Research Article
BibTex RIS Cite

Gelendost Abdulgaffar Camii Planı ve Süsleme Proramı Hakkında Bir Değerlendirme

Year 2021, Volume: 7 Issue: 3, 1026 - 1045, 29.11.2021
https://doi.org/10.31592/aeusbed.712454

Abstract

Bu çalışmada Isparta İli Gelendost İlçe merkezinde bulunan Abdulgaffar Camiinin plan ve süsleme özellikleri incelenmiştir. İnşa kitabesi bulunmayan caminin yapımı minare üzerinde yer alan kitabedeki tarihe göre değerlendirilmektedir. Cami taş malzemeyle yapılmış beden duvarları üzerine kiremit çatı ile örtülü kareye yakın dikdörtgen planlı bir yapıdır. Harimin ortasında birbirine kemerlerle bağlanan dört ahşap ayağın taşıdığı bir bağdadi kubbe yer almaktadır. Diğer bölümler ise düz tavan şeklindedir. Caminin en önemli özelliği hariminin çeşitli yüzeylerinde yoğun şekilde görülen yazı pano ve kuşaklarıdır. Hat sanatından örnekler olan bu yazılar mihrap yüzeyinde, mihrap seviyesinin üzerinde, kubbe etekleri ve göbeğinde kuşak şeklinde, kemer aralıklarında ve duvar yüzeylerinde pano şeklinde düzenlenmiştir. Pano şeklinde düzenlenenler aynı zamanda cami, sandal, pabuç, armut, bayrak gibi şekilleri de içermektedir. Plan ve kütle özellikleri ile yerel örneklerle benzerlikler taşıyan cami yoğun hat süslemeleriyle önemli bir yere sahiptir. Sayılarının giderek azaldığı bu dönemde bütün bu özellikleriyle cami korunması ve geleceğe taşınması gereken bir örnektir.

References

  • Aslan, H. H. (2012). Isparta İli Gelendost İlçesi Abdulgaffar Camii Hat Bezemeleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Çok, B. (2010). Isparta ve İlçeleri Camii Süslemeleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Demirci, D. (2011). Isparta Evleri. Isparta: Isparta Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları:7.
  • Doğan, N. Ş. (2009). “Selçuklu ve Hamidoğulları döneminde Isparta: Kültürel Ortam”. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 69 – 90.
  • Duymaz, A. Ş. (2010). “Uluborlu Alaeddin Camii”, Vakıflar Dergisi, 32, 65–90.
  • Isparta il yıllığı, 2003.
  • Kayalı, B. (2005). Isparta Kent Merkezinde Bulunan Sivil Mimarlık Örneklerinin Günümüzdeki Durumları, Koruma Sorunları ve Değerlendirme Önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Muşmal, H. ve Çetinaslan, M. (2009). “Bir keşif defteri ışığında Konya Kapı Camii’nin inşa süreci ve mimari özellikleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (6), 446 - 480.
  • Özsayıner, Z. Cihan (2012). “Nuruosmaniye Camiinin hat düzeni”. Vakıf Restorasyon Yıllığı, 5, 115-126.
  • Pektaş, T. (2017). Gelendost Ağzı (Giriş – İnceleme – Metinler – Dizin). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Seren, S. (Çev.)(1983). Böcüzade Süleyman Sami, Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, İstanbul: Serenler Yayınları.
  • Şahin, M. (2016). Giresun ve Trabzon İllerindeki Bağdadi Kubbeli Camiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Tay, L. (2017). “Akseki - Sarıhacılar köyü camii”. Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 10 (20), 691- 729.
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi.
  • Vakıflar Antalya Bölge Müdürlüğü Arşivi.
Year 2021, Volume: 7 Issue: 3, 1026 - 1045, 29.11.2021
https://doi.org/10.31592/aeusbed.712454

Abstract

References

  • Aslan, H. H. (2012). Isparta İli Gelendost İlçesi Abdulgaffar Camii Hat Bezemeleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Çok, B. (2010). Isparta ve İlçeleri Camii Süslemeleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Demirci, D. (2011). Isparta Evleri. Isparta: Isparta Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları:7.
  • Doğan, N. Ş. (2009). “Selçuklu ve Hamidoğulları döneminde Isparta: Kültürel Ortam”. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 69 – 90.
  • Duymaz, A. Ş. (2010). “Uluborlu Alaeddin Camii”, Vakıflar Dergisi, 32, 65–90.
  • Isparta il yıllığı, 2003.
  • Kayalı, B. (2005). Isparta Kent Merkezinde Bulunan Sivil Mimarlık Örneklerinin Günümüzdeki Durumları, Koruma Sorunları ve Değerlendirme Önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Muşmal, H. ve Çetinaslan, M. (2009). “Bir keşif defteri ışığında Konya Kapı Camii’nin inşa süreci ve mimari özellikleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (6), 446 - 480.
  • Özsayıner, Z. Cihan (2012). “Nuruosmaniye Camiinin hat düzeni”. Vakıf Restorasyon Yıllığı, 5, 115-126.
  • Pektaş, T. (2017). Gelendost Ağzı (Giriş – İnceleme – Metinler – Dizin). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Seren, S. (Çev.)(1983). Böcüzade Süleyman Sami, Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, İstanbul: Serenler Yayınları.
  • Şahin, M. (2016). Giresun ve Trabzon İllerindeki Bağdadi Kubbeli Camiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Tay, L. (2017). “Akseki - Sarıhacılar köyü camii”. Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 10 (20), 691- 729.
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi.
  • Vakıflar Antalya Bölge Müdürlüğü Arşivi.
There are 15 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Sibel Yarar 0000-0002-0841-3374

Publication Date November 29, 2021
Submission Date April 1, 2020
Published in Issue Year 2021 Volume: 7 Issue: 3

Cite

APA Yarar, S. (2021). Gelendost Abdulgaffar Camii Planı ve Süsleme Proramı Hakkında Bir Değerlendirme. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 1026-1045. https://doi.org/10.31592/aeusbed.712454

Cited By

YAZI - RESİM SÜSLEMESİNE BİR ÖRNEK: AMENTÜ GEMİSİ
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi
https://doi.org/10.60163/hbv.107.008