Problem Genişletme Etkinliklerinin Problem Çözme Başarısına ve Üstbilişe Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 439 - 458, 24.12.2019

Seyfi Alan , Gökhan Özsoy

https://doi.org/10.31592/aeusbed.604524

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, problem genişletme etkinliklerinin öğrencilerin
problem çözme başarısına ve üstbiliş becerisine etkisinin incelenmesidir. Bu
doğrultuda araştırma, ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen üzerine
modellenmiştir. Araştırma, 2015-2016 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde
Rize İli Merkez İlçesi’nde bir ilkokulda, 31’i deney ve 30’u kontrol grubunda
olmak üzere, toplam 61 öğrenci ile dokuz hafta boyunca yürütülmüştür.
Araştırmada, deney grubunda yer alan öğrencilere problem genişletme
etkinlikleri uygulaması yapılırken, kontrol grubunda yer alan öğrencilerin
öğrenme sürecine herhangi bir müdahale yapılmamıştır. Araştırmada kullanılan
veriler; problem çözme başarı testi ile üstbilişsel bilgi ve beceri ölçeği
kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, deney grubundaki
öğrencilerin uygulama süreci sonunda hem problem çözme başarısında hem de
üstbilişsel bilgi ve beceri düzeylerinde artış olduğu görülmüştür. Ayrıca bu
artışın deney grubunda, kontrol grubuna oranla daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
Bunun yanında hem kontrol hem deney            test
ve son-testte problem çözme başarı testi ile üstbiliş bilgi ve beceri ölçeğinin
yüksek düzeyde korelasyona sahip olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre,
problem genişletme etkinliklerinin hem problem çözme başarısında hem de
üstbiliş bilgi ve becerilerinde artış sağladığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

ilkokul matematik öğretimi, problem çözme, problem genişletme, üstbiliş, problem çözme başarısı

Destekleyen Kurum

Ordu Üniversitesi BAP Koordinatörlüğü

Proje Numarası

TP-1601

Teşekkür

Bu araştırma, Ordu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje Nu: TP-1601

Kaynakça

• Akay, H. (2006). Problem kurma yaklaşımı ile yapılan matematik öğretiminin öğrencilerin akademik başarısı, problem çözme becerisi ve yaratıcılığı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akın, A., Abacı, R., & Çetin, B. (2007). Bilişötesi Farkındalık Envanteri’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(2), 655-680.
• Ausubel, D.P. (1968). Educational Psychology: A Cognitive View. New York: Holt, Rinehart & Winston.
• Baki, A., & Bell, A. (1997). Ortaöğretim matematik öğretimi. Ankara: YÖK Dünya Bankası.
• Baykul, Y. (2000). İlköğretimde matematik öğretimi: 1-5. sınıflar için. Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Bingölbali, E., Özmantar, M., & Alacaci, C. (2009). İlköğretimde karşılaşılan zorluklar ve çözüm önerileri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bruning, R., Schraw, G., & Norby, M. (2014). Bilişsel psikoloji ve öğretim. (Çev. ZN Ersözlü ve R. Ülker). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Canbulat, T. (2016). Beyin Uyumlu Öğrenme Yaklaşımının İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerin Yönetici İşlevlerine Etkisi. International Journal of Active Learning, 1(1), 29-48.
• Chan, C.M.E. & Mansoor, N. (2007). Metacognitive behaviours of primary 6 students in mathematical problem solving in a problem-based learning setting. Paper Presented at the Redesigning Pedagogy, Culture, Knowledge and Understanding: Centre for Pedagogy and Practice Conference. National Institute of Education, Singapore.
• Chudler E. H., Kuwana E. Y., Murray M. A., Bleeker L. J. (2000). Neuroscience for kids: on-line and off-line activities for K–12 students and teachers. Soc. Neurosci. Abstr, 26, 41-56.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Contreras, J. (2007). Unraveling the Mystery of the Origin of Mathematical Problems: Using a Problem-Posing Framework with Prospective Mathematics Teachers. Mathematics Educator, 17(2), 15-23.
• Cornoldi, D. L. C. (1997). Mathematics and metacognition: What is the nature of the relationship? Mathematical Cognition, 3(2), 121-139.
• Çakıcı, D., Alver, B., & Ada, Ş. (2006). Anlamlı Öğrenmenin Öğretimde Uygulanması. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 71-80.
• Demirel, Ö. (2010). Öğretme sanatı öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Desoete A. & Özsoy, G. (2009). Metacognition, more than the lognes monster? International Electronic Journal of Elementary Education, 2(1), 1-6.
• Diamond, M. C. (1988). Enriching Heredity. New York: The Free Press.
• Duman, B. (2007). Neden Beyin Temelli Öğrenme. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Erdoğan, F. (2013). Matematik Öğretiminde Üstbilişsel Stratejilerle Desteklenen İşbirlikli Öğrenme Yönteminin, 6. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına, Üstbilişsel Becerilerine ve Matematik Tutumuna Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Erdoğan, F. & Şengül, S. (2017). Matematik Dersinde Üstbilişsel Stratejilerle Desteklenen İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Üstbilişsel Becerilerine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 42(192), 263-301.
• Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American psychologist, 34(10), 906-917.
• Hacker, D. J., & Dunlosky, J. (2003). Not all metacognition is created equal. New Directions for Teaching and Learning, 95, 73–79.
• Haylock, D., & Cockburn, A. (2014). Küçük çocuklar için matematiği anlama. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karabey, B. (2017). TEOG'da matematikten tam puan alırsak matematik yapmış olur muyuz? Popular Sience Türkiye Dergisi, 57.
• Karakelle, S. (2012). Üstbilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164), 237-250.
• Karataş, İ. (2008). Problem çözmeye dayalı öğrenme ortamının bilişsel ve duyuşsal öğrenmeye etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• King, A. (1991). Effects of training in strategic questioning on children's problem-solving performance. Journal of Educational Psychology, 83(3), 307-320.
• Larkin, S. (2010). Metacognition in young children. New York, NY: Routledge.
• Lester, F, K. (1983). Trends and issues in mathematical problem-solving research. In R. Lesh & M. Landau (Eds.), Acquisition of mathematics concepts and processes (pp. 229-261). Orlando, FL: Academic Press.
• Luchins, A. S. (1942). Mechanization in problem solving: The effect of Einstellung. Psychological Monographs, 54(6), i-95.
• Mamona-Downs, J. (1993). On analyzing problem posing. Paper presented at the Proceedings of the 17th International Conference for the Psychology of Mathematics Education.
• MEB. (2015). İlkokul Matematik Dersi (1, 2, 3 ve 4. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• Morin, E. (2003). Geleceğin eğitimi için gerekli yedi bilgi. Çeviren: H. Dilli. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• NCTM (2000). Principles and standards for school mathematics (Vol. 1). National Council of Teachers of Mathematics.
• NMAP, N. M. A. P. (2008). Foundations for success: The final report of the National Mathematics Advisory Panel. US Department of Education.
• Ozsoy, G., & Ataman, A. (2009). The effect of metacognitive strategy training on problem solving achievement. International Electronic Journal of Elementary Education, 1(2), 67–82.
• Özsoy, G. (2005). Problem çözme becerisi ile matematik başarısı arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 179-190.
• Özsoy, S., & Özsoy, G. (2013). Eğitim araştırmalarında etki büyüklüğü raporlanması. İlköğretim Online, 12(2), 334-346.
• Pehlivan, F. (2012). İlköğretim beşinci sınıf matematik dersinde üstbiliş stratejileri kullanımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Phye, G. D. (2001). Problem-solving instruction and problem-solving transfer: The correspondence issue. Journal of Educational Psychology, 93(3), 571-590. Piaget, J. (1976). Piaget’s theory Piaget and his school (pp. 11-23): Springer.
• Polat, M., Gönen, E., Parlak, B., Yıldırım, A., & Özgürlük B. (2016). TIMSS 2015 Ulusal Matematik ve Fen Bilimleri Ön Raporu 4. ve 8. Sınıflar. Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Polya, G. (1988). How To Solve It. New Jersey, NJ: Princeton University Pres.
• Polya, G. (1981). Mathematical discovery: On understanding, learning, and teaching problem solving. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Schoenfeld, A. H. (1992). Learning to think mathematically: Problem solving, metacognition, and sense making in mathematics. Handbook of research on mathematics teaching and learning. (pp. 334-370).
• Schoenfeld, A. H. (1985). Mathematical Problem Solving. San Diego, CA: Academic Press.
• Schunk, D. H. (2009). Öğrenme Teorileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Smith, E. E., & Kosslyn, S. M. (2014). Bilişsel Psikoloji Zihin ve Beyin (Vol. 10). (Çev. Muzafer Sahin). Ankara: Nobel Yayınları.
• Taş, U. E., Arıcı, Ö., Ozarkan, H. B., & Özgürlük, B. (2016). PISA 2015 Ulusal Ön Raporu. Retrieved from: http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf
• Temur, Ö. D., & Kılınç, S. (2016) Okul Öncesi ve Sinif Öğretmenlerinin Matematik Öğretimi ve Öğrenimi Hakkındaki İnanışları. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 2557-2570.
• Tertemiz, N. & Cakmak, M. (2003). Problem çözme. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Turhan, B. (2011). Problem kurma yaklaşımı ile gerçekleştirilen matematik öğretiminin ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme başarıları, problem kurma becerileri ve matematiğe yönelik görüşlerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Van de Walle, J., Karp, K. S., Lovin, L. A. H., & Bay‐Williams, J. M. (2010). Teaching Student‐Centered Mathematics: Developmentally Appropriate Instruction for Grades 3–5 (2nd ed.) Boston, MA: Pearson.
• Yabaş, D., & Altun, S. (2009). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin özyeterlik algıları, bilişüstü becerileri ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(37), 201-214.
• Yazgan, Y., & Bintaş, J. (2005). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanabilme düzeyleri: Bir öğretim deneyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 210-218.