyine etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi; 8:37-45.
Müziğin Balık Gelişimi ve Stres Üzerine Etkileri
Yıl 2013,
Cilt: 27 Sayı: 1, 109 - 114, 01.04.2013
Baybars Sağlamtimur
Oğuzhan Demir
Öz
Balık yetiştiricilik sistemlerinde stresi azaltmaya yönelik çalışmalardan birisi de müzikle yetiştiriciliktir. Müziğin etkileri, yüzyıllardır insanlar üzerinde çalışılmış, bunun yanı sıra son yüz yıldır da karasal canlılar üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Balıklarda işitme ve balık akustolateral sistemindeki bilimsel çalışmaların artmasıyla doğru orantılı olarak sucul ortamlarda da balıkların daha rahat ortam adaptasyonunu sağlamak amacı ile müziğin kullanımı az sayıda da olsa çalışılmaya başlanmıştır
Kaynakça
- Algers, B., Ekesbo, I., Sromberg, S. 1978. The impact of continuous noise on animal health. Acta Vet. Scand. 68: 1–26.
- Campo, J. L., Gil, M. G. ve Da´vila, S. G. 2005. Effects of Specific Noise and Music Stimuli on Stress and Fear Levels of Laying Hens of Several Breeds. Applied Animal Behavior Science. 91(1): 75–84.
- Kayabaşoğlu, G. (2009). Cep Telefonlarından Kaynaklanan Elektromanyetik Alanın İşitme Üzerindeki Etkilerinin Sıçanlarda İncelenmesi Deneysel Çalışma. Uzmanlık Tezi, İstanbul.
- Codarin, A., Lidia, E. W., Friedrich, L., Marta, P. 2009. Effects of ambient and boat noise on hearing and communication in three fish species living in a marine protected area. Marine Pollution Bulletin. 58: 1880–1887.
- Creath, K. ve Schwartz, G. E. 2004. Measuring Effects of Music, Noise, and Healing Energy Using a Seed Germination Bioassay. The Journal of Alternative and Complementary Medicine. 10(1): 113-122.
- Çatlı, T. (2010). Kalkan Balığı (Psetta maeotica, Pallas.1814) Yetiştiriciliğinde Müziğin Büyüme ve Et Kalitesi Üzerine Etkisi. Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Demir, O. (2010). Farklı müzik türlerinin sarı prenses (Labidochromis caeruleus)‘in büyümesi üzerine etkisi. Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Lisans Bitirme Tezi.
- Fukui, H. ve Toyoshima, K. 2008. Music facilitate the neurogenesis, regeneration and repair of neurons. Medical Hypotheses, (71): 765–769.
- Inendino, K. R., Grant, E. C., Philipp, D. P. ve Goldberg, T. L. 2005. Effects of factors related to water quality and population density on the sensitivity of juvenile largemouth bass to mortality induced by viral infection. Journal of Aquatic Animal Health, (17): 304–314.
- İşkey, M. 2008. Anjiografi İşlemi Öncesi ve İşlem Sırasında Müzik Dinlemenin Bireylerin Anksiyete Düzeyi ve Yaşam Bulgularına Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
- Jobling, M., 1995. Environmental Biology of Fishes, 1st ed.”, Chapman & Hall, Cornwall, 455 pp.
- Jonge, F. H., Boleiji, H., Baars, A. M., Dudink, S., Spruijt, B. M. 2008. Music during play-time: Using context conditioning as a tool to improve welfare in piglets. Applied Animal Behaviour Science. (115): 138-148.
- Kayabaşoğlu, G. 2009. Cep Telefonlarından Kaynaklanan Elektromanyetik Alanın İşitme Üzerindeki Etkilerinin Sıçanlarda İncelenmesi. Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi I. Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Kliniği, Uzmanlık Tezi.
- Küçük, E. Balık Yetiştiriciliğinde Stres. 2008. SÜMAE Yunus Araştırma Bülteni, 8(3): 1-7.
- Lobel, P. S. 1998. Possible species specific courtship sounds by two sympatric cichlid fishes in Lake Malawi, Africa. Environmental Biology of Fishes, (52): 443-452.
- Öğüt, H. 2005. Balıklarda Stres, Balık Biyolojisi Araştırma Yöntemleri” .Ed., M., Karataş), Nobel Yayıncılık, İstanbul.
- Maruska, K. P., Kelly, S. B., Laura, R. D., Timothy, C. T. 2007. Sound production and spectral hearing sensitivity in the Hawaiian sergeant damselfish, Abudefduf abdominalis. The Journal of Experimental Biology 210: 3990-4004.
- Myrberg, A. A., JR, M. M., John, D. C. 1986. Sound production by males of a coral reef fish (Pomacentrus partitus): its significance to females. Animal Behaviour, (34): 913-923.
- Papoutsoglou, S. E., Karakatsouli, N., Louizos E., Chadio, S., Kalogiannis D., Dalla C., Polissidis, A., Daifoti, Z. P. 2007. Effect of Mozart’s music (Romanze-Andante of “Eine Kleine Nacht Musik”, sol major, K525) stimulus on common carp (Cyprinus carpio L.) physiology under different light conditions. Aquacultural Engineering, 36(1): 61–72.
- Papoutsoglou, S. E., Karakatsouli, N., Papoutsoglou, E. S., Vasilikos, G. 2009. Common carp (Cyprinus carpio) response to two pieces of music (“Eine Kleine Nachtmusik” and “Romanza”) combined with light intensity, using recirculating water system. Fish Physiology and Biochemistry, 36(3): 539-554.
- Popper, A. N. and Hastings, M. C. 2009. The effects of anthropogenic sources of sound on fishes. Journal of Fish Biology, (75): 455–489.
- Tavolga, W. N. 1974. Signal/noise ratio and critical band in fishes. Journal of the Acoustical Society of America, 55(6): 1323-1333.
- Tellechea, J. S., Carlos, M., Michael, L. F., Walter, N. 2010. Sound production in the whitemouth croaker and relationship between fish size and disturbance call characteristics. Environmental Biology of Fishes, 89:163–172.
- Uetake, K., Hurnik, J. F., Johnson, L. 2007. Effect of music on voluntary approach of dairy cows to an automatic milking system. Applied Animal Behaviour Science, (53): 175-182.
- Urick, R. C. 2010. Behaviour of Marine Fishes, Hearing in Marine Fish and Its Application in Fisheries, 1st ed. (Editör: He, P.), Blackwell Publishing, Iowa, 45-63.
- Vasantha, L., Jeyakumar, A., Pitchai, M. A. 2003. Influence of music on the growth of Koi Carp, Cyprinus carpio (Pisces: Cyprinidae). NAGA: World Fish Center Quarterly, 26(4):25-26.
- Vural, F. 2006. Koroner Arter Bypass Greft Uygulamasında Düşleme ve Müziğin Iyileşme Sürecine Etkisi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
- Wysocki, L. E., Davidson, J. W., Smith, M. E., Frankel A. S., Ellison W. T., Mazik, P. M., Popper, A. N. ve Bebak, J. 2007. Effects of aquaculture production noise on hearing, growth, and disease resistance of rainbow trout Oncorhynchus mykiss. Aquaculture, 272(1-4): 687–697.
- Yıldırım, S. ve Gürkan A. 2007. Müziğin, kemoterapi yan etkilerine ve kaygı düzeyine etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi; 8:37-45.