Postkolonyal Çeviri ve Algı Yönetimi: Filistin Sorunu Örneği

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: Filistin Özel Sayısı, 322 - 341, 28.02.2025

Gülfidan Aytaş

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1600568

Öz

Bu çalışma, Filistin-İsrail çatışmasının dil ve söylem üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, postkolonyal çeviri teorisi çerçevesinde, çevirmenlerin terminolojik tercihlerinin ve söylem stratejilerinin çatışmanın uluslararası algısındaki rolünü analiz etmektedir. BM karar metinleri, uluslararası medya raporları ve Filistin meselesine dair akademik makaleler gibi çeşitli kaynaklardan veriler toplanarak, çeviride kullanılan terimlerin ideolojik yükleri incelenmiştir. Araştırma, söylem analizi ve içerik analizi yöntemlerini kullanarak, çevirmenlerin tercih ettiği terimlerin farklı dillerde nasıl yeniden üretildiğini ve bu tercihlerin çatışmanın şekillenmesindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, terimlerin frekans analizi ve kategorik dağılımı üzerinden yapılan nicel analizler, metinlerdeki ideolojik eğilimlerin hangi bağlamlarda daha fazla vurgulandığını belirlemiştir. Sonuç olarak, çevirmenlerin dilsel seçimlerinin, çatışmanın uluslararası algısını biçimlendirmede önemli bir etkiye sahip olduğu ve medya söylemlerinin çatışmanın şekillenmesinde kritik bir rol oynadığı sonucuna varılmıştır. Bu çalışma, çevirinin yalnızca dilsel bir süreç değil, aynı zamanda ideolojik ve politik bir araç olarak da nasıl işlediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Filistin sorunu, çeviri etik ilkeleri, poskolonyal çeviri, söylem analizi, uluslarası algı.

Postcolonial Translation and Perception Management: The Case of the Palestinian Issue

Öz

Kaynakça

• Achebe, C. (1958). Things fall apart. Heinemann.
• Baker, M. (2006). Translation and conflict: A narrative account. Routledge.
• Bassnett, S. & Trivedi, H. (Eds.). (1999). Post-colonial translation: Theory and practice. Routledge.
• Bayraktar, B. (2019). Türk dış politikası’nda Filistin sorunu 1990’lardan 2010’lara. Gazi Akademik Bakış, 12(24), 19-44.
• Bhabha, H. K. (1994). The location of culture. Routledge.
• Çakmak, Z. (2007). Filistin sorunu özelinde Türkiye'nin 1990'lı yıllar ve sonrasındaki Ortadoğu politikası. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Devran, Y. (2010). Haber söylem ideoloji (Vol. 15). Hiperlink.
• Fairclough, N. (1995). Critical discourse analysis: The critical study of language. Harlow: Longman.
• Farrah, M. (2018). Edward Said’s contribution to the Palestinian narrative. Arab World English Journal, 9(1), 109-125.
• Günay, İ. E. (2022). Van Dijk’in eleştirel söylem analizi bağlamında Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki savaşa ilişkin Le Monde ve Le Figaro’da kullanılan haber başlık ve girişlerinin analizi. Aksaray İletişim Dergisi. 10(2), 123-145.
• Hamadi, L. (2014). Edward Said: The postcolonial theory and the literature of decolonization. European Scientific Journal, 1(2), 39-46.
• Harms, G. & Ferry, T. M. (2017). The Palestine-Israel conflict: A basic introduction (3rd ed.). Pluto Press.
• Hatim, B. & Mason, I. (1997). The translator as communicator. Routledge.
• Khalidi, R. (2007). The iron cage: The story of the Palestinian struggle for statehood. Boston, MA: Beacon Press.
• Koç, E. (2020). İran ve Suudi Arabistan rekabetinin İsrail ve Filistin sorunu üzerinden analizi. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 7(2), 233-263.
• Milton-Edwards, B. (2008). The Israeli-Palestinian conflict: A people’s war. Routledge.
• Müftiler, B. (2023). Norman Fairclough’un eleştirel söylem çözümleme modeline göre Mahtumkulu Divanı’nın ideoloji ve güç/iktidar temelinde değerlendirilmesi. Folklor Akademi Dergisi, 6(1), 74-94.
• Niranjana, T. (1992). Siting translation: History, post-structuralism, and the colonial context. University of California Press.
• Özkoç, Ö. (2009). Savaş ve barış: Doksanlı yıllarda Filistin-İsrail sorunu. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(03), 167-195.
• Özün, Ş. O. & Başkale, N. (2019). The distortion of cultural identity in Chinua Achebe’s things fall apart. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9(18), 86-99.
• Pym, A. (2010). Exploring translation theories. Routledge.
• Rushdie, S. (1991). Imaginary homelands: Essays and criticism 1981-1991. Penguin Books.
• Said, E. W. (1978). Orientalism. Pantheon Books.
• Said, E. W. (2002). Yeni bin yılda Filistin sorunu. (Çev. A. Cüneyt, A. Kerem, N. Ersoy). İstanbul: Aram Yayıncılık.
• Salama, A. M. (2021). Translating resistance: Language, politics, and power. Routledge.
• Spivak, G. C. (2023). Can the subaltern speak?. In Imperialism (ss. 171-219). Routledge.
• Tymoczko, M. (2003). Translation and power. University of Massachusetts Press.
• Üçgül, M. (2022). Göç olgusu, sığınmacılar ve insan hakları. Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Van Dijk, T. A. (1998). Ideology: A multidisciplinary approach. London: Sage Publications.
• Van Dijk, T. A. (2019). İdeoloji: Multidisipliner bir yaklaşım. Ankara: Hece Yayınları.