Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Karakter Eğitimine Dair Öz- Yeterlikleri

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 114 - 128, 31.12.2011

Cengiz Dönmez Ebru Avcı

Öz

Bu araştırmanın amacı Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Karakter Eğitimine ilişkin öz-yeterlik

düzeylerini belirlemek ve bazı değişkenler açısından incelemektir. Araştırma “tarama” modelindedir.

Araştırmanın evrenini, 2010–2011 eğitim-öğretim yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırları

içerisinde 8 merkez ilçede bulunan ilköğretim okullarında görev yapan 872 Sosyal Bilgiler öğretmeni

oluşturmaktadır. Örneklem bu öğretmenlerin katılımıyla oluşturulan tabakalı örnekleme yöntemi ile

seçilmiştir. Örneklem 8 merkez ilçede görev yapan 267 Sosyal Bilgiler öğretmeninden oluşmaktadır.

Araştırmada veri toplama aracı olarak “Karakter Eğitimine İlişkin Öz-yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır.

Verilerin analizinde Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öz-yeterlik düzeylerinin bağımsız değişkenler

açısından farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA)

ve bağımsız gruplar t testi kullanılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucu Sosyal

Bilgiler öğretmenlerinin “Karakter Eğitimine İlişkin Öz-yeterlik” düzeylerinin çok yüksek olduğu

bulunmuştur. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin “Karakter Eğitimine İlişkin Öz-yeterlik” düzeylerinin

cinsiyete, yaş gruplarına, mesleki kıdeme, eğitim düzeylerine, mezuniyet durumlarına, değerler veya

Karakter Eğitimiyle ilgili hizmet içi eğitim alma durumlarına, görev yaptıkları ilçelere göre

farklılaşmamaktadır. Fakat Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öz-yeterlik düzeylerinin öğrencilerin

ailelerinin sosyo-ekonomik düzeylerine göre farklılaştığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Karakter Eğitimi, Öz-yeterlik, Sosyal Bilgiler Öğretmenleri

The Self-Efficacy Of Character Education Pertaining To Social Studies Teachers

Öz

The purpose of this study is to investigate and determine the self-efficacy levels of Character

Education pertaining to Social Studies Teachers considering several variables. Restricted to the

boundaries of Ankara Metropolitan Municipality, the population of quantitative research consists of

872 Social Studies teachers assigned during 2010–2011 academic year within 8 central districts primary

education schools. Sampling has been selected via stratified sampling method that has been created

with the participation of these teachers. Sampling is composed of 267 Social Studies teachers assigned

in 8 central districts. In data analysis Social Studies Teachers in detecting whether self-efficacy levels

vary with respect to independent variables one-way variance analysis (ANOVA) and independent

groups t test have been utilized. As a result of the evaluation of the datas obtained, it is found that the

self-efficacy levels of Social Studies teachers on Character Education is very high. Social Studies

teachers’ self-efficacy levels on Character Education didn’t vary with respect to gender, age groups,

professional seniority, educational background, status of graduation, status of receiving in-service

training on values or Character Education or the districts they work in. But it has been detected that

Social Studies teachers’ self-efficacy levels differentiated with respect to socio-economic levels of

students’ parents.

Anahtar Kelimeler

Character Education, Self-efficacy, Social Studies Teachers

Kaynakça

• Bandura, A. (1995). Exercise of Personal and Collective Efficacy in Changing Societies. A. Bandura
• (Ed.). Self-efficacy in Changing Societies. New York: Cambridge University Press.
• Battistich, V. (2005). Character Education, Prevention, and Positive Youth Development.
• <http://www.communityofcaring.org/ServicesAndResources/Battistich%20Paper.pdf>
• adresinden 27 Şubat 2009 tarihinde alınmıştır.
• Demirel, M. (2009). Sınıf öğretmenlerinin ve okul yöneticilerinin karakter eğitimine ilişkin öz-yeterlik
• inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 37, 36-49.
• Denzine, G. M., Cooney, J. B., and McKenzie, R. (2005). Confirmatory Factor Analysis of The Teacher
• Efficacy Scale for Prospective Teachers. British Journal of Educational Psychology, 75, 689–708.
• Ekşi, H. (2003). Temel İnsani Değerlerin Kazandırılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi
• Programları. Değerler Eğitimi Dergisi. Cilt:1, Sayı:1, 79-96.
• Gough, R.W. (2011). Karakteriniz Kaderinizdir Kişisel Ahlakın Günlük Hayatımızdaki Yeri, Çeviri: G. Sezgi.
• Bilkent Ankara: HYB.
• Hoge, J. D. (2002). Character Education, Citizinship Education, and The Social Studies. The Social
• Studies. Vol. 93, No. 3, 103-108.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 18. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Köknel, Ö. (2005). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik, 17. Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi
• Leming, J. S. (1996). “Teaching Values in Social Studies Education: Past Practices and Current Trends”.
• B.G. Massialas and R.F. Allen (Eds.), Crucial Issues in Teaching Social Studies: K-1, Belmon:
• Wadsworth Publishing Company,
• http://www.uensd.org/USOE_Pages/Char_ed/fed_proj/utah/hist/teaching.htm adresinden 23
• Şubat 2009 tarihinde alınmıştır.
• Lickona, T. (1991). Educating for Character; How Our Schools Can Teach Respect and Responsibility. New
• York: Bantam Books.
• Milson, A. J. (2003). Theachers’ Sense of Efficacy for the Formation of Students’ Character. Journal of
• Research in Character Education, 1(2), 89-106.
• Milson, A. J. ve Ekşi, H. (2003) Öğretmenlerin Karakter Eğitiminde Yetkinlik Konusu Duygusunda Bir
• Ölçme Aracına Doğru: Karakter Eğitimi Yetkinlik İnancı Skalası (KEYİS) ve Türkçe Uyarlama
• Çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (4), 99-130.
• Milson A. J. and Mehlig L. M. (2002). Elementary School Teachers’ Sense of Efficacy for Character
• Education. The Journal of Educational Research, 96 (1), 47-53.
• Ryan, K. and Bohlin, K. (1999). Building Character in Schools. San Francisco. Jossey-Bass Publishers.
• Johnson, C. S. (2009). The Interplay Between Character Education, The Social Studies, and Citizenship
• Development, Curriculum and Teaching Dialogue, Volume 11, Numbers 1/2. Academic
• Search Complete veri tabanından 14 Nisan 2010 tarihinde alınmıştır
• Safran, M. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretimine Bakış. B. Tay ve A. Öcal (Editörler). Özel Öğretim
• Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi. I. Baskı. Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık, ss. 1-19.
• Şimşek, N. (2011). Self-efficacy Perceptions of Social Studies Candidate Teachers, Educational
• Research and Reviews. Vol. 6(4), 383-388.
• Vessels, G. G. (1998). Character and Community Development; A School Planning and Teacher Training
• Handbook. United States of America: Greenwood Publishing Group.
• Yılmaz, M. , Köseoğlu, P., Gerçek, C. ve Soran, H. (2004). Öğretmen Öz-yeterlik İnancı. Bilim ve Aklın
• Aydınlığında Eğitim Dergisi. Aralık. Yıl: 5, Sayı: 58, 50-54.