Angels or Demons: A Comparative Analysis of Motherhood Concept in World Literature

Year 2020, Volume: 4 Issue: 4, 872 - 887, 30.12.2020

Senem Üstün Kaya

https://doi.org/10.34083/akaded.755543

Cited By: 1

Abstract

From the beginning of the history of humanity, motherhood has been considered as the most sacred and constant attribute in many cultures. During periods, although women’s roles and responsibilities have changed due to the social, politic and economic events, the main responsibility of a woman has always been accepted as ‘‘motherhood’’. With the modern era, as women participated in social spheres, mothering has been shaped in terms of expectations and prejudices. Motherhood has evolved through ages, yet, the expected notions of mothers mirror and recall similar attributes in almost all cultures: patience, self-sacrifice, compassion, charity and unconditional love towards children. There are various conducted studies based on the concept of ‘‘motherhood’’ in psychology, anthropology and literature. However, for this study, in order to exemplify the concept of ‘‘motherhood’’ defined by Adrienne Rich in her work Of Woman Born (1976), certain mother figures from the literary texts of world literature were chosen and comparatively analyzed. The aim of this study was not to generalize the concept of “motherhood” for every culture in world literature, yet, based on the findings of the analysis, it was observed that the perception of ‘‘motherhood’’ has been reflected in similar ways in many literary works of different cultures. Therefore, this study is exemplarily for further comparative literary studies based on motherhood and mothering in world literatures.

Keywords

Of Woman Born, Motherhood, world literature, comparative analysis

Melekler veya Şeytanlar: Dünya Edebiyatında Annelik Olgusu Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz

Abstract

İnsanlığın başlangıcından bu yana, birçok kültürde değişmeyen ve saygınlığını yitirmeyen en kutsal özellik anneliktir. Çağlar boyunca, kadın rolleri ve sorumlulukları sosyal, politik ve ekonomik olaylardan dolayı değişmiş olsa da, kadının en önemli sorumluluğu her zaman ‘‘annelik’’ olarak kabul edilmiştir. Kadınlar sosyal hayatta yer aldıkları modern dönem ile birlikte, annelik, beklentiler ve önyargılara göre şekillenmiştir. Annelik, dönemler boyunca farklılık göstermiştir, ancak, beklenen annelik kalıpları, farklı kültürlerde benzer özellikleri yansıtır ve çağrıştırır: sabır, fedakârlık, merhamet, şefkat ve çocuklara karşılıksız sevgi. ‘‘Annelik’’ kavramı üzerine psikoloji, antropoloji ve edebiyat alanlarında çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Ancak, bu çalışma için, Adrienne Rich’in Of Woman Born (1976) kitabında ele aldığı ‘‘annelik’’ olgusunu örneklendirmek adına dünya edebiyatındaki edebi eserlerden seçilen bazı anne figürleri seçilmiş ve karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı, “annelik” kavramını dünya edebiyatındaki her kültür için genellemek değildir, ancak, çalışmanın analiz bulgularına bağlı olarak, ‘‘annelik’’ algısının yüzyıllardır değişmediği ve farklı kültürlerde bile edebi eserlerde benzer şekilde yansıtıldığı gözlemlenmiştir. Bu sebeple, bu çalışma, dünya edebiyatlarındaki annelik ve anne olguları üzerine yapılacak diğer karşılaştırmalı edebi incelemelere katkı sağlayabilecek içeriktedir.

Keywords

Of Woman Born, Annelik, dünya edebiyatı, karşılaştırmalı analiz

References

• Aksoy, Süreyya Elif (2004). Aşk-ı Memnu’da Cennet İmgeleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Türk Edebiyatı Bölümü Bilkent Üniversitesi.
• Arendell, Terry (2000). “Conceiving and Investigating Motherhood: The Decade’s Scholarship”. Journal of Marriage and the Family. 62(4): 1192–1207.
• Argunşah, Hülya (2016). İlk Kadın Yazarlarda Toplumsal Kimliğin Yapılandırılması Sürecinde Babanın Keşfi, Kadın ve Edebiyat-Babasının Kızı Olmak. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Austen, Jane (1993). Pride and Prejudice. Wordsworth Editions Limited. (Original work published, 1813).
• Aydın, Süleyman (1995). Tanzimat Dönemi Romanında Kadın. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bars, Mehmet Emin (2014). “Kağan Destanında Kadın Tipi”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 3(3): 94-111.
• Baeuvoir, Simone De (2010). The Second Sex. Vintage Books. (Original work published, 1949).
• Brecht, Bertolt (1986). Mother Courage and Her Children. London: Methuen. (Original work published, 1941).
• Collins, Patricia Hill (1994). “Shifting the Center: Race, Class, and Feminist Theorizing about Motherhood”. Mothering: Ideology, Experience, and Agency. Evelyn Nakano Glenn & Linda Rennie Forcey (Eds.). New York: Routledge.
• Dally, Ann (1982). Inventing Motherhood: The Consequence of an Ideal. London: Burnett.
• Ekrem, Recaizade Mahmud (2014). Araba Sevdası. Fatma Altuğ. İstanbul: İletişim Yayınları. (Original work published, 1898).
• Euripides. (1993). Medea. Rex Warner (trans.). New York: Dover Publications, Inc. (Original work published, 431 B.C.).
• Eyer, Diane (1996). Motherguilt: How Our Culture Blames Mothers for what’s Wrong with Society. New York: Crown.
• Firestone, Shulamith (1993). Cinselliğin Diyalektiği. Yurdanur Salman (trans.). İstanbul: Payel.
• Fromm, Erich (2004). Anaerkil Toplum ve Kadın Hakları. (trans. Acar Doğangün). İstanbul: Arıtan Yayınları.
• Fultz, Lucille P. (2003). Toni Morrison: Playing with Difference. Urbana: University of Illinois Press, Print.
• Füruzan (1971). Parasız Yatılı. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Gilman, Charlotte Perkins (1999). Herland, the Yellow Wall-Paper, and Selected Writings. USA: Penguin Books. (Original work published, 1892).
• Gray, John (1994). Mars and Venus Together Forever. New York: Harper Collins Publishes, Inc.
• Gürbilek, Nurdan (2004). ‘‘Kadınsılaşma Endişesi.” Kör Ayna, Kayıp Şark. İstanbul: Metis, 51-74.
• Held, Virginia (2006). Ethics of Care: Personal, Political and Global. New York: Oxford University Press.
• Hirsch, Marianne (1994). “Maternity and Rememory: Toni Morrison’s Beloved.” Representations of Motherhood. Donna Basin, Margaret Honey & Meryle Mahrer Kaplan (Eds.). New Haven and London: Yale UP, 92-110.
• Hogan, Patrick Colm (2011). Affective Narratology: The Emotional Structure of Stories. Lincoln: University of Nebraska, Print.
• Kemal, Namık (1984). İntibah (Ali Bey’in Sergüzeşti). Mehmet Kaplan. (intr.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. (Original work published, 1874).
• Lessing, Doris (1965). A Man and Two Women. London: Grafton Books. _________ (2001). The Fifth Child. London: Flamingo. (Original work published, 1988).
• Mansfield, Katherine (1983). Short Stories. Claire Tomalin (Ed.). London: J. M. Dent & Sons Ltd.
• McMahon, Martha (1995). Engendering Motherhood: Identity and Self-Transformation in Women’s Lives. NewYork: Guilford.
• Morrison, Toni (1997). Beloved. London: Vintage. (Original work published, 1987). ____________ (2015). God Help the Child. London: Vintage.
• Müftüler-Bac, Meltem (1999). “Turkish women's predicament.” Women’s Studies International Forum. 22(3): 303-315.
• Nussbaum, Martha (1997). Cultivating Humanity: A Classical Defense of Reform in Liberal Education. Cambridge: Harvard University Press, Print.
• Quawas, Rula (2007). “Lessing’s ‘To Room Nineteen’: Susan’s Voyage into the Inner Space of ‘Elsewhere’. Atlantis. 29 (1): 107-122.
• Parla, Jale (2008). Babalar ve Ogullar. Tanzimat Romanının Epistemelojik Temelleri. İstanbul: İetişim Yayınları.
• Raynaud, Claudine (2007). “Beloved or the Shifting Shapes of Memory.” The Cambridge Companion to Toni Morrison. Justine Tally (Ed). New York: CUP, 45- 58.
• Rich, Adrienne (1995). Of Woman Born: Motherhood as Experience and Institution. New York: W.W. Norton (Original publication year, 1976). (e-book).
• Rosenblatt, Orah (1992). Gertrude in Hamlet. Critical Analysis Essays. http://academic.brooklyn.cuny.edu/english/melani/cs6/critical.html#hamlet.
• Ruddick, Sara (1989). Maternal Thinking: Toward a Politics of Peace. New York: Ballantine Books.
• Sayar, Kemal (2012). “Modern Çağda Ailenin Dönüşümü”, http://www.sekam.org.tr/moderncagda-ailenin-donusumu-cn110.html Erişim: 06.05.2012
• Shakespeare, William (1967). Shakespeare’s Tragedies of Monarchy. Charles Jasper Sisson (Ed.). New York: Dell Publishing Co. (Original work published, 1600).
• Thurer, Shari (1994). The Myhs of Motherhood: How Culture Reinvents the Good Mother. Boston: Houghton Mifflin.
• Tuğcu, Kemalettin (2008). ‘Kız Evlat’. İstanbul: Damla Yayınevi. (Original publication year, 1942).
• Uşaklıgil, Halit Ziya (2008). Aşk-ı Memnu. İstanbul: Özgür Yayınları. (Original publication year, 1900).
• Winnicott, Donald (1953). “Transitional Objects and Transitional Phenomena.” International Journal of Psychoanalysis. 34: 89-97.
• Yörükoğlu, Atalay (1989). Değişen Toplumda Aile ve Çocuk. (3rd. Ed.). İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.
• Yeşilyurt Gündüz, Zuhal (2004). “The women’s movement in Turkey: From Tanzimat towards European Union Membership.” Perceptions, 9 (Autumn), 115-134.