Sözlü halk anlatılarından olan efsaneler, içerdikleri folklorik öğelerin zenginliği nedeniyle modern edebiyatta sıklıkla başvurulan, doğrudan ya da dolaylı olarak ele alınan kaynak metinlerdendir. Efsanelerdeki olay, kişi ve mekân unsurları modern edebiyatta doğrudan veya dönüştürülerek yeniden işlenir, yeni imajlarla biçimlendirilir. Böylece efsaneler kadim anlatılar olarak edebi üretime süreklilik arz edecek şekilde dâhil olurlar. Bu türden bir örneklik teşkil eden Ah Tamara efsanesi de modern Türk edebiyatında birçok edebi esere kaynaklık etmektedir.
Van’ın Gevaş ilçesi yakınlarında, Van Gölü’nde yer alan Akdamar adasıyla birlikte anılan ve destansı bir aşkı konu edinen “Ah Tamara”, ada merkezli bir efsanedir. Halk arasında birden fazla varyantıyla nesilden nesile, dilden dile aktarılan bu efsane, yazarlar tarafından çeşitli form ve temalarla işlenmektedir. Tiyatro, şiir, roman ve öykü türlerinde yazılan pek çok eserlere ilham kaynağı olan Ah Tamara efsanesi; aşk, ölüm, ayrılık, din, kimlik, tarih, coğrafya konulu metinlerde doğrudan ya da dolaylı olarak yer bulmaktadır. Özellikle geçtiği coğrafyayla olan bağı nedeniyle bu efsane, edebi alanda farklı imge, imaj ve sembollerle yorumlanmaktadır. Bu çalışmada Ah Tamara efsanesi üzerine yazıldığı tespit edilebilen edebi eserlerde efsanenin edebi metinlerde nasıl kurgulandığı ve efsanenin hangi imajlarla yeniden üretildiği incelenecektir. Efsaneyi odağa alan metinler edebi türler bağlamında sınıflandırılarak efsanede öne çıkan konu, olay, kişi ve mekânların yazarlar tarafından nasıl ve ne şekilde işlendiği üzerine değerlendirmeler yapılacaktır.
Legends, which are oral folk narratives, are among the source texts that are frequently referenced and handled directly or indirectly in modern literature due to the richness of folkloric elements they contain. Elements of events, people and places in legends are reprocessed directly or transformed in modern literature and shaped with new images. Thus, legends are continuously involved in literary production as ancient narratives. The legend of Ah Tamara, which constitutes an example of this kind, is the source of many literary works in modern Turkish literature.
"Ah Tamara", which is associated with the island of Akdamar in Lake Van, near the Gevaş district of Van, and is about an epic love, is an island-centered legend. This legend, which has been passed down from generation to generation and from language to language in more than one variant among the public, is processed by writers in various forms and themes. The legend of Ah Tamara, which has inspired many works written in the genres of theater, poetry, novels and stories; It finds a place, directly or indirectly, in texts on love, death, separation, religion, identity, history and geography. Especially due to its connection with the geography in which it takes place, this legend is interpreted with different images, images and symbols in the literary field. In this study, it will be examined how the legend is constructed in literary texts and with what images the legend is reproduced in literary works that can be determined to be written on the legend of Ah Tamara. Texts focusing on the legend will be classified in the context of literary genres and evaluations will be made on how and in what way the prominent subjects, events, people and places in the legend are handled by the authors.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Modern Turkish Literature in Turkiye Field |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 30, 2024 |
Submission Date | October 18, 2024 |
Acceptance Date | December 13, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 8 Issue: 3 |
This work is licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International