İstasyon Tekniğinin İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Düzeylerine Etkisi

Year 2025, Volume: 25 Issue: 4, 2403 - 2422

Ayşe Yaramiş Karakaya , Yusuf Cerit

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2025..-1677013

Abstract

Bu araştırmada, İstasyon tekniğinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğrenciler seçkisiz şekilde atanmayıp, mevcut sınıflardan gruplara atama yapıldığı için ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, 2022-2023 eğitim öğretim yılında, Bolu ili, Merkez ilçesindeki bir ilkokulda öğrenim gören 4. sınıf öğrencilerinden elde edilmiştir. Kontrol (n=32) ve deney grupları (n=32) aynı okulda öğrenim gören iki dördüncü sınıf öğrencilerinden oluşturulmuştur. Deney grubunda ders istasyon tekniğiyle, kontrol grubunda ise geleneksel yöntemle yürütülmüştür. Öğrencilerin okuduğunu anlama düzeylerini belirlemek için Özdemir (2017) tarafından geliştirilen "Bilgilendirici Metinlerde Okuduğunu Anlama Testi" kullanılmıştır. Verilerin normal dağılımı Shapiro-Wilk testi ile değerlendirilmiş ve kontrol ve deney gruplarının ön-test ve son-test puanlarını karşılaştırmak için t-testi ve etki büyüklükleri hesaplanmıştır. Araştırmada istasyon tekniğinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerinde deney grubu ve kontrol grubunun son-test başarı puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farkın olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Kontrol grubundaki öğrencilere uygulanan öğretim yaklaşımlarının okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede anlamlı bir katkı sağlamadığı görülmüştür. Bu çalışmada, istasyon tekniğinin öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu bulunmuştur.

Keywords

İstasyon tekniği , Okuma , Okuduğunu Anlama

The Effect of the Station Technique on Fourth-Grade Primary School Students’ Reading Comprehension Levels

Abstract

The study aims to determine the effect of the station technique on the reading comprehension level of primary school 4th grade students. In the research, since the students were not assigned without choice and were assigned to groups from the existing classes, the semi experimental model with the pre-test post-test control group was used. The data of the research were obtained from 4th grade students studying in a primary school in the Central district of Bolu province in the 2022-2023 academic year. Two fourth grade students studying at the same school formed the experimental group (n=32) and the control group (n=32). In the experimental group, the course was carried out with the station technique and in the control group with the traditional method. In the research, the "Reading Comprehension Test in Informative Texts" developed by Özdemir (2017) was used to determine the level of reading comprehension of students. Shapiro-Wilk test skew and flatness tests to assess the normality of the data in the study, T-test and impact sizes were used to compare the pre-test and post-test scores of the control and experimental groups. In the research, it was concluded that there was a significant difference in the reading comprehension levels of primary school 4th grade students of the station technique in favour of the experimental group between the experimental group and the post-test success scores of the control group. It has been observed that the teaching practises carried out for the students in the control group do not significantly contribute to the development of the reading comprehension skills. It has been concluded that the station technique contributes more to the development of students' reading comprehension skills than the traditional method.

Keywords

Station Technique , Reading , Reading Comprehension

References

• Ahıskalı, E.E., Dündar, E. & Türkel, A. (2022). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki okuma becerisi etkinliklerinin yaratıcı okuma aşamaları bağlamında değerlendirilmesi. Turkish Studies - Education, 17(4), 501-516. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.62848
• Akyol, H. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri. (12. Baskı). Kök Yayıncılık.
• Aslan, B. (2010). Tarih öğretiminde okuma-anlamanın önemi ve güdümlü okuma dersi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 307-324.
• Arslan, A. (2017). Türkçe öğretiminde istasyon tekniği kullanımının öğrencilerde akademik başarıya, tutuma ve kalıcılığa etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
• Ateş, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of International Educational Sciences, 4(12), 306-317.
• Avcı, H. (2015). İngilizce öğretiminde istasyon tekniği kullanımının akademik başarıya, tutumlara ve kalıcılığa etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Başoğul, D. A., Dilidüzgün, Ş., Edizer, Z. Ç., & Karagöz, M. (2019). Türkçe öğretiminde metin türüne uygun okuma eğitimi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 165-185.
• Batdi, V., & Semerci, Ç. (2012). Derslerde istasyon tekniği uygulamasının yansıtıcı sorgulaması. Bartın University Journal of Faculty of Education, 1(1), 190-203.
• Bayar, M. (2022). Okuduğunu anlama stratejileriyle tasarlanmış Türkçe ve matematik öğretiminin 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve problem çözme başarılarına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Benek, İ. (2012). İstasyonlarda öğrenme tekniğinin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersindeki başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üni̇versi̇tesi̇.
• Benek, İ., & Kocakaya, S. (2012). İstasyonlarda öğrenme tekniğine yönelik öğrenci görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 8-18.
• Bloom, B. S. (1995). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme (Çev. D. Ali Özçelik). Milli Eğitim Basımevi.
• Bozpolat, E., & Arslan, A. (2018). Türkçe öğretiminde istasyon tekniği kullanımına ilişkin nitel bir çalışma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 55-97.
• Burden, P. R. (1982). Learning Centers in the Middle School Classroom.
• Calhoon, M. B. (2005). Effects of a peer-mediated phonological skill and reading comprehension program on reading skill acquisition for middle school students with reading disabilities. Journal of learning disabilities, 38(5), 424-433.
• Çaycı, B., & Demir, M. K. (2006). Okuma ve anlama sorunu olan öğrenciler üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 437-458.
• Çelenk, S. (2003). İlkokuma yazma programı ve öğretimi. Anı Yayıncılık.
• Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe öğretim programında belirtilen okuduğunu anlamayla ilgili kazanımlara ulaşma düzeyinin belirlenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• DeCarlo, L. T. (1997). On the meaning and use of kurtosis. Psychological methods, 2(3), 292.
• Demir, M.R. (2008). İstasyonlarda öğrenme modelinin hayat bilgisi dersindeki üst düzey beceri erişisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Demirörs, F. (2007). Lise 1. sınıf öğrencileri için ohm yasası konusunda öğrenme istasyonlarının geliştirilmesi ve uygulanması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Durgun, E. & Önder, İ. (2019). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri başarıları ile okuduğunu anlama, grafik okuma ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Journal of Individual Differences in Education, 1(1), 1-13.
• Duty, L.S. (2016). The impact of daily 5 and cafe literacy framework on reading comprehension in struggling fourth grade readers: a case study. Dissertations and Theses. Paper 2710. http://pdxscholar.library.pdx.edu/open_access_etds sayfasından erişilmiştir.
• Erdağı, S. (2014). İstasyon tekniğinin Fen ve Teknoloji dersinin akademik başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
• Epçaçan, C. (2018). Okuma Ve Anlama Becerilerinin Öğretim Sürecine Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Electronic Turkish Studies, 13(19).
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (1996). How to design research in education. New York, Estados Unidos: Mc Graw-Hill.
• Geier, C. S., & Bogner, F. X. (2011). Learning at workstations. Students’ satisfaction, attitudes towards cooperative learning and intrinsic motivation. Journal for educational research online, 3(2), 3-14.
• Gelen, İ., Dolapçıoğlu, S., & Keskin, A. (2008). Düşünme şapkalarının Türkçe dersinde okuduğunu anlamaya etkisi. Milli Eğitim, 37 (179), 39-49.
• Göğüş, B. (1983). Okumayı biliyor muyuz?. Öğretmen Dünyası Dergisi, 44, 7-9.
• Gözütok, F. D. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ekinoks, Ankara.
• Groeneveld, R., & Medden, G. (1984). Measuring Skewness and Kurtosis. The Statistician, 33, 391-399.
• Güçlü, R. (2019). Sesli ve sessiz okuma yöntemlerinin ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerine etkisi (Master's thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Güneş, E. (2009). Fen ve Teknoloji Dersinde İstasyon Tekniği İle Yapılan Öğretimin Erişiye ve Kalıcılığa Etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Güneş, F. (2000). Çocuk kitaplarında okunabilirlik ilkeleri. Yaşadıkça Eğitim, 67, 35-40.
• Güneyli, A. (2003). Metin türlerine göre okuduğunu anlama becerisinin sınanması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Karaarslan, Y. (2015). İlkokul öğrencilerinin okuma, okuduğunu anlama düzeyleri ve sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler ile ilgili görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Koç, C. (2011). Aktif Öğrenmenin Okuduğunu Anlama ve Eleştirel Düşünme Üzerindeki Etkileri. Sosyal Bilimler Dergisi/Journal of Social Sciences, 35(1).
• Köseoğlu, P., Soran, H., & Storer, J. (2009). Developing learning stations for the purification of waste water. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 210- 214.
• Maden, S. ve Durukan, A. G. E. (2010). İstasyon Tekniğinin Yaratıcı Yazma Becerisi Kazandırmaya ve Derse Karşı Tutuma Etkisi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 28, 299-312.
• Mergen, H. H. (2011). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrenme istasyonları uygulamasının akademik başarıya ve kalıcılığa etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2023). 2022 LGS Raporu. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023, https://cdn.eba.gov.tr/icerik/2022/06/2022_LGS_rapor.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2023). Pisa 2018 Türkiye Ön Raporu. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023, https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/03105347_pisa_2018_turkiye_on_raporu.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2024). Pisa 2022 Türkiye Raporu. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024, https://pisa.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_12/05125555_pisa2022_rapor_051223.pdf
• Morgil, İ., Yılmaz, A., & Yörük, N. (2002). Fen eğitimde istasyonlarla ilgili bir uygulama. 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sözlü olarak sunulmuştur. ODTÜ.
• Obalı, B. (2009). Öğrencilerin fen ve teknoloji akademik başarısıyla Türkçede okuduğunu anlama ve matematik başarıları arasındaki ilişki (Doctoral dissertation, Sakarya Universitesi (Turkey)).
• Ocak, G. (2008). Yöntem ve teknikler. G. Ocak (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri, 212-292. PegemA Yayıncılık.
• Ocak, G. (2010). Öğrenme istasyonlarının ilkokul öğrencilerinin akademik başarı düzeylerine ve kalıcılığa etkisi. Yeni Eğitim İncelemesi , 21 (2), 146-157.
• Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2022). 2022-YKS Sonuçlarına İlişkin Sayısal Sonuçlar. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023, https://www.osym.gov.tr/TR,23867/2022-yks-sinav-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html
• Özdemir, Y. (2017). "Okumadan Önce,Okuma Esnasında, Okumadan Sonra Düşün" Stratejisinin Okuduğunu Anlama Becerisine Etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
• Öztop, F., & Toptaş, V. (2022). Matematik başarısı ile okuduğunu anlama becerisi arasındaki ilişki: Bir meta-analiz çalışması. Yıldız Journal of Educational Research, 7(1), 12-21.
• Özyürek, M. (2001). Sınıf yönetimi. Karatepe Yayınları.
• Palamut, İ. (2008). Hikâye okumanın ilköğretim öğrencilerinin yaratıcılık düzeylerine ve akademik başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Porter, E. J. (2004). Classroom learning centers: study of a junior high school learning assisted program in mathematics. Pacific Lutheran University.
• Roberts, P. H. (1999). Effects of Multisensory Resources on the Achivement and Science Attitudes of Seventh-grade Suburban Students Taught Science Concepts on and Above Grade Level [Yayımlanmamış doktora tezi]. St. John’s University.
• Selçuk, Z. (2000). Gelişim ve öğrenme. Nobel Yayın Dağıtım.
• Üstündağ, T. (2011). Yaratıcılığa yolculuk. PegemA Yayıncılık.
• Vacca, J. A. L., & Vacca, R. T. (1976). Learning stations: how to in the middle grades. Journal of Reading, 19(7), 563-567.
• Van Den Broek, P., & Kremer, K. E. (2000). The mind in action: What it means to comprehend during reading. In Reading for meaning: Fostering comprehension in the middle grades (pp. 1-31).
• Yılmaz, M. (2015). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama seviyeleri ile Türkçe, matematik, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji derslerindeki başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (29), 16-28.