Comparison of Turkish and Canadian Social Studies Curricula in terms of Values Education

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 2, 338 - 372, 09.08.2017

Sercan Bursa , Tuba Çengelci Köse

https://doi.org/10.18039/ajesi.333738

Cited By: 2

Öz

The purpose of this
research is to compare 2005 Turkish and Canadian Social Studies Curricula in
terms of values education. This research was conducted based on document
analysis which is one of the patterns of qualitative research approach. The
K4-7 social studies curricula which have been implemented in Turkey since 2005
and the K4-7 social studies curricula which have been implemented in Alberta,
Canada since 2005 constitute the data of this research. Data were analyzed
using an inductive approach. The results of the research were obtained by
interpretation of the findings with this process. According to the first result
of the research, values in the Social Studies Curriculum in Canada are given as
learning outcomes in a title of "values and attitude". When the
number of values to be given to the students was compared to class levels,
there is not much difference in the number of values to be given to the
students in the 4th to 7th-grade Social Studies Curriculum in Turkey. But in
Canadian programs, although the number of values that intend to acquire
students at the 4th and 5th-grade levels is intense, this number is decreasing
at 6th and 7th-grade levels. According to another result, while intangible and
tangible values are included in the 4th, 5th, 6th and 7th-grade levels of the
Social Studies Curriculum in Turkey, tangible values such as environmental
protection and love of nature are frequently in the 4th and 5th-grade levels of
Canadian programs. On the other hand, values related to democracy gain
importance in the 6th and 7th-grade levels. In the direction of the results of
the research, it is suggested that values can be given as learning outcomes in
order to guide to teachers and the values to be included in the curriculum can
be distributed in a balanced manner considering the value categories.

Anahtar Kelimeler

Social studies, Values education, Curriculum

Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi Bakımından Karşılaştırılması

Öz

Araştırmanın amacı, 2005 Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim
Programı ile 2005 Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nı değerler eğitimi
bakımından karşılaştırmaktır. Nitel araştırma yaklaşımına dayalı olarak doküman
incelemesi yöntemiyle yapılan bu araştırmanın verilerini, 2005 yılından beri
Türkiye’de uygulanmakta olan 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim
Programları ile 2005 yılından beri Kanada’nın Alberta eyaletinde uygulanmakta
olan 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programları
oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, tümevarımsal bir
şekilde analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Kanada’daki Sosyal
Bilgiler Öğretim Programlarında değerler, “değer ve tutum” başlığı içinde değer
kazanımları olarak verilmektedir. Türkiye’deki 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler
Öğretim Programlarında sınıf düzeyleri arasında öğrencilere kazandırılmak
istenen değer sayısı bakımından çok fazla farklılık görülmemektedir.
Kanada’daki programlarda ise 4. ve 5. sınıf düzeylerinde öğrencilere
kazandırılması amaçlanan değerlerin sayı olarak yoğun olduğu, 6. ve 7. sınıf
düzeylerinde ise yoğunluğun azaldığı görülmektedir. Bir diğer sonuca göre ise,
Türkiye’deki Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının 4., 5., 6. ve 7. sınıf
düzeylerinin tamamında soyut ve somut değerlere birlikte yer verilirken,
Kanada’daki programlarda özellikle 4. ve 5. sınıf düzeylerinde çevre koruma ve
doğa sevgisiyle ilgili somut kabul edilebilecek değerler ağırlıktayken, 6. ve
7. sınıf düzeylerinde ise demokrasiyle ilgili olan değerler ağırlık
kazanmaktadır. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda öğretmenlere
rehberlik etmesi açısından değerlerin, kazanım ifadeleri biçiminde verilmesi ve
programlarda yer verilecek değerlerin alanyazında yapılmış olan değer
sınıflamaları dikkate alınarak belirlenmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, Değerler eğitimi, Öğretim programı

Kaynakça

• Aladağ, S. (2012). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini bilişsel düzeyde kazanmalarına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161, 123-146.
• Alberta Education (2005). Social Studies K-6 Programs. URL: https://education.alberta.ca/social-studies-k-6/programs-of-study/everyone/programs-of-study/ internet adresinden 06.01.2017 tarihinde alınmıştır.
• Alberta Education (2005). Social Studies 7-9 Programs. URL: https://education.alberta.ca/social-studies-7-9/programs-of-study/everyone/program-of-studies-documents/ internet adresinden 06.01.2017 tarihinde alınmıştır.
• Ata, B. (1999). İngiltere’de Piaget ve Bruner’in görüşlerinin ilköğretimde tarih öğretimine yansıması üzerine bir araştırma. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 1-9.
• Balcı, F.A. ve Yanpar Yelken, T. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin “değer” kavramına yükledikleri anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 81-90.
• Bulut, K. & Kara, C. (2012). Sosyal bilgiler dersinde topluma hizmet uygulamaları ve sosyal kulüplerle değerler eğitimi. International Congress of Educational Research’de bildiri olarak sunulmuştur. İstanbul.
• Can Aran, Ö. & Demirel, Ö. (2013). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(46), 151-168.
• Cummings, R., Harlow, S., & Maddux, C. D. (2007). Moral reasoning of in‐service and pre‐service teachers: a review of the research. Journal of Moral Education, 36(1), 67-78.
• Dede, Y. (2014). A comparison of Turkish and German mathematics teachers’ values: A gender perspective. Education and Science, 39(171), 180-198.
• Demirbaş, M. & Yağbasan, R. (2010). Yeni fen ve teknoloji öğretim programının, ilköğretim öğrencilerindeki akademik benlik kavramı gelişimine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 21, 1-16.
• Department of Education, Science and Training Australian Government. (2005). National Framework for Values Education in Australian Schools. Commonwealth of Australia.
• Deveci, H. & Dal, S. (2008). Primary school teachers’ opinions on the efficacy of social studies program in value gain. Humanity & Social Sciences Journal, 3(1), 1-11.
• Doğanay, A. (2012). Değerler eğitimi. Öztürk, C. (ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 225-256). Ankara: Pegem.
• Erbaş, A. K., Alacacı, C., & Bulut, M. (2012). Türk, Singapur ve Amerikan matematik ders kitaplarının bir karşılaştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2311-2330.
• Erdoğan, M. (2007). Yeni geliştirilen dördüncü ve beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının analizi; nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 221-254.
• Ersoy, F. & Şahin, T. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1535-1558.
• Eskimen, A. D. (2016). Edebiyat (9-12) ders kitapları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma: Türkiye-Amerika Birleşik Devletleri (Indiana eyaleti) örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 38-61.
• Hill, B. V. (2004). Values education in schools: Issues and challenges. Primary and Middle Years Educator, 2(2).
• Kan, Ç. (2010). Sosyal bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim, 187, 138-145.
• Kunduroğlu, T. & Babadoğan, C. (2010). The effectiveness of ‘values education’ program integrated with the 4th grade science and technology instructional program. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 1287–1292.
• Kurtdede Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361-388.
• Kuş, D. (2009). İlköğretim Programlarının, Örtük Programın ve Okul Dışı Etmenlerin Değerleri Kazandırma Etkililiğinin 8. Sınıf İlköğretim Öğrencilerinin ve Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• MEB. (2013). Sosyal Bilgiler öğretim programı ve kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı web sitesinden 09.12.2016’da alınmıştır.
• Merey, Z., Kuş, Z., & Karatekin, K. (2012). Türkiye ve ABD ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi açısından karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1613-1632.
• Sarıcan, E. (2006). 1998 ile 2004 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programlarının Vatandaşlık Değerleri Açısından Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şahin, T., & Katılmış, A. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının değerler eğitimi öz-yeterlilikleri. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-16.
• Yiğit, E. Ö., Çengelci, T., & Karaduman, H. (2013). Teknolojinin değerlere yansıması konusunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 73-96.
• TDK. (2016, 8 Aralık). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Erişim tarihi: 08.12.2016, URL: http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.586a615d509569.29138229.
• Thornberg, R., & Oğuz, E. (2013). Teachers' views on values education: A qualitative study in Sweden and Turkey. International Journal of Educational Research, 59(1), 49-56.
• Ürey, M. & Aydın, M. (2014). İlköğretim fen ve teknoloji dersi programında yer alan çevre konularına yönelik bir program analizi. e–Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 37-50.
• Yaşar, Ş. & Çengelci, T. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimine ilişkin bir durum çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 1-23.
• Yavuzer, Y., Demir, Z., & Çalışkan, M. (2000). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Konya: Mikro Yayınevi.
• Yel, S., & Aladağ, S. (2012). Sosyal Bilgilerde Değerlerin Öğretimi, Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yost, D. S. (1997). The moral dimensions of teaching and preservice teachers: can moral dispositions be influenced?. Journal of Teacher Education, 48(4): 281–292.