Heidegger’de Hiç Kavramı Üzerine

Yıl 2022, Sayı: 2, 36 - 52, 27.10.2022

Fahrettin Taşkın

Öz

Sadece dış dünya değil, düşünülebilir şeyler de ‘var’dır. Bu durumda Varlık ile belirlenmemiş olan, yolu Varlık’tan geçmemiş olan bir şey düşünülemez. Düşünülebilir şeyler arasında yalnızca Hiç’e varlık atfedilemez, zira ona varlık atfedildiği anda o, artık Hiç olmayacaktır. Bu nedenle Heidegger Hiç için ‘Hiçer’ ifadesini kullanır. Yine de bu, Hiçin Varlık soruşturmasında dışarıda bırakılması gerektiği anlamına gelmez. Hiç tam da ‘varlık-sız’ olduğundan Varlığın anlamını soruşturmak için önemli bir perspektif imkânı sunar. Heidegger, ‘varolanlar vardır’ denildiğinde, asıl üzerinde durulması gerekenin ‘vardır’ ifadesi olduğunu düşündüğünden Varlığın anlamını, ‘varolanlardan soyarak’ daha önce yapılmamış bir tarzda soruşturur. Biz de burada onun bu soruşturmada başvurduğu en önemli kavramlardan biri olan Hiç üzerinde duracağız. Heidegger, Varlığın anlamını soruşturmak için Hiçi öyle bir tarzda ele alır ki bu Hiçin sonunda Hiç olarak kalıp kalmayacağından şüphe edebilir ve şunu sorabiliriz: Bir fenomen olarak ele alınan Hiç, tamamen boş ve hatta üzerinde düşünülemeyecek bir Hiçliği mi işaret eder, yoksa o, bir şekilde ele geçirilebilir bir ‘şey’ midir? Bir şekilde tecrübe edilebiliyorsa o, artık Hiç olarak kalabilir mi? Heidegger’e göre Hiç, bir şekilde dünyaya gelerek insan varlığında ele geçirilebilir, öyleyse biz de burada onun Hiçi, Hiç olarak bırakmadığını ve Varlığa taşıdığını savunacağız.

Anahtar Kelimeler

Varlık, Hiç, Dasein, Metafizik, Duygular, Varlık, Hiç, Dasein, Metafizik, Duygular

Kaynakça

• Adorno, T.W. (2010). Husserl ve İdealizm Problemi, (E. T. Somyürek, K. Gülenç ve A. İ. Duru, Çev.). Baykuş Felsefe Yazıları Dergisi, sayı 6, s. 104-117.
• Hegel, G. W. F. (2008). Mantık Bilimi, (A. Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Heidegger, M. (1996). Being and Time. (J. Stambaugh, Çev.) New York: State University of New York Press.
• Heidegger, M. (2002). On Time and Being. (J. Stambauh, Çev.) New York: The University of Chicago Press.
• Heidegger, M. (2005). Letter On “Humanism”. (F. A. Capuzzi, Çev.). Pathmarks (Düzenleyen: W. McNeill). New York: Cambridge University Press.
• Heidegger, M. (2008). Varlık ve Zaman. (K. H. Ökten, Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Heidegger, M. (2009). Metafizik Nedir?. (Y. Örnek, Çev.). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Heraclitus. (2001). Fragments. (B. Haxton, Çev.). New York: Penguin Books.
• Husserl, E. (1982). Cartesian Meditations: An Introduction To Phenomenolgy, (D. Cairns, Çev.). The Hague&Boston&Lancester: Martinus Nijhoff Publishers.
• Husserl, E. (1983). Ideas I: General Introduction To A Pure Phenomenology. (F. Kersten, Çev.). The Hague&Boston&London: Martinus Nijhoff Publishers.
• Kranz, W. (1994). Antik Felsefe. (S. Y. Baydur, Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Russell, M. (2010). Fenomenoloji ve Transendental Felsefe. (K. Gödelek, Çev.). Baykuş Felsefe Yazıları Dergisi, sayı 6, s. 128-144.
• Sözer, Ö. (1976). Edmund Husserl’in Fenomenolojisi ve Nesnelerin Varlığı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Spiegelberg, H. (2021). Fenomenolojik Hareket. (S. Bayazit, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Towarnicki, F. De (2008). Martin Heidegger: Anılar ve Günlükler. (Z. Durukal, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Uygur, N. (2007). Edmund Husserl’de Başkasının Ben’i Sorunu. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Verneaux, R. (1994). Egzistansiyalizm Üzerine Dersler. (M. Korlaelçi, Çev.). Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları.