GÖRSEL MATEMATİK OKUR YAZARLIĞI ÖZ-YETERLİK ALGISI İLE ÜSTBİLİŞSEL OKUDUĞUNU ANLAMA FARKINDALIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Year 2019,
Volume: 19 Issue: 3, 710 - 720, 11.10.2019
Zeki Aksu
,
Selcen Çalık Uzun
Sedef Çelik
Abstract
Bu araştırmanın amacı
ortaokul öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlık özyeterlik algıları
(GMOÖA) ile üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı (ÜOAF) arasındaki
ilişkileri incelemektir. Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılı bahar
döneminde Doğu Karadeniz Bölgesi’nin bir ilindeki ortaokullarda 7. Sınıfta öğrenim
gören toplam 301 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama araçları
olarak Duran (2011) tarafından geliştirilen Görsel Matematik Okuryazarlığı
Özyeterlik Algısı Ölçeği (GMOÖAÖ) ile Gelen (2003) tarafından geliştirilip
Çakıroğlu (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan Üstbilişsel Okuduğunu Anlama
Farkındalığı Ölçeği (ÜOAFÖ) kullanılmıştır. Araştırma nicel araştırma
yöntemlerinden ilişkisel modele uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Analiz için
SPSS 19.0 programından faydalanılmıştır. İlgilenilen değişkenler açısından
cinsiyete göre bir farklılık olup olmadığını tespit edebilmek için analiz
yöntemi olarak bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Verilerin analizinde
basit korelasyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Bu
araştırma için görsel matematik okuryazarlık özyeterlik algıları ve üstbilişsel
okuduğunu anlama farkındalığı ölçeğinin Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları
sırasıyla .94 ve .77 bulunmuştur. Çalışmanın sonucunda yukarıda bahsedilen
yapılar arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki (r= .51) olduğu ortaya
çıkmıştır. Çalışmada öğrencilerin görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik
algılarının, üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalık düzeylerini pozitif yönde
anlamlı bir şekilde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.
References
- Abu-Hilal, M.M. (2000). A structurel model for predicting mathematics achievement: Its relation with anxiety and self-concept in mathematics. Psychological Reports, 86, 835-847.
- Adelson, J. L., Dickinson, E. R., & Cunningham, B. C. (2015). Differences in the readingmathematics relationship: A multi-grade, multi-year statewide examination. Learning and Individual Differences, 43, 118-123.
- Ayotola, A., & Adedeji, T. (2009). The relationship between mathematics self-efficacy and achievement in mathematics. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1 (1), 953-957.
- Bağçeci, B., Döş, B., & Sarıca, R. (2011). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ile akademik başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi/An analysis of metacognitive awareness levels and academic achievement of primary school students. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551-566.
- Baydık, B. (2011). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanımı ve öğretmenlerinin okuduğunu anlama öğretim uygulamalarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(162). 301-319.
- Bekdemir, M. & Duran, M. (2012). İlköğretim öğrencileri için görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algı ölçeği (GMOYÖYAÖ)‟nin geliştirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 89-115.
- Blake, S., & Lesser, L. (2006). Exploring the relationship between academic self-efficacy and middle school students’ performance on a high-stakes mathematics test. Teacher Education-Inservice/Professional Development, 2, 655-656.
- Bonds, C. W., Bonds L. G. & Peach W. (1992). “Metacognition: Developing independence in learning”, Clearing House, 66, 56-59.
- Bozkurt, M., & Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3). 147-160.
- Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık
- Caponera, E., Sestito, P., & Russo, P. M. (2016). The influence of reading literacy on mathematics and science achievement. The Journal of Educational Research, 109(2), 197-204.
- Chen, P.P. (2003). Exploring the accurary and predictability of the self-efficacy beliefs of seventh grade mathematics students. Learning and Individual Differences, 14, 79-92.
- Çakıroğlu, A. (2007). Üstbilişsel strateji kullanımının okuduğunu anlama düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çilingir, E. (2015). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı düzeyine ve problem çözme becerilerine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Çilingir, E. & Artut, P.D. (2016). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin başarılarına, görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algılarına ve problem çözme tutumlarına etkisi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education. 7 (3). 578-600.
- Duran, M. (2011). İlköğretim 7.sınıf öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algıları ile görsel matematik başarıları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
- Erdem, E. (2016). Matematiksel muhakeme ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki: 8. sınıf örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). 393-414.
- Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
- Güngör, A. (2005). Altıncı yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28). 101-108.
- Gürsakal, S. (2012). PISA 2009 öğrenci başarı düzeylerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1). 441-452.
- Göçer, A. & Tabak, G. (2013). Öğretmen adaylarının görsel okuryazarlıkla ilgili algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 518-541.
- Hooper, S. R., Roberts, J., Sideris, J., Burchinal, M., & Zeisel, S. (2010). Longitudinal predictors of reading and math trajectories throughmiddle school for African American versus Caucasian students across two samples. Developmental Psychology, 46, 1018–1029.
- Kıvrak, Y. (2014). Okuma-anlamadaki başarının matematik başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Bursa.
- Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). New York, NY: Guilford Press.
- Liu, X., & Koirala, H. (2009). The effect of mathematics self-efficacy on mathematics achievement of high school students. Paper presented at the annual conference of the Northeastern Educational Research Association, University of Connecticut, Connecticut.
- MEB (2011). PISA Türkiye. EĞİTEK Yayınları, Ankara. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2013/07/PISA-kitab%C4%B1.pdf .
- MEB, (2015). PISA 2015 Ulusal Nihai Raporu. Millî Eğitim Bakanlığı, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
- MEB, (2017). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar), Ankara. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=191.
- Özgen, K., & Bindak, R. (2011). Lise öğrencilerinin matematik okuryazarlığına yönelik öz-yeterlik inançlarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (2), 1073-1089.
- Sertöz, T. (2003). İlköğretim okullarının 6. sınıflarında okuduğunu anlama davranışının kazandırılmasının matematik başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı. İstanbul.
- Şahin, Ç., Kurudayıoğlu, M. & Çelik. G.(2013). Türkçe öğretmeni adaylarının görsel okuryazarlıkları üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitim Dergisi, 1(1), 129-143.
- Şengül, S., Katrancı, Y. & Gülbağcı, H. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algılarının incelenmesi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Tanoğlu, Ş., Taşkesen, O., Bakırhan, A. & Taşkesen, S. (2017). 5. 6. ve 7.sınıf öğrencilerinin üç boyutlu nesneleri çizim başarısı ile görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Strategic Research in Social Science. 3(2). 29-40.
- Tatar, E. & Soylu, Y. (2006). Okuma-anlamadaki başarının matematik başarısına etkisinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi. 14(2). 503-508.
- Tutkun, F. O., Erdoğan, D. G., & Öztürk, B.(2014). Levels of visual mathematics literacy self-efficacy perception of the secondary school students. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 8, 19-27.
Year 2019,
Volume: 19 Issue: 3, 710 - 720, 11.10.2019
Zeki Aksu
,
Selcen Çalık Uzun
Sedef Çelik
References
- Abu-Hilal, M.M. (2000). A structurel model for predicting mathematics achievement: Its relation with anxiety and self-concept in mathematics. Psychological Reports, 86, 835-847.
- Adelson, J. L., Dickinson, E. R., & Cunningham, B. C. (2015). Differences in the readingmathematics relationship: A multi-grade, multi-year statewide examination. Learning and Individual Differences, 43, 118-123.
- Ayotola, A., & Adedeji, T. (2009). The relationship between mathematics self-efficacy and achievement in mathematics. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1 (1), 953-957.
- Bağçeci, B., Döş, B., & Sarıca, R. (2011). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ile akademik başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi/An analysis of metacognitive awareness levels and academic achievement of primary school students. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551-566.
- Baydık, B. (2011). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanımı ve öğretmenlerinin okuduğunu anlama öğretim uygulamalarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(162). 301-319.
- Bekdemir, M. & Duran, M. (2012). İlköğretim öğrencileri için görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algı ölçeği (GMOYÖYAÖ)‟nin geliştirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 89-115.
- Blake, S., & Lesser, L. (2006). Exploring the relationship between academic self-efficacy and middle school students’ performance on a high-stakes mathematics test. Teacher Education-Inservice/Professional Development, 2, 655-656.
- Bonds, C. W., Bonds L. G. & Peach W. (1992). “Metacognition: Developing independence in learning”, Clearing House, 66, 56-59.
- Bozkurt, M., & Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3). 147-160.
- Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık
- Caponera, E., Sestito, P., & Russo, P. M. (2016). The influence of reading literacy on mathematics and science achievement. The Journal of Educational Research, 109(2), 197-204.
- Chen, P.P. (2003). Exploring the accurary and predictability of the self-efficacy beliefs of seventh grade mathematics students. Learning and Individual Differences, 14, 79-92.
- Çakıroğlu, A. (2007). Üstbilişsel strateji kullanımının okuduğunu anlama düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çilingir, E. (2015). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı düzeyine ve problem çözme becerilerine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Çilingir, E. & Artut, P.D. (2016). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin başarılarına, görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algılarına ve problem çözme tutumlarına etkisi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education. 7 (3). 578-600.
- Duran, M. (2011). İlköğretim 7.sınıf öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algıları ile görsel matematik başarıları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
- Erdem, E. (2016). Matematiksel muhakeme ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki: 8. sınıf örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). 393-414.
- Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
- Güngör, A. (2005). Altıncı yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28). 101-108.
- Gürsakal, S. (2012). PISA 2009 öğrenci başarı düzeylerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1). 441-452.
- Göçer, A. & Tabak, G. (2013). Öğretmen adaylarının görsel okuryazarlıkla ilgili algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 518-541.
- Hooper, S. R., Roberts, J., Sideris, J., Burchinal, M., & Zeisel, S. (2010). Longitudinal predictors of reading and math trajectories throughmiddle school for African American versus Caucasian students across two samples. Developmental Psychology, 46, 1018–1029.
- Kıvrak, Y. (2014). Okuma-anlamadaki başarının matematik başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Bursa.
- Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). New York, NY: Guilford Press.
- Liu, X., & Koirala, H. (2009). The effect of mathematics self-efficacy on mathematics achievement of high school students. Paper presented at the annual conference of the Northeastern Educational Research Association, University of Connecticut, Connecticut.
- MEB (2011). PISA Türkiye. EĞİTEK Yayınları, Ankara. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2013/07/PISA-kitab%C4%B1.pdf .
- MEB, (2015). PISA 2015 Ulusal Nihai Raporu. Millî Eğitim Bakanlığı, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
- MEB, (2017). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar), Ankara. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=191.
- Özgen, K., & Bindak, R. (2011). Lise öğrencilerinin matematik okuryazarlığına yönelik öz-yeterlik inançlarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (2), 1073-1089.
- Sertöz, T. (2003). İlköğretim okullarının 6. sınıflarında okuduğunu anlama davranışının kazandırılmasının matematik başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı. İstanbul.
- Şahin, Ç., Kurudayıoğlu, M. & Çelik. G.(2013). Türkçe öğretmeni adaylarının görsel okuryazarlıkları üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitim Dergisi, 1(1), 129-143.
- Şengül, S., Katrancı, Y. & Gülbağcı, H. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algılarının incelenmesi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Tanoğlu, Ş., Taşkesen, O., Bakırhan, A. & Taşkesen, S. (2017). 5. 6. ve 7.sınıf öğrencilerinin üç boyutlu nesneleri çizim başarısı ile görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Strategic Research in Social Science. 3(2). 29-40.
- Tatar, E. & Soylu, Y. (2006). Okuma-anlamadaki başarının matematik başarısına etkisinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi. 14(2). 503-508.
- Tutkun, F. O., Erdoğan, D. G., & Öztürk, B.(2014). Levels of visual mathematics literacy self-efficacy perception of the secondary school students. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 8, 19-27.