From its Establishment to 21st Century: Continuity and Transformation in NATO in the 1990s

Yıl 2015, Cilt: 10 Sayı: 1, 247 - 265, 24.04.2015

Murat Gül

https://doi.org/10.17550/aid.26865

Cited By: 4

Öz

NATO is a defense organization, established in 1949, in order to prevent Soviet expansionism and performed a vital role for the security and defense of the West during the Cold War. Following the dissolution of the SU in 1991, approaches were set forth claiming that since Soviet threat disappeared, peace and security will dominate the international system and therefore there is no need for NATO. However, it has, soon, been understood that this approach is an illusion. Within the new security environment, NATO experienced a transformation process within the context of collective security perspective during the 1990s. This study tries to set forth on the one hand continuity in NATO regarding its establishment and strategic vision during the Cold War, and on the other hand, NATO’s new strategies and transformation during the 1990s in relation with new power balance and new threats in the international system. During this period, NATO has been transformed beyond a simple alliance and become the strategic-politicaleconomic center of international structure

Anahtar Kelimeler

NATO, Comprehensive Security, Strategic Vision, Continuity, Transformation

Kuruluşundan 21. Yüzyıla: 1990’larda NATO’da Devamlılık ve Dönüşüm

Öz

NATO, 1949 yılında Sovyet yayılmacılığının engellenmesine yönelik olarak kurulmuş bir savunma örgütüdür ve Soğuk Savaş döneminde Batı’nın savunma ve güvenliği açısından hayati bir rol oynadı. 1991’de SB’nin dağılmasından sonra Sovyet tehdidi ortadan kalktığı için uluslararası sistemde barış ve istikrarın hâkim olacağı ve bu bağlamda da NATO’ya artık ihtiyaç kalmadığına yönelik fikirler dile getirildi. Fakat kısa sürede bu yaklaşımın bir yanılsama olduğu anlaşılmıştır. NATO, yeni güvenlik ortamında, bütüncül güvenlik anlayışı odağında 1990’larda bir dönüşüm süreci geçirmiştir. Bu çalışma, bir taraftan kuruluşu ve Soğuk Savaş dönemindeki stratejik vizyonu itibarı ile NATO’da devamlılığı diğer taraftan da uluslararası sistemde ortaya çıkan yeni güç dengeleri ve yeni tehditler bağlamında 1990’larda ortaya koyduğu yeni stratejileri ve geçirdiği dönüşümü ortaya koymaya çalışacaktır. Bu dönemde NATO bir ittifak hattı olmanın ötesine taşınmış ve uluslararası stratejik-siyasi-ekonomik yapının merkezi haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler

NATO, Bütüncül Güvenlik, Stratejik Vizyon, Devamlılık, Dönüşüm

Kaynakça

• Asmus, R. D. (2002). Opening NATO’s door: How the alliance remade itself for a new era. New York: Columbia University Press.
• Bağcı, H. (2001). Türk dış politikasında 1950’li yıllar. Ankara: METU Press.
• Carpenter, T.G. (2001). NATO’s search for relevance. S.V.Papacosma, S. Kay and R. Rubin (Der.), NATO after fifty years. Wilmington: Schlarly Resources.
• Casmir, F. L. (2012). Communication in Eastern Europe: The role of history, Cultureand media in contemporary conflicts. New York: Routledge.
• Çakmak, H. (2003). Avrupa güvenliği. Ankara: Akçağ Yayın.
• Dehart, J. P. (2008). The burden of strategy: Transatlantic relations and the future of NATO enlargement. Washington DC, George- town University: ISD Report.
• Deniz, S. (1974). Dünya siyasetinde Türkiye’nin yeri ve NATO. Anka- ra: Doğuş Matbaası.
• Erhan, Ç. (2003). Çok taraflı işbirliğine geçiş sürecinde tehdit algı- lamaları ve uluslararası mukabele yöntemleri. Genel Kurmay Başkanlığı küreselleşme ve uluslararası güvenlik sempozyum bildirileri kitabı. Ankara: Genel Kurmay Askeri, Tarih ve Stra- tejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
• Gartner, H., Hyde-Price, A., and Reiter E. (Ed.) (2001). Introduction, Europe’s new security challenges. London: Lynne Reinner Pub- lishers
• Golstein, W. (1994). Security in Europe: The role of NATO after the Cold War. London: Brassey’s Military Books.
• Gönlübol, M. (1985). Uluslararası politika. Ankara: AÜSBF Yayın- ları.
• Gönlübol, M. (1996). Olaylarla Türk dış politikası. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gürkaynak, M. (2004). Avrupa’da savunma ve güvenlik. Ankara: Asil Yayınları.
• Healey, D. (1958). The sputnik and western defence. International Af- fairs, 34 (2).
• Hoskıns, H. (1949). The Atlantic Pact. Washington: Public Affairs Press.
• Huntley, J. R. (1969). The NATO story. New York: Manhattan Publi- cation Co.
• Kagan, R. (2008). The return of historyand the end of dreams. New York: Knopf Doubleday Publishing Group.
• Lord Ismay. (1954). NATO: The first five years, 1949-1954. Paris: NATO Publications.
• NATO Belgeleri (1971), Brüksel: NATO Enformasyon Servisi Yayını
• NATO’nun Genişlemesi ve Türkiye (1997), İstanbul: Siyasi ve Sosyal Araştırmalar Vakfı
• Pedlow, G. W. (1969). NATO strategy documents 1949-1969. Brus- sels: NATO Graphics Studio.
• Peksarı, D. G. (2007). NATO’nun değişen konsepti. Ankara: Asil Ya- yınları
• Sander, O. (1979). Türk-Amerikan ilişkileri (1947-1964). Ankara: AÜSBF Yayınları.
• Sander, O. (1989). Siyasi tarih: 1918-1994. Ankara: İmge Yayınları
• Turan, İ. (1971). NATO İttifakı’nın stratejik ve siyasi sorunları. İstan- bul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayını.