6 Şubat 2023 Depreminde Hatay İline Müdahale Eden İtfaiye Personelinin Karşılaştığı Zorluklar Üzerine Nitel Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 340 - 355, 10.04.2025

Mehmet Kozyel , İstem Köymen

https://doi.org/10.35341/afet.1526390

Öz

6 Şubat 2023 depremi Türkiye’de çok büyük bir yıkım ortaya çıkarmıştır. Depremin 11 ilde doğrudan etkisini göstermesi yönetimsel olarak çok büyük zorluklarla karşılaşılmasına sebep olmuştur. Bu sebeple bu süreçte yaşanılan zorlukların doğru bir şekilde tespit edilip ileriye yönelik planlamaların bu doğrultuda yapılması çok önemlidir. Bu çalışmanın temel amacı 6 Şubat depreminde müdahalede görev alan itfaiye personelinin müdahale sürecinde ve sonrasında yaşadığı sorunları belirlemek ve geleceğe yönelik planlama yapılmasına yardımcı olmaktır. Araştırma 6 Şubat depreminde, Hatay ilinde müdahale çalışmalarında görev alan Denizli Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nda çalışanlar ile yapılmıştır. 01.07.2023-18.07.2023 tarihleri arasında veriler yüz yüze yapılan derinlemesine görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin analizi MAXQDA 2023 programıyla yapılmıştır. Depreme müdahale sırasında katılımcılar en büyük sorunlar arasında koordinasyon ve iletişim eksikliği, ekipman eksikliği, güvenlik ve ulaşım sorunları olduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca depreme müdahale sırasında deprem kaynaklı hasar çok büyük olduğu için personelin sayıca yetersiz kaldığı, teknik ekipmanlarda eksiklik olduğu ve arama köpeklerinin olmadığını belirtmişlerdir. Depreme müdahale sırasında kişisel ihtiyaçlarının karşılanma durumu sorulduğunda; su sorunu yaşamadıklarını ancak duş ve tuvalet ihtiyacın karşılanmadığını, gıda ihtiyacının kısmen karşılandığını, kıyafet ihtiyacının yangın kıyafetiyle müdahale ettikleri için çabuk yorulduklarını, barınak ihtiyacını ise araçta dinlenerek karşıladıklarını ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Afet, Depreme Müdahale, Hatay, İtfaiye, 6 Şubat 2023 Depremi

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımızı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterildiğini ve bu kaynaklara kaynakçada yer verildiğini; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapılmadığını, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)' in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimizi beyan ederiz.

Teşekkür

Araştırma yapılması için izin veren Denizli Büyükşehir Belediyesi'ne teşekkür ederiz.

Challenges Encountered by Fire Department Personnel Responding to Hatay Province During the February 6, 2023 Earthquake

Öz

The February 6, 2023 earthquake caused great destruction in Turkey. The direct impact of the earthquake in 11 provinces caused great administrative difficulties. For this reason, it is very important to accurately identify the difficulties experienced in this process and make future plans accordingly. The main purpose of this study is to determine the problems experienced by the fire department personnel involved in the response to the February 6 earthquake during and after the intervention process and to help plan for the future. The research was conducted with employees of the Denizli Metropolitan Municipality Fire Department, who took part in the response efforts in Hatay province during the February 6 Earthquake. Data was collected by face-to-face in-depth interview method between 01.07.2023-18.07.2023. Analysis of the data was done with the MAXQDA 2023 program. During the earthquake response, participants stated that the biggest problems were lack of coordination and communication, lack of equipment, security and transportation problems. They also stated that during the response to the earthquake, since the damage caused by the earthquake was so great, the number of personnel was insufficient, there was a lack of technical equipment and there were no search dogs. When asked about meeting their personal needs during the earthquake response; They stated that they did not have a water problem, but their shower and toilet needs were not met, their food needs were partially met, when asked about their clothing needs, they stated that they got tired quickly because they responded with fire suits, and that they met their shelter needs by resting in the vehicle.

Anahtar Kelimeler

Disaster, Fire Department, Earthquake Response, Hatay, 6 February 2023 Earthquake

Kaynakça

• Akdaş E., ve Eren T. (2023). Afet ve Acil Durum Yönetiminde Arama Kurtarma Ekiplerinin Oluşturulması. Afet ve Risk Dergisi, 6(3), 1060-1073. https://doi.org/10.35341/afet.1267389.
• Altıntaş K.H., ve Delooz H. (2004). The problems faced by three government disaster response teams of Ankara city during the Marmara earthquake – 1999 response. European Journal of Emergency Medicine, 11(2), 95-101. DOI: 10.1097/00063110-200404000-00008
• Coppola, D. P. (2015). Introduction to International Disaster Management 3. Baskı. Elsevier, Oxford.
• Demirci, K., ve Özçelik, E. (2021). İzmir Büyükşehir Belediyesi itfaiye dairesi başkanlığının afetlerde etkinlik kapasitesinin değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 59, 221–244. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.924922
• Duruel, M. (2023). Sivil Toplum Kuruluşlarının Afet Yönetimindeki Rolü: 6 Şubat Depremi Hatay Örneği. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 9(2), 1-18. https://doi.org/10.25272/icps.1332511
• Gökkaya E., Kaya A. (2021). Türkiye’de İtfaiyecilik Eğitimi ile Hava Kurtarma ve Yangınla Mücadele Biriminin Yapısal Değerlendirmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 6(1), 143-158.
• Handmer, J., ve Dovers, S. (2007). Handbook of disaster ve emergency policies ve institutions. Earthscan, London.
• Heinemann, L., Aust, F., Peifer, C., Holtz, M., Miller, C., ve Hagemann, V. (2024). Development and validation of a questionnaire, the REST-Q Fire, to identify teamwork-related resources and stressors in firefighting operations. PLoS One, 19(5). https://doi.org/https://doi.org/10.1371/journal.pone.0304326
• Hogan, D. E., ve Burstein, J. L. (2007). Basic Perspectives on Disaster. In D. E. Hogan ve J. L. Burstein (Eds.), Disaster Medicine 2. Baskı. Lippincott Williams ve Wilkins, pp. 1–11
• Kaya, E., ve Altıntaş, H. (2018). Willingness of Firefighting Program Students to Work in Disasters—Turkey. Prehospital and Disaster Medicine, 33(1), 13–22. https://doi.org/DOI: 10.1017/S1049023X17007087
• Leblebici, Ö. (2014). Afetlerde Kamu Yönetiminin Rolü ve Toplum Temelli Afet Yönetimine Doğru. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 457–478. https://doi.org/10.17218/husbed.95613
• Mızrak, S. (2018). Eğitim, Afet Eğitimi Ve Afete Dirençli Toplum. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi., 5(1), 56-67. https://doi.org/10.21666/muefd.321970
• Özmen, B., ve Varol, N. (2024). 30 Ekim 2020 İzmir ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremlerinin Teknik ve Yönetsel Karşılaştırılması. Afet ve Risk Dergisi, 7(1), 319–328. https://doi.org/10.35341/afet.1448495
• Polat T. (2024). Kahramanmaraş Merkezli Depremlerin Arama Kurtarma Teknisyenleri Tarafından Değerlendirilmesi. Afet ve Risk Dergisi, 7(2), 329-340. https://doi.org/10.35341/afet.1287897
• Şahan C. (2021). İtfaiyelerin afet ve acil durum yönetimi açısından yerinin ve öneminin değerlendirilmesi; Samsun örneği. Dirençlilik Dergisi, 5(2), 93-117. https://doi.org/10.32569/resilience.793490
• Tayfur, İ., Bayramoğlu, B., Şimşek, P., ve Gunduz, A. (2024). Medical Response to the February 6, 2023, Earthquakes in Hatay: Challenges Faced in the Deadliest Disaster in the History of Türkiye. Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 18, e45. https://doi.org/DOI: 10.1017/dmp.2024.21
• Tekeli Yeşil, S. (2017). Sağlık afet ve acil durum planlarında genel yaklaşımlar ve ülkemizde kullanılan planlar. Turk J Public Health, 15(3), 233–244. https://doi.org/10.20518/tjph.375372
• Tekeli Yeşil, S. (2019). Afetlerin Halk Sağlığına Etkileri ve Afet Epidemiyolojisi. In: Kuş, G. ve Tekin N. (Eds), Afet Tıbbı ve Yönetim İlkeleri (pp. 173-185).
• Toprak Karaman, Z. (2017). Afet yönetimine giriş ve Türkiye’de örgütlenme. In Z. Toprak Karaman ve A. Altay (Eds.), Bütünleşik Afet Yönetimi (pp. 1–38).
• URL 1, AFAD 2023 İdare Faaliyet Raporu Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/e_Kutuphane/Kurumsal-Raporlar/2023--AFAD-faaliyet-rapor/2023-idare-faaliyet-raporu_son_web.pdf (Son erişim tarihi: 17.10.2024)
• URL 2, Türkiye Afet Müdahale Planı Erişim Adresi: https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/e_Kutuphane/Planlar/TAMP.pdf (Son erişim tarihi: 17.10.2024)
• URL 3, AFAD 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan Kahramanmaraş (Mw: 7.7 – Mw: 7.6) Depremleri Raporu Erişim Adresi: https://deprem.afad.gov.tr/assets/pdf/Kahramanmara%C5%9F%20Depremi%20%20Raporu_02.06.2023.pdf (Son erişim tarihi: 17.10.2024)
• URL 4, Afet ve Acil Durumlara İlişkin Hizmet Standartları ve Akreditasyon Esaslarının Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik. Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/07/20200729-1.htm (Son Erişim Tarihi: 10.01.2025)
• Uslu, F., ve Demir E.(2023). Nitel Bir Veri Toplama Tekniği: Derinlemesine Görüşme. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40(1), 289-299 https://doi.org/10.32600/huefd.1184085
• Usta, G. (2023). Afet Yönetimi Odağında Orman Yangınlarının Değerlendirilmesi. Afet ve Risk Dergisi, 6(1), 18–35. https://doi.org/10.35341/afet.1090658
• Uygun, M., ve İnal, E. (2019). Türkiye’nin İtfaiye Hizmetlerinin Acil Durum ve Afet Yönetimi Süreçlerine Göre Değerlendirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 4(1), 13–22. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hod/issue/47295/596098
• Young Landesman, L. (2012). Public health management of disasters the practice guide. 3. Baskı. American Public Health Association, Washington.