BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ PROPAGANDA AFİŞLERİNDE ALEGORİK KADIN FİGÜRLERİ

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 465 - 477, 12.12.2023

Görkem Tılıç Karakuşlu

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1403758

Öz

İletişim teknolojilerinin yaygın bir şekilde kullanıldığı Birinci Dünya Savaşı yıllarında, hükümetler, çok
sayıda insanın düşünce ve davranışlarını etkilemek amacıyla, kolay anlaşılabilir ve ucuz olması sebebiyle
afişleri propaganda aracı olarak kullanmayı tercih etmişlerdir. Bu süreçte propaganda afişleri geniş kitleler
tarafından kabul görmüş; savaşın sürdürülmesinin ve finanse edilmesinin en önemli çağrıcıları; savaşın
temel dayanaklarından olan vatanseverlik duygusunun taşıyıcıları ve yayıcıları olmuşlardır. Birinci Dünya
Savaşı propaganda afişlerinde, alegorik figürlerden ve göstergebilimsel yöntemden sıklıkla faydalanıldığı
görülmektedir. Buradan yola çıkarak, bu çalışmada görsel iletişim alanında eleştirel toplumsal göstergebilim
yaklaşımı kullanılarak, propaganda afişlerinin nasıl yorumlanabileceği araştırılmıştır.
Tarihsel kapsamı Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) olan bu metnin evreni savaş sürecinde kullanılan Amerika
Birleşik Devletleri propaganda afişleri, örneklemi ise bu afişlerde yer alan Christy Girl, Lady Liberty ve Miss
Columbia adlı alegorik kadın figürleridir. İncelenen Birinci Dünya Savaşı ABD propaganda afişlerinde,
görsel iletişim analizini düz anlam (denotation) ve yan anlam (connotation) olmak üzere iki düzleme ayıran
Barthes’ın yaklaşımı yol gösterici olmuştur. Böylece, afişlerdeki görsellerin sözcük anlamları ve objektif
olarak temsil ettiklerinin (düz anlam) ötesine geçerek, ulusun her kesiminden vatandaşların vatanseverlik,
cesaret, dayanışma, fedakârlık gibi duygularını harekete geçirecek, kültürel kodlarla desteklenmiş sembolik
ve ideolojik temsiller olduğu (yan anlam) görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Propaganda Afişleri, Alegori, Göstergebilim, Roland Barthes

ALLEGORICAL FEMALE FIGURES IN WORLD WAR I U.S. PROPAGANDA POSTERS

Öz

In the World War I era, communication technologies were widely utilized for the furthering of the war effort,
among these, propaganda posters were commonly used by governments as a propaganda tool to influence
the thoughts and behaviors of many people, as they were cheap and easy to understand. As such, they became
the most important tools in the call for the continuation and financing of the war; carriers and spreaders
of patriotism, one of the main pillars of war. Allegorical figures and the semiotic method were frequently
utilized in the propaganda posters of World War I. Thus, this study focuses on how propaganda posters can
be interpreted in the field of visual communication, through the critical social semiotics approach.
The historical scope of the study is World War I (1914-1918), with a singular focus on the United States
propaganda posters that depict the allegorical female figure, such as Christy Girl, Lady Liberty, and Miss
Columbia. The concepts of connotation and denotation, the two planes that Barthes divides visual
communication analysis into, are used as a guide to read these US propaganda posters. This reading indicates
that the visuals on the posters are symbolic and ideological representations (connotation) supported by
cultural codes. It goes beyond the lexical meanings and what they represent objectively (denotation), aiming
to trigger and fan feelings of patriotism, courage, solidarity, and self-sacrifice in citizens from all parts of the
US.

Anahtar Kelimeler

World War I, Propaganda Posters, Allegory, Semiotics, Roland Barthes

Kaynakça

• Aiello, G. (2016). Theoretical Advances in Critical Visual Analysis: Perception, Ideology, Mythologies, and Social Semiotics. Journal of Visual Literacy. 26(2). s. 89-102.
• Becer, E. (2006). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Bird, M. (2016). Sanatı Değiştiren 100 Fikir. (Deniz Öztok Çev.). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Bourdieu, P. (1996). Distinction: A Social Critique of the Judgement and of Taste. 8th Edition, (Richard Nice Çev.), Cambridge, Massachusettes: Harvard University Press.
• Boyraz, B.; Cantürk, A. (2014). Amerika Birleşik Devletleri Örnekleminde İkinci Dünya Savaşı Dönemi Savaş Bonosu Posterleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 3(4). s: 855-869.
• Coventry, M. T. (2007). “Editorials at a Glance”: Cultural Policy, Gender, and Modernity in the World War I Bureau of Cartoons. RPR (Review of Policy Research), 24(2). s. 97-117. https://doi.org/10.1111/j.1541-1338.2007.00271.x
• Cresseveur, J. (2014). Objectified Liberty: The Sexualization of an Allegory in French and American World War I Propaganda. Popular Culture Association/American Culture Association Annual Conference, Marriott Chicago (Chicago, IL).
• Dikmen, B. (2022). Frigya Başlığı: Geçmişten Günümüze Süregelen Evrensel Bir Sembol. Geçmişten Geleceğe Küçük Asya-Anadolu. (Editörler: Mustafa Aça ve Mehmet Ali Yolcu). Çanakkale: Paradigma Akademi. s. 213-248.
• Gomrad, M. E. (2007). Visual And Verbal Rhetoric In Howard Chandler Christy's War-related Posters Of Women During TheWorld War I Era: A Feminist. Master Tezi: University of Central Florida. https://stars.library.ucf.edu/cgi/viewcontent. cgi?article=4177&context=etd (Erişim Tarihi: 10.09.2022).
• Hodge, S. (2014). Gerçekten Bilmeniz Gereken 50 Sanat Fikri (Emre Gözgü Çev.). İstanbul: Domingo Yayıncılık.
• James, P. (ed.) (2009). Picture This, World War I Posters and Visual Culture. E-kitap. Nebraska Press.
• Jewitt, C.; Oyama, R. (2001). Visual Meaning: a Social Semiotic Approach. Theo Van Leeuwen ve Carey Jewitt, (der.) Handbook of Visual Analysis. s.134-156. SAGE Publications.
• Little, S. (2008). İzmler: Sanatı Anlamak. (Derya Nüket Özer Çev.). 2. Baskı, İstanbul: Yem Yayınları.
• Öztuna. H. Y. (2008). Nazi Propaganda Stratejisi ve Afiş Tasarımları (1933-1945). Görsel İletişim Kültürü Dergisi. Aralık 2008,Sayı: 27, s. 76- 81.
• Russell, T. (1919). Commercial advertising: six lectures at the London School of Economics and Political Science (University of London), London ve NY., https://archive.org/details/commercialadvert00russrich/page/262/mode/2up (Erişim Tarihi: 04.09.2022).
• Sözen, M.; Tanyeli, U. (2015). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. 14. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Şenyapılı, Ö. (2008). Afişlerde Birinci Dünya Savaşı. Görsel İletişim Kültürü Dergisi. Temmuz 2008, Sayı: 22, s. 52- 59.
• Taylor, M. P. (2003). Munitions of the Mind: A history of propaganda from the ancient world to the present era. Third. Edition. Manchester University Press.
• Turani, A. (2018). Sanat Terimleri Sözlüğü. 17. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Wigan, M. (2019). Görsel İllüstrasyon Sözlüğü. (Mehmet Emir Uslu Çev.). 2. Baskı. İstanbul: Literatür Yayıncılık.