Examination of Sami Paşazade Sezâi's Short Story "Hiç" in the Light of Short Story Criteria

Year 2024, Volume: 8 Issue: 1, 181 - 199, 30.04.2024

Ebru Değe Güven

https://doi.org/10.34083/akaded.1440509

Abstract

The short story, known as 'short story' in English, emerged as a literary genre in America in the 19th century. Poe's focus on brevity, unity of effect and intensity are the first criteria of the short story genre. The short story, long neglected by critics, developed after 1950. With the new published studies, the basic criteria of short story theory are determined. The short story enters Turkish literature at the end of the 19th century with the problem of terminology. Authors try to distinguish between the novel and short story genres in their prefaces and in articles published in magazines. The word story also entered the literature. In theoretical studies, the same genre is referred to differently as short story; short story, little story. After the change in the traditional story line in Turkish literature, Küçük Şeyler, which is considered the first modern short story book, is published. In this study, the basic criteria of the short story genre such as brevity, integrity, density, poetics, compression, ordinariness, author distance, open ending are emphasized and the story titled “Hiç” in the story book Küçük Şeyler was analyzed according to the criteria determined. As a result of the study, it was determined that the work is suitable for short story criteria in terms of brevity, completeness, poetry, compression, focusing on ordinary subjects, dealing with passive individuals and epiphany; It was determined that it was not suitable in terms of density, breaking in the plot and time, author distance, open ending and reader participation.

Keywords

Modern Turkish Literature, Story, Modern Kısa Öykü, Sami Paşazade Sezai, Küçük Şeyler

Kısa Öykü Ölçütleri Işığında Sami Paşazade Sezâi’nin “Hiç” Adlı Kısa Öyküsünün İncelenmesi

Abstract

İngilizcede ‘short story’ olarak kullanılan kısa öykü edebi tür olarak 19.yüzyılda Amerika’da ortaya çıkar. Poe’nun kısalık, etki birliği ve yoğunluğa odaklanan çalışmaları kısa öykü türünün ilk ölçütleridir. Eleştirmenler tarafından uzun süre ihmal edilen kısa öykü 1950’den sonra gelişir. Yayımlanan yeni çalışmalarla kısa öykü kuramına ait temel ölçütler belirlenir. Türk edebiyatına kısa öykü 19.yüzılın sonunda terminoloji sorunuyla birlikte girer. Yazarlar öykü ön sözlerinde ve dergilerde yayımladıkları yazılarla roman ve öykü türlerini birbirinde ayırmak için uğraşır; öykü sözcüğünün de literatüre girişi ile kuramsal çalışmalarda aynı türün kısa öykü, kısa hikâye, küçük öykü, küçük hikâye şeklinde farklı adlandırmaları izlenir. Türk edebiyatında geleneksel öykü çizgisinin değişmesinden sonra ilk modern kısa öykü kitabı olarak kabul edilen Küçük Şeyler yayımlanır. Bu çalışmada kısa öykü türünün kısalık, bütünlük, yoğunluk, şiirsellik, sıkıştırma, sıradanlık, yazar mesafesi, açık son gibi temel ölçütleri üzerinde durulmuş ve Küçük Şeyler öykü kitabında bulunan “Hiç” adlı öykü saptanan ölçütlere göre incelenmiştir. Çalışma sonucunda eserin kısa öykü ölçütlerine göre kısalık, bütünlük, şiirsellik, sıkıştırma, sıradan konulara odaklanma, edilgen bireyleri ele alma ve epifani açısından uygun olduğu; yoğunluk, olay örgüsünde ve zamanda kırılma, yazar mesafesi, açık son ve okur katılımı açısından ise uygun olmadığı tespit edilmiştir.

Keywords

Yeni Türk Edebiyatı, Öykü, Modern Kısa Öykü, Sami Paşazade Sezai, Küçük Şeyler

References

• Bates, H. E. (2001). Yazınsal bir tür olarak kısa öykü. Bilge Kültür Sanat.