Hareket-İmge ve Zaman-İmge Kavramları Doğrultusunda “21 Gram”a Bir Bakış

Yıl 2015, Sayı: 24, 114 - 131, 15.12.2015

Süleyman Kıvanç Türkgeldi

https://doi.org/10.31123/akil.437433

Öz

Bu çalışma, Gilles Deleuze’ün “hareket-imge ve zaman-imge”2 kavramları

doğrultusunda “Alejandro González Iñárritu”nun “Ölüm Üçlemesi”nden3 (Death Trilogy)

biri olan “21 Gram” (2003) filminin nitel bir analizini yapma denemesidir. Düşünce

ile sanat paralelliğinin kurulabilmesi için önce Gilles Deleuze ve Felix Guatarri’nin

“düşüncenin tecelli ediş biçimleri” olarak gördüğü sanat, bilim ve felsefe ilişkisinden

kısaca bahsedilmiştir. Ardından hareket-imge ve zaman-imge kavramlarına kısaca

değinilmiştir. Buradan hareketle, hareket-imge ve zaman-imge öğelerinin modern

sinema içerisindeki girift yapısını anlayabilmek amacıyla, David Jones’un bir

çalışmasında4 kullandığı “melez-imge” kavramı ile yola çıkılmıştır. Innaritu filmlerinin

anlatı yapısı düşünüldüğünde bu kavramlar doğrultusunda bir incelemeyi yapmak

uygun görünmektedir. Dolayısıyla “21 Gram” filminin bu kavramlar çerçevesinde

felsefe ile paralellikleri gösterilmeye çalışılmıştır. Gilles Deleuze’ün sinema ile ilgili

kavramları bize oldukça ufuk açıcı bağlantılar sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı bu

bağlantılardan bazıları üzerinde bir düşünme pratiği yapmayı denemektir.

Anahtar Kelimeler

Hareket-İmge, Zaman-İmge, Melez-İmge, Yersizyurtsuzlaşma, Oluş, Gilles Deleuze, Sinema Felsefesi, Film Teorisi

Kaynakça

• Andrew, Dudley (2010). Büyük Sinema Kuramları, İstanbul: Doruk Yayımcılık.
• Ashton, Dyrk (2006), Using Deleuze: The Cinema Books, Film Studies and Effect, ProQuest
• Baker, Ulus (2014). Arzu ve Sanat, Ed: Tansu Açık, İstanbul:İletişim Yayınları
• Baker, Ulus (2015). Beyin Ekran, Derleyen: Ege Berensel, İstanbul: Birikim Yayınları
• Baker, Ulus (2014). Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisine Doğru, Çev. Harun Abuşoğlu, İstanbul:Birikim Yayınları
• Balanuye, Çetin (2012). Spinoza, İstanbul: Say Yayınları,
• Bazin, Andre (2011). Sinema Nedir? İstanbul: Doruk Yayınları.
• Bergson, Henri (2015). Madde ve Bellek, Çev. Işık Ergüden, Ankara: Dost Kitapevi Yayınları
• Bogue, Ronald (2003). Deleuze on Cinema, New York:Routledge Press
• Bonitzer, Pascal (2011). Kör Alan ve Dekadrajlar, Çev. İzzet Yaşar, İstanbul: Metis Yayınları
• Colebrook, Claire (2013). Gilles Deleuze, Çev.Cem Soydemir, İstanbul: Doğu Batı Yayınları
• Deleuze, Gilles (1997). Time-Image, University of Minnesota Press, Minneapolis
• Deleuze, Gilles (2004). Hareket-İmge, Çev. Soner Özdemir, İstanbul:Norgunk Yayınları
• Deleuze, Gilles ve Guattari, Felix (2015). Felsefe Nedir, Çev. Turhan Ilgaz, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları
• Eisenstein, Sergei (1984). Film Biçimi, İstanbul: Payel Yayınları.
• Eisenstein, Sergei (1985). Film Duyumu, İstanbul: Payel Yayınları.
• Rodowick, D.N. (1997). Gilles Deleuze’s Time Machine , , London:Duke Universty Press
• Rajhman, John (2013). Deleuze Bağlantıları, Çev. Barış Şannan, İstanbul: Bağlam Yayınları
• Sütçü, Özcan Yılmaz (2015). Gilles Deleuze’da İmge Hareketi Olarak Sinemanın Felsefesi, İstanbul: Sentez Yayınları
• Sauvagnargues, Anne (2010). Deleuze ve Sanat. Çev. Nurten Sarıca, Ankara: De Ki Yayınları
• Spinoza, Benedictus (2014). Etika, Çev.Hilmi Ziya Ülken, Ankara: Dost Kitapevi Yayınları
• Sutton, Damien ve Jones, David-Martin (2014). Yeni Bir Bakışla Deleuze, Çev. Murat Özbenk, Yetkin Başkavak, İstanbul: Kolektif Yayınları
• Wichmann, Jonathan (2003) The Simultaneous Representation of Existing and Non-Existing Phenomena in Borges’ Ficciones, Variaciones Borges 16
• Zourabichvili, François (2011). Deleuze Sözlüğü, Çev. Aziz Ufuk Kılıç, İstanbul: Say Yayınları