İsveç’te yerel yönetimler, modern anlamda ilk kez 1862’de düzenlenmiştir. Yerel yönetimler üniter devlet sistemi içinde merkeziyetçi bir vesayet altında varlık gösterirken, 1950’lerde sosyal devlet politikaları doğrultusunda yapılan yerel reformlarla merkezden bağımsız ve özerk kurumlar haline getirilmiştir. Bu dönemde yerel yönetimler, sosyal devletin yereldeki en güçlü ortağı ve büyüme motoru olarak görülmüş ve sosyal devlet anlayışına paralel biçimde yetki ve görevleri artırılmıştır. Nitekim 1960-1970’lerde devreye sokulan yeni düzenlemelerle yerel yönetimlere yerel düzeyde vergi koyma yetkisi verilerek, hem siyasal hem de ekonomik anlamda güçlendirilmiştir. Böylece, yerel yönetimlerin gelişmesi sosyal devlet mantığına entegre edilmiştir. Bu durum, İsveç’in 1995’te Avrupa Birliği’ne (AB) üyeliğinden sonra değişmeye başlamıştır. Bu dönemde AB’nin bölgesel kalkınma odaklı bölgeselleşme ve yerelleşme politikalarına adapte edilmeye başlayan yerel yönetimler, uzun yıllar süren siyasal tartışmaların merkezine taşınmıştır. Temel olarak AB’nin bölgesel kalkınma, bölgesel ve yerel rekabet mantığı ile İsveç’in sosyal devlet politikalarına dayandırılmış yerel yönetim mantığının nasıl bağdaştırılacağı üzerine yürütülen bu tartışmalar, bir tür orta yol bulma çabasını içermiştir. Bu çalışmanın ana amacı, İsveç’te merkez-yerel yönetim ilişkilerini yerel yönetimler ve sosyal devlet olguları üzerinden irdelemektir. Bu doğrultuda, İsveç’te yerel yönetimlerin merkezi yönetimle ilişkileri, yerel yönetimlerin tarihsel arka planı ve 1995’te AB üyeliği sonrası yerelleşme ve bölgeselleşme tartışmaları ve düzenlemeleri ele alınmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Main Section |
Authors | |
Publication Date | August 30, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 Volume: 23 Issue: 2 |