Olumsuz Yaşam Olayları, Psikolojik Danışma Hizmeti Alma, Ruminasyon ve Stres Arasındaki İlişki

Yıl 2018, Cilt: 51 Sayı: 2, 95 - 119, 01.08.2018

İdil Aksöz Efe

https://doi.org/10.30964/auebfd.425619

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin stres düzeylerini, olumsuz yaşam olayları, ruminasyon ve cinsiyet değişkenleri açısından incelemektedir. Araştırmaya 184’ü (% 59.2) kadın, 127’si (% 40.8) erkek, toplam 311 üniversite öğrencisi katılmıştır. Yaş ortalaması 21.47 (SS = 2.09), belirtilen ortalama olumsuz yaşam olayı sayısı ise 2.66 (SS=1.60) olan çalışma grubunda, cinsiyet, olumsuz yaşam olaylarının sayısı, psikolojik danışma hizmeti alma ve ruminasyonun algılanan stres üzerindeki etkisini incelemek için çoklu hiyerarşik regresyon analizi yapılması planlanmış, ancak psikolojik danışma hizmeti alan yeterli sayıda katılımcıya ulaşılamaması nedeniyle bu değişken dahil edilmeyerek analiz yapılmıştır. Sonuçlar, modelin anlamlı olduğunu ve toplam varyansın % 34’ünü açıkladığını göstermiştir. İlk adımda, cinsiyet ve olumsuz yaşam olaylarının sayısı, algılanan stresin anlamlı yordayıcıları olarak bulunmuştur (R 2=.09, F(2,308) =15.13, p<.001). İkinci adımda modele eklenen ruminasyonun da algılanan stresin anlamlı yordayıcısı olduğu bulunmuştur (R 2=.25, F(1,307)=51.46, p<.001). Çalışmanın bulguları stres düzeyini belirlemeye yönelik cinsiyet, ruminasyon ve olumsuz yaşam olaylarının sayısı gibi kişisel etmenlerin önemini vurgulaması açısından önemlidir. Üniversite öğrencileri ile çalışan ruh sağlığı uzmanlarının kadın olmanın, daha fazla olumsuz yaşam olayı deneyimlemenin ve ruminasyona yatkınlığın, stres düzeyinin artması için risk etmenleri olduğunu göz önünde bulundurmaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencileri, olumsuz yaşam olayları, algılanan stres

Olumsuz Yaşam Olayları, Psikolojik Danışma Hizmeti Alma, Ruminasyon ve Stres Arasındaki İlişki

Öz

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin stres
düzeylerini, olumsuz yaşam olayları, ruminasyon ve cinsiyet değişkenleri
açısından incelemektedir. Ayrıca algılanan stres düzeyinin psikolojik danışma
hizmeti alma ile ilişkisinin de incelendiği araştırmaya 184’ü (%59.2) kadın,
127’si (%40.8) erkek, toplam 311 üniversite öğrencisi katılmıştır. Yaş
ortalaması 21.47 (SS = 2.09), raporlanan
ortalama olumsuz yaşam olayı sayısı ise 2.66 (SS = 1.60) olan örneklemde,
cinsiyet, olumsuz yaşam olaylarının sayısı, psikolojik danışma hizmeti alma ve
ruminasyonun algılanan stres üzerindeki etkisini incelemek için çoklu
hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Sonuçlar modelin anlamlı olduğunu ve
toplam varyansın %34’ünü açıkladığını göstermiştir. İlk adımda, cinsiyet, olumsuz
yaşam olaylarının sayısı ve psikolojik danışma hizmeti alma durumu algılanan
stresin anlamlı yordayıcıları olarak bulunmuştur (R² = .10, F(3,280) = 10.56, p < .001). İkinci adımda
modele eklenen ruminasyonun da algılanan stresin anlamlı yordayıcısı olduğu
bulunmuştur (R² = .24, F(4,279) = 36.26, p < .001). Çalışmanın
bulguları stres düzeyini belirlemeye yönelik cinsiyet, ruminasyon ve olumsuz
yaşam olaylarının sayısı gibi kişisel faktörlerin önemini vurgulaması açısından
önemlidir. Üniversite öğrencileri ile çalışan ruh sağlığı uzmanlarının kadın
olmanın, daha fazla olumsuz yaşam olayı deneyimlemenin ve ruminasyona
yatkınlığın, stres düzeyinin artması için risk faktörleri olduğunu göz önünde
bulundurmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

üniversite öğrencileri, olumsuz yaşam olayları, algılanan stres, ruminasyon, psikolojik danışma

Kaynakça

• Akvardar, Y., Demiral, Y., Ergör, G., Ergör, A., Bilici, M. ve Özer, Ö. A. (2003). Substance use in a sample of Turkish medical students. Drug and Alcohol Dependence, 72(2), 117-21. doi: 10.1016/S0376-8716(03)00192-3
• Anders, S. L., Frazier, P. A. ve Shallcross, S. L. (2012). Prevalence and effects of life event exposure among undergraduate and community college students. Journal of Counseling Psychology, 59(3), 449-457. doi: 10.1037/a0027753
• Arnett, J. J. (1998). Learning to stand alone: The contemporary American transition to adulthood in cultural and historical context. Human Development, 41(5-6), 295-315. doi: 10.1159/000022591
• Baqutayan, S. (2011). Stress and social support. Indian Journal of Psychological Medicine, 33(1), 29-34. doi: 10.4103/0253-7176.85392
• Breslau, N., Kessler, R. C., Chilcoat, H. D., Schultz, L. R., Davis, G. C. ve Andreski, P. (1998). Trauma and PTSD in the community: The 1996 Detroit area survey of trauma. Archives of General Psychiatry, 55(7), 626-632. doi: 10.1001/archpsyc.55.7.626
• Brougham, R. R., Zail, C. M., Mendoza, C. M. ve Miller, J. R. (2009). Stress, sex differences, and coping strategies among college students. Current Psychology, 28(2), 85-97. doi: 10.1007/s12144-009-9047-0
• Cansever, A., Uzun, O., Dönmez, E. ve Özşahin, A. (2003). The prevalance and clinical features of body dysmorphic disorder in college students: A study in a Turkish sample. Comprehensive Psychiatry, 44, 60-64. doi: 10.1053/comp.2003.50010
• Chickering, A. W. ve Reisser, L. (1993). Education and identity (2. baskı). San Francisco: Jossey-Bass.
• Cohen, S., Kamarck, T. ve Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24(4), 385-396. doi: 10.2307/2136404
• Crockett, L. J., Iturbide, M. I., Torres-Stone, R. A., McGinley, M. ve Raffaelli, M. (2007). Acculturative stress, social support, and coping: Relations to psychological adjustment among Mexican American college students. Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, 13(4), 347-355. doi: 10.1037/1099-9809.13.4.347
• Deatherage, S., Servaty-Seib, H. L. ve Aksoz, I. (2014). Stress, coping, and Internet use of college students. Journal of American College Health, 62(1), 40-46. doi: 10.1080/07448481.2013.843536.
• Demirli-Yıldız, A., Sevil-Gülen, Ö. ve Erdur-Baker, Ö. (2016). Kriz, kriz tepkileri ve kriz danışmanlığı. Ö. Erdur-Baker ve T. Doğan (Ed.), Kriz danışmanlığı içinde (s. 3-27). Ankara: Pegem Akademi.
• Deniz, M. E., Avşaroğlu S. ve Hamarta, E. (2004). Psikolojik danışma servisine başvuran üniversite öğrencilerinin psikolojik belirti düzeyleri. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
• Duncan, R. D. (2000). Childhood maltreatment and college drop-out rates: Implications for child abuse researchers. Journal of Interpersonal Violence, 15(9), 987-995. doi: 10.1177/088626000015009005
• Erdur-Baker, Ö., Aberson, C., Barrow, J. ve Drapper, M. (2006). Nature and severity of college students’ psychological concerns: A comparison of clinical and non-clinical national samples. Professional Psychology: Research and Practice, 37(3), 317-323. doi: 10.1037/0735-7028.37.3.317
• Erdur-Baker, Ö., Aksöz, İ. ve Dolunay, F. (2009). Üniversite öğrencilerinin geçmiş travmatik yaşantıları ve şimdiki psikolojik belirtileri (BAP-05-02-2009-02) (Araştırmacı).
• Erdur-Baker, Ö. ve Bugay, A. (2012). The Turkish version of the Ruminative Response Scale: An examination of its reliability and validity. The International Journal of Educational and Psychological Assessment, 10(2), 1-16. https://drive.google.com/file/d/0ByxuG44OvRLPbDd1cDVJNnVQbWc adresinden edinilmiştir.
• Fraizer, P., Anders, S., Perera, S., Tomich, P., Tennen, H., Park, C. ve Tashiro, T. (2009). Traumatic events among undergraduate students: Prevelance and associated symptoms. Journal of Counseling Psychology, 56(3), 450-460. doi: 10.1037/a0016412
• Gelaye, B., Philpart, M., Goshu, M., Berhane, Y., Fitzpatrick, A. ve Williams, M. A. (2008). Anger expression, negative life events and violent behavior among male college students in Ethiopia. Scandinavian Journal of Public Health, 36, 538-545. doi: 10.1177/1403494807086916
• Heppner, P. P., Kivilighan, D. M., Good, G. E., Roehlke, H. J., Hills H. I. ve Ashby, J. S. (1994). Presenting problems of university counseling center clients: A snapshot and multivariate classification scheme. Journal of Counseling Psychology, 41, 315-324.
• Jackson, P. B. ve Finney, M. (2002). Negative life events and psychological distress among young adults. Social Psychology Quartely, 65(2), 186-201. doi: 10.2307/3090100
• Jarama-Alvan, S. L., Belgrave, F. Z. ve Zea, M. C. (1996). Stress, social support, and college adjustment among Latino students. Cultural Diversity and Mental Health, 2(3), 193-203. doi: 0.1037//1099-9809.2.3.193
• Lester, D., Castromayor, I. J. ve İçli, T. (1991). Locus of control, depression and suicidal ideation among American, Philippine and Turkish students. The Journal of Social Psychology, 131, 447-451.
• Lyubomirsky, S. ve Nolen-Hoeksema, S. (1995). Effects of self-focused rumination on negative thinking and interpersonal problem solving. Journal of Personality and Social Psychology, 69(1), 176-190. doi: 10.1037/0022-3514.69.1.176
• Medalie, J. (1981). The college years as a mini-life cycle: Developmental tasks and adaptive options. Journal of American College Health Association, 30(2), 75-79, doi: 10.1080/07448481.1981.9938882
• Misra, R. ve McKean, M. (2000). College students’ academic stress and its relation to their anxiety, time management, and leisure satisfaction. American Journal of Health Studies, 16(1), 41-51. https://www.researchgate.net/publication/209835950_College_students'academic_stress_and_its_relation_to_their_anxiety_time_management_and_leisure_satisfaction adresinden edinilmiştir.
• Misra, R., McKean, M., West, S. ve Russo, T. (2000). Academic stress of college students: Comparison of student and faculty perceptions. College Student Journal, 34(2), 236-245. doi: 10.1037/1072-5245.11.2.132
• Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 109(3), 504-511. doi: 10.1037//0021-843X.109.3.504
• Nolen-Hoeksema, S. (2001). Gender differences in depression. Current Directions in Psychological Science, 10, 173-176. doi: 10.1111/1467-8721.00142
• Nolen-Hoeksema, S. ve Morrow, J. (1991). A prospective study of depression and posttraumatic stress symptoms after a natural disaster: The 1989 Loma Prieta earthquake. Journal of Personality and Social Psychology, 61(1), 115-121. doi: 10.1037/0022-3514.61.1.115
• Nolen-Hoeksema, S., Parker, L. E. ve Larson, J. (1994). Ruminative coping with depressed mood following loss. Journal of Personality and Social Psychology, 67(1), 92-104. doi: 10.1037/0022-3514.67.1.92
• Örücü, M. Ç. ve Demir, A. (2009). Psychometric evaluation of Perceived Stress Scale for Turkish university students. Stress and Health, 25, 103-109. doi: 10.1002/smi.1218
• Pascarella, E. ve Terenzini, P. (2005). How college affects students: A third decade of research. San Francisco: Jossey-Bass.
• Schnider, K. R., Elhai, J. D. ve Gray, M. J. (2007). Coping style use predicts posttraumatic stress and complicated grief symptom severity among college students reporting a traumatic loss. Journal of Counseling Psychology, 54(3), 344-350. doi: 10.1037/0022-0167.54.3.344
• Stewart, A. E. (1999). Complicated bereavement and posttraumatic stress disorder following fatal car crashes: Recommendations for death notification practice. Death Studies, 23, 289-321. doi: 10.1080/074811899200984
• Treynor, W., Gonzalez, R. ve Nolen-Hoeksema, S. (2003). Rumination reconsidered: A psychometric analysis. Cognitive Therapy and Research, 27(3), 247-259. doi: 10.1023/A:1023910315561
• Vernon, L. L., Dillon, J. M. ve Steiner, A. R. W. (2008). Proactive coping, gratitude, and posttraumatic stress disorder in college women. Anxiety, Stress & Coping, 22(1), 117-127. doi: 10.1080/10615800802203751
• Videka-Sherman, L. (1982). Coping with the death of a child: A study over time. American Journal of Orthopsychiatry, 52(4), 688-698. doi: 10.1111/j.1939-0025.1982.tb01458.x
• Vrana, S. ve Lauterbach, D. (1994). Prevalence of traumatic events andpost-traumatic psychological symptoms in a nonclinical sample of college students. Journal of Traumatic Stress, 7(2), 289-302. doi: 10.1002/jts.2490070209