MEASUREMENT OF PROVINCIAL HEALTH PERFORMANCES: DATA ENVELOPMENT ANALYSIS METHOD

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 243 - 256, 28.08.2019

Osman Şenol Kevser Sezer Korucu , Aslı Metin

Öz

One of the sectorsshaping a society is
healthcare. Health is a high-spendingsector at thesame time. It is also an area
of ​​strong economic return. A significant portion of the income of some
countries in the world is provided by health services. The same is true for
provinces. While some provinces in Turkey a head of their health, and some are
inadequate. The aim of this study is to measure the performance of the health
situation in all provinces of Turkey. In this regard, the DEAP data envelope
analysis package program wasused for analysis. The input variables of the
decision units (DCU) are the number of beds and the number of physicians, and
the output variables are the number of patients treated and the number of
operations. As a result of the analysis, 5 DCU were found effective. The DCU's
over all efficiency rate is 0.69%. As a result of the analysis, the most
inefficient DCU is Kırıkkale and the productivity rate is 32%. As a result of
the work, the proposals will be made to make the inefficient DCU’s productive.

Anahtar Kelimeler

Performance, Productivity, DEA

İLLERİN SAĞLIK PERFORMANSLARININ ÖLÇÜLMESİ: VERİ ZARFLAMA ANALİZ YÖNTEMİ

Öz

Bir
toplumu şekillendiren sektörlerden biri de sağlık hizmetleridir. Sağlık
hizmetleri aynı zamanda yüksek miktarda harcamaların olduğu bir sektördür.
Ayrıca güçlü bir ekonomik getiri alanıdır. Dünyada ki bazı ülkelerin gelirinin
önemli bir kısmı sağlık hizmeti alanından sağlanmaktadır. Bu durum iller için
de aynıdır. Türkiye’de bazı iller sağlık alanında daha ön plana çıkarken
bazıları ise bu alanda oldukça yetersizdir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki
bütün illerin sağlık performanslarını ölçmektir. Bu doğrultuda analiz için veri
zarflama analizi paket programı olan DEAP programından yararlanılmıştır. Karar
verme birimlerinin (KVB) girdi değişkenleri yatak sayısı ve hekim sayısı iken,
çıktı değişkenleri ise yatan hasta sayısı ve toplam ameliyat sayılarıdır.
Analiz sonucunda 5 KVB etkin sınırda yer almış olup verimli bulunmuşlardır.
KVB’lerin genel verimlilik oranı %0,69 olarak bulunmuştur. Etkin sınıra en uzak
diğer bir ifade ile en verimsiz KVB ise %32 verimlilik oranıyla Kırıkkale
bulunmuştur. Çalışma sonucunda kaynakları verimsiz kullanan KVB’lerin verimli
hale gelebilmeleri için tavsiyelerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Performans, Verimlilik, VZA

Kaynakça

• Akal, Z. (2002). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Yayın No:473.
• Arslan, A. (2002). “Kamu Harcamalarında Verimlilik, Etkinlik ve Denetim” Maliye Dergisi, 140.
• Athanassopoulos, A.D., Gounaris, C., Sissouras, A. (1999). “A Descriptive Assessment of the Production and Cost Efficiency of General Hospitals in Greece”, Health Care Management Science, 2(2):97-106.
• Ayanoğlu, Y., Atan, M., Beylik, U. (2010). Hastanelerde Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemiyle Finansal Performans Ölçümü ve Değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2(2): 40-62.
• Aydemir, Z. C. (2002). “Bölgesel Rekabet Edebilirlik Kapsamında İllerin Kaynak Kullanım Görece Verimlilikleri: Veri Zarflama Analizi Uygulaması, DPT Uzmanlık Tezi”, Yayın No: 2664, Ankara.
• Banker, R. D., Charnes, A., Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopmentanalysis. Management Science, 30(9):1078-1092.
• Bozdağ, N., Altan, A., Atan, M. (2001). “Toplam Etkinlik Ölçümü: Data Envelopment Analysis (Veri Zarflama Analizi) ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”. V. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Bildirileri. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Chang, H. H. (1998). Determinants of Hospital Efficiency: The Case of Central Government-Owned Hospitals in Taiwan. Omega, 26(2):307-317.
• Charnes, A., Cooper, W.W., Rhodes, E., (1978). Measuring the efficiency of Decision Making Units, North-Holland Publishing Company, European Journal of Operational Research, 2: 429-444.
• Charnes, A., Cooper, W. W., Rhodes, E. (1981). Evaluating Program and Managerial Efficiency: An Application of Data Envelopment Analysis to Program Follow through. Management Science, 27(6): 668-697.
• Çetin, C., Mutlu, E. (2011).Temel İşletmeciliğe Giriş, 3. Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi. Dikmetaş, E. (2008). “Sağlık Kurumlarında Verimlilik ve Veri Zarflama Analizi”, Verimlilik Dergisi, 2008(1): 55-77.
• Eren, E. (2001). Yönetim ve Organizasyon, 3. Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi
• Ersoy., K., Kavuncubaşı, Ş., Özcan, Y.A., Haris, M.J., (1997). “Technical Efficiency of Turkish Hospitals: DEA Approach”, Journal of Medical Systems, 21(2): 67–74.
• Farrel, M. J. (1957). “The Measurement of Productive Efficiency”, Journal of the Royal Statistical Society. Series A (General), 120(3): 253-290.
• Güçlü, A. (1999). “Türk Silahlı Kuvvetleri Hastanelerinde Verimlilik Ölçümü: Veri Zarflama Analizi Uygulaması”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ankara.
• Hawkins, M. (2006), Introduction to The Problem of Infant Mortality. Johns Hopkins University Bloomberg School of Public Health, Open Course Ware lecture materials. Lecture 1.
• Homburg, C. (2001). “Using Data Envelopment Analysis to BenchmarkActivities”, International Journal of Production Economics, 73(1): 51-58.
• Kayalı, C., Kayalı, N., Kartal, B. (2004). Veri Zarflama Analizinin Türk Sağlık Sektöründe Bir Uygulaması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2).
• Kutlar, A., Kartal, M. (2004). “Cumhuriyet Üniversitesinin Verimlilik Analizi: Fakülteler Düzeyinde Veri Zarflama Yöntemiyle Bir Uygulama”, Kocaeli Üniversitesi SBE Dergisi, 8(2): 49–75.
• Özcan, A.Y., Luke, R.D. (1993). “A National Study of the Efficiency of Hospitals in Urban Markets”, Health Services Research 27(6):719–734.
• Sabuncuoğlu, Z., Tokol, T. (2001). İşletme, 1. Baskı, Bursa, Ezgi Yayınları. Sağlık Bakanlığı ve Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında 663 sayılı KHK (Karar Sayısı: 28103, Kabul Tarihi: 2 Kasım 2011)