Purpose: Coaching is
an approach that enables individuals to realize their own potential and
strengths, to increase their awareness, to find themselves, and that encourages
and supports the process of fulfilling goals by balancing different spheres of
life. Adoption and implementation of coaching philosophy also have great
importance in terms of teachers’ relationship with students.
In
this study, it was aimed to identify the opinions of high school teachers on
adoption and implementation of coaching behaviors according to the variables of
gender, age, education level, branch, status of
participating in coaching training,
conferences or seminars, and status of considering the display of coaching
behavior significantly.
Method: The study
was designed as a descriptive survey model study and employed the quantitative
research method. The sample of the study composed of 362 teachers in total who
worked in high schools located in districts of Ankara, in 2017-2018 academic
year.
Findings: Teachers
adopted all of the sub-dimensions of coaching behaviors, yet they were
incompetent in terms of implementation. Female participants demonstrated a
significant difference in terms of adoption and implementation of coaching
behaviors. Significant differences occurred in the adoption and implementation
status of the ones who participated in coaching seminars or conferences and
considered the display of coaching behavior significant. In addition, there was
a significant difference in vocational education high school teachers’ adoption
and implementation levels of the dimension “enabling coachees to make choices
according to their core values” in comparison to teachers of other branches.
Coaching coaching education education coaching teacher coaching teachers’ coaching behaviours
Problem Durumu: Öğrenciler
kendi becerilerinin, güçlü ve geliştirmesi gereken yanlarının, duygusal ve
zihinsel durumlarının farkında olduklarında eğitim-öğretim ortamlarına daha
istemli bir şekilde dahil olurlar. Bu anlamda öğretmenlerin koçluk
davranışlarına sahip olmasının ve uygulamasının, öğrencilerin farkındalığını
geliştirmek, onların tutum ve davranışlarında olumlu değişiklik yaratmak adına
oldukça uygun bir yöntem olduğu söylenebilir. Öğretmenler öğrencilerine güçlü
sorular sorarak ve geri bildirimler vererek onların eleştirel düşünme ve
problem çözme becerilerini geliştirirler. Böylece öğrenciler süreç boyunca
yaşadıkları deneyimleri faydalı birer öğrenme aracına dönüştürebilirler.
Kendilerinin farkında olan ve kendilerini tanıyan öğrenciler nasıl
öğrendiklerini ve ne şekilde ders çalışmaları gerektiği konusunda bilgi sahibi
olur. Bu durumun onların akademik performanslarını arttırmasına da katkı
sağladığı söylenebilir. Öğretmenlerin eğitim-öğretim ortamlarında koçluk
desteğinden yararlanmaları, öğrencilerin gerek bireysel ihtiyaçlarını tespit
etmesine gerekse toplumsal ihtiyaçlara yönelik davranış ve beceri örüntüleri
kazanmasına bununla birlikte, bilinç düzeyi yüksek bireyler olarak
yaşantılarını sürdürmelerine yardımcı olur.
Kendisini sorgulamayı öğrenen bireyler olarak gelişim göstermeleri,
öğrencilerin özlerine ait değerler sitemini keşfetmelerine ve kendine uygun
değerlere göre de seçimler yapabilmesine imkan sağlar. Koçluk sürecinin aynı zamanda öğretmenler
için de kazanımları olduğunu söylemek mümkündür. Öğrenciyle sürekli etkileşimin
olduğu, karşılıklı duyuşsal ve zihinsel süreçlerin devreye girdiği koçluk
uygulamaları yoluyla öğretmenler, kendi farkındalıklarını daha da artırabilir
ve iç görülerini geliştirebilirler. Aslında bu sürecin onlar içinde yeni bir
içsel yolculuk, keşif ve deneyim süreci olduğu söylenebilir. Sınıf içindeki
öğretim uygulamaları üzerine daha derinlemesine düşünmelerinin ise mesleki
gelişimlerine katkı sağlayabileceği ifade edilebilir. Tüm bu değerlendirmeler
ışığında koçluğun, eğitimin ve öğretimin niteliğinin artmasına, öğretmenlerin
bireysel ve mesleki gelişimlerine, öğrencilerin akademik performanslarına ve
bireysel gelişimlerine olumlu katkı sağlayan uygulamalardan biri olduğu
düşünülmektedir.
Araştırmanın Amacı: Bu araştırmada, Ankara ili kamu
liselerinde görev yapan öğretmenlerin koçluk davranışlarını benimseme ve
uygulama durumlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın
genel amacı doğrultusunda aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: Ankara ili kamu
liselerinde görev yapan öğretmenlerin koçluk davranışlarını benimseme ve
uygulama durumlarına ilişkin görüşleri, koçluğun dört boyutu olan, a) Etkin
dinleme, b) Güçlü sorular sorma, c) Farkındalık yaratma, d) Öz değerlerine
uygun seçimler yapmalarını sağlama boyutlarında nasıldır? Ankara
ili kamu liselerinde görev yapan öğretmenlerin koçluk davranışlarını benimseme
ve uygulama durumlarına ilişkin görüşleri, cinsiyet, yaş, eğitim seviyesi,
branş, daha önce koçluk eğitim/konferansı ya da seminerine katılma durumu ve
koçluk davranışını önemli görme durumu değişkenlerine göre anlamlı bir
farklılık göstermekte midir? Araştırma
genel tarama modelinde olup, nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Örneklem
seçiminde tabakalı örnekleme tekniğinden yararlanılmıştır. Bu araştırmanın
örneklemi Ankara
Büyükşehir Belediye Sınırları içerisinde yer alan dokuz ilçeden toplam 362
öğretmenden oluşmaktadır.
Araştırmanın Yöntemi: Araştırmanın nicel verileri,
araştırmacı tarafından geliştirilen ‘‘Lise Öğretmenlerinin Koçluk
Davranışlarına İlişkin Görüşleri’’ ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmada nicel
verilerin analizinde SPSS Paket Programı kullanılmıştır. Araştırmanın
birinci amacına ilişkin analizler aritmetik ortalama, standart sapma ve frekans
hesaplamalarıyla yapılmıştır. Araştırmanın ikinci alt amacına ilişkin olarak
katılımcıların görüşlerinin cinsiyet, koçluk eğitimi, konferansı ya da seminerine
katılma, koçluk davranışı göstermenin önemli görülme durumu ve eğitim durumu
değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi ile
analiz edilmiştir. Katılımcıların görüşlerinin yaş değişkenine göre farklılaşıp
farklılaşmadığı Kruskal-Wallis analizi, branş değişkenine göre farklılaşıp
farklılaşmadığı ANOVA ile analiz edilmiştir. Manidarlık düzeyi .05 alınmıştır.
Araştırmanın üçüncü alt amacına ilişkin olarak katılımcıların görüşleri için
frekans ve yüzde hesaplamaları yapılmıştır.
Araştırmanın Bulguları:
Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, ölçeğin alt boyutlarını benimseme
düzeylerine bakıldığında, kadın katılımcıların ve koçluk davranışı göstermenin
önemli olduğunu düşünenlerin ölçeğin tüm alt boyutlarını benimseme düzeyleri
daha yüksektir. 54 yaş üstü katılımcıların ise diğer yaş aralığındakilere göre
farkındalık yaratma boyutunu benimseme düzeyi daha düşüktür. Bununla birlikte,
meslek lisesi öğretmenleri sosyal bilimler, fen bilimleri ve yabancı dil
branşındaki öğretmenlere göre öz değerlerine göre seçimler yapmalarını sağlama
boyutunu benimseme düzeyinde daha olumlu düşüncelere sahiptirler. Ölçeğin
alt boyutlarını uygulama düzeylerine bakıldığında, kadın öğretmenlerin etkin
dinleme boyutunu uygulama düzeyi daha fazladır. Koçluk eğitimi, konferansı ya
da seminerine katılan katılımcılar farkındalık yaratma boyutunu uygulama
düzeyinde anlamlı bir farklılık göstermektedir. Koçluk eğitimi, konferansı ya
da seminerine katılanların ve koçluk davranışı göstermenin önemli olduğunu
düşünenlerin öz değerlerine uygun seçimler yapmalarını sağlama boyutunu uygulama
düzeyi daha yüksektir. Bununla birlikte meslek lisesi öğretmenlerinin sosyal
bilimler, fen bilimleri ve yabancı dil branşındakilere göre, diğer branştaki
öğretmenlerin (resim, müzik, beden eğt.vb.), sosyal bilimler, fen bilimleri ve
yabancı dil branşındakilere göre, Türkçe-edebiyat ve matematik branşındaki
öğretmenlerin ise fen bilimlerindeki öğretmenlere göre öz değerlerine uygun
seçimler yapmalarını sağlama boyutunu uygulama düzeyinde anlamlı şekilde
farklılık görülmüştür. Katılımcıların %97’si öğretmenlerin koçluk davranışı
göstermelerinin önemli olduğunu belirtmişlerdir.
Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler:
Araştırma bulguları gösteriyor ki koçluk eğitimi, konferansı ya da seminerine
katılmış olan öğretmenler koçluk becerilerini uygulayarak öğrencilerine fayda
sağlamaktadırlar. Bu nedenle öğretmenlerin, alanında uzman kişilerce koçluk
eğitimi almaları önerilmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı’nın öğretmenlerin
hizmet içi eğitimlerine koçluk eğitimlerini ekleyecek şekilde yeni yasal
düzenlemeler yapmasının ve eğitim kurumlarında koçluk uygulamalarına yer
verilmesinin, öğretmenlerin bireysel ve mesleki, öğrencilerin de akademik ve
bireysel gelişimlerine olumlu katkı sağlayacağını söylemek mümkündür.
Anahtar Kelimeler: Koçluk,
koçluk eğitimi, eğitim koçluğu, öğretmen koçluğu, öğretmenlerin koçluk
davranışları.
Koçluk koçluk eğitimi eğitim koçluğu öğretmen koçluğu öğretmenlerin koçluk davranışları
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 20 Ocak 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 19 Sayı: 79 |