Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

An Evaluatıon on Energy Imports and Current Account Deficit In Turkey

Yıl 2019, Sayı: 32, 380 - 412, 30.08.2019
https://doi.org/10.14520/adyusbd.494040

Öz

The relationship between current account deficit and energy import is one of the most frequently discussed topics in the literature. In this study where Turkey was examined as an example, by using annual data covering the period 1984-2015, the relationship between current account deficit and energy import was investigated using ARDL boundary test and Toda-Yamamoto causality test. It was also found to be cointegrating between the variables according to the ARDL boundary test results including Net foreign direct investment inflows and crude oil import prices per barrel. According to the results of the Toda-Yamamoto causality test, a one-way and negative causality relationship was found from the current account deficit variable to the foreign direct investment variable, but no statistically significant relation was found among the other variables investigated by the causality relation. It is important that the negative correlation of causality between relevant variables points to the occurrence of financial fragility, which is one of the main problems of developing countries.

Kaynakça

  • Abdioğlu, Z. & Yamak, R. (2016). Türk İmalat Sanayinde Sektörler Bazında Verimlilik Çıktı İlişkisi: Verdoorn Yasası, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Mayıs 2016, Cilt 2, Sayı 2, 81-91.
  • Abell, J. D. (1990). Twin Deficits During The 1980s: An Empirical Investigation, Journal of Macroeconomics, 12, 81–96.
  • Aytemiz, T. & Şengönül A. (2008). Regression Tree Analysis of Effects of Energy Prices on Turkish Current Account Deficit, İktisat İşletme ve Finans, 23(269), 94-109.
  • Bahmani-Oskooee, M. & Raymond, C. NG. (2002). Long Run Demand for Money in Hong Kong: An Application of the ARDL Model, International Journal of Business and Economics, 1(2), 147–155.
  • Beşel, F. (2017). Oil Prices Affect Current Account Deficit: Empirical Evidence From Turkey, Journal of Apllied Research in Finance and Economics, 3(2), 13-21.
  • Bitzis, G., M. Paleologos, J. & Papazoglou, C. (2008). The Determinants of the Greek Current Account Deficit: The EMU Experience, Journal of International and Global Economic Studies, 1(1), 105-122.
  • Brown, R. L., Durbin, J. & Evans, J. M. (1975). Techniques For Testing The Constancy of Regression Relations Overtime, Journal of The Royal Statistical Society, 37(13), 149-163.
  • Calvo, G. A.,Leiderman L. & Reinhart, C. M. (1996). Inflows of Capital to Developing Countries in the 1990s, Journal of Economic Perspectives, 10 (2), 123-139.
  • Campbell, T. (2001). Foreign Direct Investment Inflows and Their Impact on Barbados’ Current Account: Implications for Policy, 22nd Annual Seminar, 24-27 July, Barbados.
  • Demir, M. (2013). Enerji İthalatı Cari Açık İlişkisi, VAR Analizi ile Türkiye Üzerine Bir İnceleme, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 1-27.
  • Demirbaş, M., Türkay, H. & Türkoğlu, M. (2009). Petrol Fiyatlarındaki Gelişmelerin Türkiye’nin Cari Açığı Üzerine Etkisinin Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(3), 289-299.
  • Demirci, E. & Er, Ş. (2007). Ham Petrol Fiyatlarının Türkiye’deki Cari Açığa Etkisinin İncelenmesi, 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı, 24–25 Mayıs 2007, Malatya: İnönü Üniversitesi, 1-12.
  • Erdoğan, S. & Bozkurt, H. (2009). Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri: MGARCH Modelleri ile Bir İnceleme, Maliye Finans Yazıları, 23(84), 135-172.
  • Ersoy, İ. (2011). The Causal Relationship Between The Financial Account and The Current Account: The Case of Turkey, International Research Journal of Finance and Economics, 75, 187-193.
  • Fry, M., Claessens, J.S., Burridge, P. & Blanchet, M.C.(1995). Foreign Direct Investment, Other Capital Flows and Current Account Deficits What Causes What?, World Bank Policy Research Working Paper, No: 1527, 1-23.
  • Göçer, İ. ve Peker, İ. (2014). Yabancı Doğrudan Yatırımların Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkileri: Türkiye, Çin ve Hindistan Örnekleminde Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8(1), 87-116.
  • Gün, E. (2011). Petrol FiyatlarınınCari İşlmler Dengesi Üzerine Etkisi: Türkiye Uygulaması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  • Huntington, H. G. (2015). Crude Oil Trade and Current Account Deficits, Energy Economics, 50, 70-79.
  • Jansen, K.(1995). The Macroeconomic Effects of Direct Foreign Investment: The Case of Thailand, World Development, 23(2), 193–210.
  • Karabulut, G. & Danışoğlu, A. Ç. (2006). Türkiye’de Cari İşlemler Açığının Büyümesini Etkileyen Faktörler, Gazi İİBF Dergisi, 8(1), 47-63.
  • Kaur, M., Yadav, S. S. & Gautam, V. (2012). Foreign Direct Investment and Current Account Deficit – A Causality Analysis in Context of India, Journal of International Bussiness and Economy, 13(2), 85-106.
  • Kayıkçı, F. (2012). Determinants of Current Account Balance in Turkey: Vectot Auto Regression (VAR) Approach, African Journal of Business Management, 6(17), 5725-5736.
  • Kim, C.-H. & Kim, D. (2006). Does Korea Have Twin Deficits?, Applied Economics Letters, 13(10), 675–680.
  • Kremers, J. J., Ericsson, N. R. & Dolado, J. J. (1992). The Power of Cointegration Tests, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 54(3), 325-348.
  • Lim, C. & McAleer, M. (2001). Cointegration Analysis of Quarterly Tourism Demand By Hong Kong and Singapore For Australia, Applied Economics, 33, 1599-1619.
  • Narayan, P. & Smyth, R. (2006). What Determines Migration Flows from Low-Income to High Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji-U.S. Migration 1972-2001, Contemporary Economic Policy, 24(2), 332-342.
  • Newey, W. & West, K., (1987). A Simple Positive Semi-Define, Heteroskedasticity and Autocorrelation Consistent Covariance Matrix, Econometrica , 55, 703–708.
  • Özlale, Ü. & Pekkurnaz, D. (2010). Oil Prices and Current Account: a Structural Analysis for Turkish Economy, Energy Policy, 38(8), 4489–4496.
  • Pesaran, M. H. & Pesaran, B. (1997). Working with Microfit 4.0: Interactive Econometric Analysis, Oxford University Press.
  • Pesaran, M. H. & Shin, Y. (1998). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis”, Econometric Society Monographs, 31, 371-413.
  • Pesaran, M. H. & Smith, R. P. (1998). Structural Analysis of Cointegrating VARs, Journal of Economic Survey, 12(5), 471-505.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (1996). Testing for The Existence of A Long-Run Relationship, University of Cambridge, DAE Working Paper (9622), 1-20.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. P. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Phillips, P.C.B., & P. Perron, (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression, Biometrika, 75, 335-346.
  • Salman, A. & Feng X.H.. (2009). Foreign Direct Investment: Impact on Sectoral Growth in Pakistan, China: School of Management, Harbin Institute of Technology, Heilongjiang Province.
  • Siddiqui, D. A., Ahmad, M. H. & Asım, M. (2013). The Casual Relationship Between Foreign Direct Investment and Current Account: An Empirical Investigation for Pakistan Economy, Theoretical and Applied Economics, 20(8), 93-106.
  • Toda, H. Y. & Yamamoto, T. (1995). Statistical İnference in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes, Journal of Econometrics, 66(1-2), 225-250.
  • Üzümcü, A. & Başar, S. (2011). Türkiye’nin Cari İşlemler Bilançosu Açığı Üzerinde Enerji İthalatı ve İktisadi Büyümenin Etkisi: 2003-2010 Dönemi Üzerine Bir Analiz, Finans Ekonomik & Politik Yorumlar, 48(558), 5-21.
  • Ulusoy, A. & Yamak, R. (2016). Faiz Dışı Dengenin Ekonomik Büyüme ve İşsizlik Üzerine Etkisi, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 8, No 1, 1-33.
  • Yaghoubi Nia, K. (2015), Türkiye’de Cari Açık ve Enerji İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Yamak, N., Tanrıöver, B. & Güneysu, F. (2012). Turizm–Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sektör Bazında Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 205-220.
  • Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye'de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma Ve Nedensellik Analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
  • Yılmaz, Ö. & Akıncı, M. (2012). Türkiye’de Cari Açıkların Belirleyicileri: Bir Zaman Serisi Analizi, TİSK Akademi Dergisi, 7(14), 54-83.
  • Yurdakul, F. & Cevher, E. (2015). Determinants of Current Account Deficit in Turkey: The Conditional and Partial Granger Causality Approach, Procedia Economics and Finance, 26, 92-100.
  • Zafir, C.Z. & Sezgin, F.H. (2012). Analysis of the Effects of Foreign Direct Investment on the Financing of Current Account Deficits in Turkey, International.

Türkiye’de Enerji İthalatı ve Cari Açık Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2019, Sayı: 32, 380 - 412, 30.08.2019
https://doi.org/10.14520/adyusbd.494040

Öz

Cari açık
ile enerji ithalatı arasındaki ilişki literatürde sıklıkla tartışılan
konularından biridir. Türkiye örneğinin incelendiği bu çalışmada,  1984-2015 dönemini kapsayan yıllık veriler
kullanılarak cari açık ile enerji ithalatı arasındaki ilişki ARDL sınır testi
ve Toda-Yamamoto nedensellik testiyle araştırılmıştır. Net doğrudan yabancı
yatırım girişleri ve varil başına ham petrol ithalatı fiyatları kontrol değişkenlerinin
de dâhil edildiği ARDL sınır testi sonuçlarına göre değişkenler arasında
eşbütünleşme ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. 
Toda-Yamamoto nedensellik testi sonuçlarına göre ise cari açık
değişkeninden doğrudan yabancı yatırım değişkenine doğru tek yönlü ve negatif
bir nedensellik ilişkisi tespit edilirken, nedensellik etkisinin incelendiği
diğer değişkenler arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişkiye
rastlanmamıştır. İlgili değişkenler arasında tespit edilen ters yönlü
nedensellik ilişkisinin gelişmekte olan ülkelerin temel problemlerinden olan
finansal kırılganlık olgusuna işaret etmesi önem arz etmektedir.

Kaynakça

  • Abdioğlu, Z. & Yamak, R. (2016). Türk İmalat Sanayinde Sektörler Bazında Verimlilik Çıktı İlişkisi: Verdoorn Yasası, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Mayıs 2016, Cilt 2, Sayı 2, 81-91.
  • Abell, J. D. (1990). Twin Deficits During The 1980s: An Empirical Investigation, Journal of Macroeconomics, 12, 81–96.
  • Aytemiz, T. & Şengönül A. (2008). Regression Tree Analysis of Effects of Energy Prices on Turkish Current Account Deficit, İktisat İşletme ve Finans, 23(269), 94-109.
  • Bahmani-Oskooee, M. & Raymond, C. NG. (2002). Long Run Demand for Money in Hong Kong: An Application of the ARDL Model, International Journal of Business and Economics, 1(2), 147–155.
  • Beşel, F. (2017). Oil Prices Affect Current Account Deficit: Empirical Evidence From Turkey, Journal of Apllied Research in Finance and Economics, 3(2), 13-21.
  • Bitzis, G., M. Paleologos, J. & Papazoglou, C. (2008). The Determinants of the Greek Current Account Deficit: The EMU Experience, Journal of International and Global Economic Studies, 1(1), 105-122.
  • Brown, R. L., Durbin, J. & Evans, J. M. (1975). Techniques For Testing The Constancy of Regression Relations Overtime, Journal of The Royal Statistical Society, 37(13), 149-163.
  • Calvo, G. A.,Leiderman L. & Reinhart, C. M. (1996). Inflows of Capital to Developing Countries in the 1990s, Journal of Economic Perspectives, 10 (2), 123-139.
  • Campbell, T. (2001). Foreign Direct Investment Inflows and Their Impact on Barbados’ Current Account: Implications for Policy, 22nd Annual Seminar, 24-27 July, Barbados.
  • Demir, M. (2013). Enerji İthalatı Cari Açık İlişkisi, VAR Analizi ile Türkiye Üzerine Bir İnceleme, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 1-27.
  • Demirbaş, M., Türkay, H. & Türkoğlu, M. (2009). Petrol Fiyatlarındaki Gelişmelerin Türkiye’nin Cari Açığı Üzerine Etkisinin Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(3), 289-299.
  • Demirci, E. & Er, Ş. (2007). Ham Petrol Fiyatlarının Türkiye’deki Cari Açığa Etkisinin İncelenmesi, 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı, 24–25 Mayıs 2007, Malatya: İnönü Üniversitesi, 1-12.
  • Erdoğan, S. & Bozkurt, H. (2009). Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri: MGARCH Modelleri ile Bir İnceleme, Maliye Finans Yazıları, 23(84), 135-172.
  • Ersoy, İ. (2011). The Causal Relationship Between The Financial Account and The Current Account: The Case of Turkey, International Research Journal of Finance and Economics, 75, 187-193.
  • Fry, M., Claessens, J.S., Burridge, P. & Blanchet, M.C.(1995). Foreign Direct Investment, Other Capital Flows and Current Account Deficits What Causes What?, World Bank Policy Research Working Paper, No: 1527, 1-23.
  • Göçer, İ. ve Peker, İ. (2014). Yabancı Doğrudan Yatırımların Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkileri: Türkiye, Çin ve Hindistan Örnekleminde Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8(1), 87-116.
  • Gün, E. (2011). Petrol FiyatlarınınCari İşlmler Dengesi Üzerine Etkisi: Türkiye Uygulaması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  • Huntington, H. G. (2015). Crude Oil Trade and Current Account Deficits, Energy Economics, 50, 70-79.
  • Jansen, K.(1995). The Macroeconomic Effects of Direct Foreign Investment: The Case of Thailand, World Development, 23(2), 193–210.
  • Karabulut, G. & Danışoğlu, A. Ç. (2006). Türkiye’de Cari İşlemler Açığının Büyümesini Etkileyen Faktörler, Gazi İİBF Dergisi, 8(1), 47-63.
  • Kaur, M., Yadav, S. S. & Gautam, V. (2012). Foreign Direct Investment and Current Account Deficit – A Causality Analysis in Context of India, Journal of International Bussiness and Economy, 13(2), 85-106.
  • Kayıkçı, F. (2012). Determinants of Current Account Balance in Turkey: Vectot Auto Regression (VAR) Approach, African Journal of Business Management, 6(17), 5725-5736.
  • Kim, C.-H. & Kim, D. (2006). Does Korea Have Twin Deficits?, Applied Economics Letters, 13(10), 675–680.
  • Kremers, J. J., Ericsson, N. R. & Dolado, J. J. (1992). The Power of Cointegration Tests, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 54(3), 325-348.
  • Lim, C. & McAleer, M. (2001). Cointegration Analysis of Quarterly Tourism Demand By Hong Kong and Singapore For Australia, Applied Economics, 33, 1599-1619.
  • Narayan, P. & Smyth, R. (2006). What Determines Migration Flows from Low-Income to High Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji-U.S. Migration 1972-2001, Contemporary Economic Policy, 24(2), 332-342.
  • Newey, W. & West, K., (1987). A Simple Positive Semi-Define, Heteroskedasticity and Autocorrelation Consistent Covariance Matrix, Econometrica , 55, 703–708.
  • Özlale, Ü. & Pekkurnaz, D. (2010). Oil Prices and Current Account: a Structural Analysis for Turkish Economy, Energy Policy, 38(8), 4489–4496.
  • Pesaran, M. H. & Pesaran, B. (1997). Working with Microfit 4.0: Interactive Econometric Analysis, Oxford University Press.
  • Pesaran, M. H. & Shin, Y. (1998). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis”, Econometric Society Monographs, 31, 371-413.
  • Pesaran, M. H. & Smith, R. P. (1998). Structural Analysis of Cointegrating VARs, Journal of Economic Survey, 12(5), 471-505.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (1996). Testing for The Existence of A Long-Run Relationship, University of Cambridge, DAE Working Paper (9622), 1-20.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. P. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Phillips, P.C.B., & P. Perron, (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression, Biometrika, 75, 335-346.
  • Salman, A. & Feng X.H.. (2009). Foreign Direct Investment: Impact on Sectoral Growth in Pakistan, China: School of Management, Harbin Institute of Technology, Heilongjiang Province.
  • Siddiqui, D. A., Ahmad, M. H. & Asım, M. (2013). The Casual Relationship Between Foreign Direct Investment and Current Account: An Empirical Investigation for Pakistan Economy, Theoretical and Applied Economics, 20(8), 93-106.
  • Toda, H. Y. & Yamamoto, T. (1995). Statistical İnference in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes, Journal of Econometrics, 66(1-2), 225-250.
  • Üzümcü, A. & Başar, S. (2011). Türkiye’nin Cari İşlemler Bilançosu Açığı Üzerinde Enerji İthalatı ve İktisadi Büyümenin Etkisi: 2003-2010 Dönemi Üzerine Bir Analiz, Finans Ekonomik & Politik Yorumlar, 48(558), 5-21.
  • Ulusoy, A. & Yamak, R. (2016). Faiz Dışı Dengenin Ekonomik Büyüme ve İşsizlik Üzerine Etkisi, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 8, No 1, 1-33.
  • Yaghoubi Nia, K. (2015), Türkiye’de Cari Açık ve Enerji İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Yamak, N., Tanrıöver, B. & Güneysu, F. (2012). Turizm–Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sektör Bazında Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 205-220.
  • Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye'de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma Ve Nedensellik Analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
  • Yılmaz, Ö. & Akıncı, M. (2012). Türkiye’de Cari Açıkların Belirleyicileri: Bir Zaman Serisi Analizi, TİSK Akademi Dergisi, 7(14), 54-83.
  • Yurdakul, F. & Cevher, E. (2015). Determinants of Current Account Deficit in Turkey: The Conditional and Partial Granger Causality Approach, Procedia Economics and Finance, 26, 92-100.
  • Zafir, C.Z. & Sezgin, F.H. (2012). Analysis of the Effects of Foreign Direct Investment on the Financing of Current Account Deficits in Turkey, International.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Dilara Ayla 0000-0002-0206-250X

Çiğdem Karış 0000-0002-7534-0494

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Sayı: 32

Kaynak Göster

APA Ayla, D., & Karış, Ç. (2019). Türkiye’de Enerji İthalatı ve Cari Açık Üzerine Bir Değerlendirme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(32), 380-412. https://doi.org/10.14520/adyusbd.494040