Dil, Nihilizm ve Televizyon

Yıl 2019, , 136 - 148, 02.01.2020

Yusuf Devran Ömer Faruk Özcan

https://doi.org/10.5824/ajit-e.2019.4.006

Öz

Anlamın ne olduğu farklı disiplinlerde çalışan araştırmacıların cevabını aradığı en önemli sorulardan biri olmuştur. Anlamın ne olduğu ve nasıl inşa edilebileceği sorusunu soran Ferdinand de Saussure, Roland Barthes, Julia Kristeva, Jacques Derrida ve Friederich Nietzsche gibi Batılı kimi dilbilimciler ve felsefeciler göstergeden başlayarak varlık, metin ve okuyucuya kadar uzanan konularda önemli tartışmalar yapmışlardır. Neticede bu uzun serüven nihilizme kadar uzanmıştır.
İşte bir makalenin sınırlı kapsamında, bu serüven bazı boyutlarıyla ortaya konulmakta; dili oluşturan göstergelerin nasıl çağrışım gücünü yitirdiği, metnin öz bir metin olmaktan çıktığı, yazarın devre dışı kaldığı gibi hususlar üzerinde durulmaktadır. Göstergenin kendinden başka bir şeye işaret edememesi varlık anlamında da önemli sorunlara yol açmıştır. Çünkü kendisinden başka bir şeyi gösteremeyen göstergelerle inşa edilen ve başka metinlerle metinlerarası ilişkiye sahip olan bir metin ne müellifine, ne de yaratıcı gücüne göndermede bulunabilir.
Derrida da her bir gösterileninin aynı zamanda başka bir şeyin göstergesi olabileceğine, kökenin yokluğundan dolayı her şeyin söyleme dönüşebileceğine ve anlam alanının sonsuz genişleyebileceğine vurgu yaparak, kâinatta ilanihaye göstergeler arası bir dönüşün ve devinimin süregittiğine, dilin doğası üzerinden varlığın kendikendiliğine ve sonsuzluğuna işaret etmiştir. Bu ebedi yeniden doğuş ya da ayni olanın yeniden doğması, “kendikendinelik”, varoluşun gayesini, ‘yaratıcı’ ile şeyler arasındaki ilişkiyi, boşa çıkarmakta ve hiçlik düşüncesini daha da pekiştirmektedir.
Üzerinde durulması gereken diğer bir husus ise kendine özgü bir dili olan ve bu dilsel mantık üzerinden işleyen televizyonun nihilizm ile olan ilişkisidir. Bu anlamda cevabının aranması gereken en önemli soru televizyon ve nihilizme nasıl yol açtığıdır.

Anahtar Kelimeler

Dil, Anlam, Nihilizm, Televizyon

Language, Nihilism and Television

Öz

The origin of meaning has been an area of interest for many Western researchers and thinkers studying in various fields such as semiology, language and philosophy. In an attempt to clarify what meaning is, how it is built and perceived by readers, various philologists and philosophers including Ferdinand de Saussure, Roland Barthes, Julia Kristeva, Jacques Derrida and Friedrich Nietzsche discussed several important concepts ranging from semiotics/signs to existence and from text to its author and readers. Comprehensive debates over these concepts have ultimately extended to nihilism.
In this vein, this article in its limited scope investigates certain aspects of meaning and its repercussions scrutinizing how signs that form a language lose their associative power over time, how texts lose their essence/core and how authors are no longer a part of meaning. Within this framework, the fact that a sign does not signify anything but itself leads to significant problems in terms of essence and existence. Indeed, a text that is composed by signs that cannot signify anything other than themselves and that has intertextual relations with the other ones can refer to neither its author nor creative power.
Underlining that every signified might also be a signifier of something else, everything can turn into discourse due to absence of origin and that the semantic field can be expanded infinitely, Derrida pointed out to the fact that there is continued mediation as well as motion among eternal signs of the universe in reference to self-continuity and eternity of existence based on the nature of language. This eternal rebirth or renaissance of what is in kind, namely self-continuity, further consolidates the idea of ‘nichts’ by negating the purpose of existence and the relations between the ‘creator’ and things.
From this perspective, as well, it is essential to tackle the relationship between nihilism and television which has its own particular logic of language. In this sense, the most important question to ask is how television paves the way for nihilism.

Anahtar Kelimeler

Language, Meaning, Nihilism, Television

Kaynakça

• Akay, H. (2017). Anlamın Çağrısı, Kuramlar ve Okuma Biçimleri üzerine. İstanbul: Şule.
• Aktulum, K. (2011). Metinlerarasılık Göstergelerarasılık. İstanbul: Kanguru.
• Aktulum, K. (2014). Metinlerarası İlişkiler. İstanbul: Metis.
• Barthes, R. (2014). Göstergebilimsel Serüven. İstanbul: Yapı Kredi.
• Chandler, D. (2007). Semiotic the Basics. London: Routledge.
• Derrida, J. (1997). Gramatoloji. London: The Johns Hopkins University Press.
• Derrida, J. (2001). Writing and Differance. (A. Bass, Çev.) London: Routledge Classics.
• Diken, B. (2011). “Nihilizm”, A. Onacak (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Direk, Z. ( Zeynep Direk). (4 Temmuz 2017). Jacques Derrida Zeynep Direk İle Felsefe Vakti Türkçe (https://www.youtube.com/watch?v=w0nW-Dsnu-U) adresinden erişilmiştir.
• Ellul, J. (1998). Sözün Düşüşü. İstanbul: Paradigma.
• Heidegger, M. (1993). Basic Writing. San Francisco: Harper San Francisco.
• Hogan, J. Michael.  (1989).  Media nihilism and the presidential debates. Argumentation and Advocacy, 25 (4: Spring, 1989), 220-25.
• İnceoğlu, Y. G. ve Çomak, N. A. (2016). Metin Çözümlemeleri. İstanbul: Ayrıntı.
• Kolcu, A. İ. (2008). Edebiyat Kuramları, Tanım-Tenkit-Tahlil. İstanbul:   Salkımsöğüt.
• Küçükalkan, G. (2017). Anlamın Yapısökümü: Haberi Derrida’dan Okumak. (Yayımlanmamış doktora tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi SBE.
• Küçükalp, K. (2005). “Politik Nihilizm: Nietzscheci Bir Tartışma”, Bursa: Aktüel Yayınları.
• Özkan, S. (2004). Nietzsche. İstanbul: Ötüken.
• Robert S. Pritchard, M.A., APR, Fellow PRSA and Vincent F. Filak, Ph.D. Confronting Media Nihilism: How Transparency Builds Meaning During Crises, Public Relations Journal Vol. 4, No. 1, Winter 2010