Geleneksel Anlatıcılıktan Dijital Anlatıcılığa Dönüşüm: YouTube’da Kafa TV ve Zafer Algöz Örneği

Year 2025, Volume: 9 Issue: 3, 2091 - 2112, 23.11.2025

Süleyman Fidan , Ayşegül Derya Kolukısa

https://doi.org/10.34083/akaded.1787662

Abstract

Teknolojik gelişmeler, bireylerin yaşam biçimleri üzerinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu durum aynı zamanda toplumsal yapı ve kültür ögeleri üzerinde de kalıcı etkiler yaratmaktadır. Genel bir çerçeveden bakıldığında gündelik hayatın dijitalleşmesi, geleneksel iletişim biçimlerinin işlevinin değişmesi ve uyum sağlaması anlamına gelmektedir. Sözlü kültür unsurları, teknolojik ortamlarla etkileşime girerek farklı medya kanallarında devam etmektedir. Bu süreç içerisinde iletişim, hem bireyler arası etkileşimin temel aracı hem de kültürel belleğin kuşaklar arası aktarımında önemli bir çeşitlilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Sözlü gelenekler, halk anlatılarıyla yalnızca geçmişin değil, günümüzü de yansıtmaktadır. Dijital medya kanalları ile ortaya çıkan yeni anlatıcı tipleri, sözlü kültürün çağdaş kültür taşıyıcısı olarak değerlendirilebilecek örnekleri gün yüzüne çıkarmaktadır.
Bu çalışmada, değişim süreci içerisinde olan hikâye, anı ve fıkra anlatıcılığının geleneksel ortamdan dijital medyaya geçişi ele alınmaktadır. Folklorun hem geleneksel hem de dijital ortamdaki sürekliliği netnografi yöntemiyle incelenmektedir. Araştırmanın örneklemi, YouTube’da yayınlanan Kafa TV kanalındaki “Zafer Algöz Anlatıyor” adlı video serisi oluşturmaktadır. Bu seride yer alan üç video, nitel içerik çözümlemesi ve yorumlayıcı analiz yöntemiyle değerlendirilerek geleneksel anlatıcı tipinin dijital ortama nasıl evrildiği ortaya konulmuştur. Ayrıca, Zafet Algöz’ün sözlü kültür ortamından yazılı kültür ortamına ve oradan da dijital platformlara geçiş sürecinin değerlendirilmesi yapılmıştır.

Keywords

folklor , dijital anlatı , medya endüstrisi , sözlü kültür , yeni medya

Transformation from Traditional to Digital Narrative: The Example of Kafa TV and Zafer Algöz on YouTube

Abstract

Technological advancements play a significant role in individuals' lifestyles. This also creates lasting impacts on social structure and cultural elements. From a broader perspective, the digitalization of daily life means the function of traditional forms of communication is changing and adapting. Elements of oral culture continue to interact with technological environments and persist across various media channels. In this process, communication emerges as both a primary means of interpersonal interaction and a significant source of diversity in the intergenerational transmission of cultural memory. Oral traditions, through folk narratives, reflect not only the past but also the present. New types of narrators emerging through digital media channels are bringing to light examples that can be considered contemporary cultural carriers of oral culture.
This study examines the transformation of storytelling, memoir, and anecdote from traditional to digital media. The continuity of folklore in both traditional and digital environments is examined using netnography. The research sample consists of the video series "Zafer Algöz Narrates" on Kafa TV, a YouTube channel. The three videos in this series were evaluated using qualitative content analysis and interpretative analysis to reveal how the traditional narrator type has evolved into the digital environment. Furthermore, an evaluation is made of Zafet Algöz's transition from oral to written culture, and from there to digital platforms.

Keywords

Folklore , Digital Narrative , Media Industry , Oral Culture , New Media

References

• Aktulum, K. (2022). Folklor ve metinlerarasılık. Çizgi Kitabevi.
• And, M. (2014). Başlangıçtan 1983’e Türk tiyatro tarihi. İletişim Yayınları.
• Aziz, A. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bars, M. E. (2019). Türk anlatı geleneğinde anlatıcı merkezli değişim/dönüşüm: Geleneksel hikâyecilerden medyatik hikâyecilere. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 12(25), 1-20.
• Başlar, G. (2018). Yeni Medyada Eleştirel Mizah Üzerine Netnografik Bir İnceleme: Bobiler.Örg. Kültür ve İletişim Dergisi. 21(41) 9-33.
• Bennett, A. (2005). Kültür ve gündelik hayat (N. Tokdoğan vd., Çev.). Phoenix Yayınları.
• Berelson, B. (1952). Content Analysis in Communication Research. Free Press.
• Bronner, S. J (2018). Halk biliminin dijitalleştirilmesi ve sanallaştırılması (Ş. Yılmaz- Z. Bayır, Çev.). İnternet folkloru: netlore ve netnografi (Ed. Ö. Oğuz vd.). Geleneksel Yayıncılık, 45- 94.
• Cohen, R. S. (2007). The analytics of Alan Dundes. In the meaning of folklore: The Analytical essays of Alan Dundes (Ed. S. J. Bronner). Utah State University Press.
• Çevik, M. (2015). Televizyon dizileri halk hikâyelerinin modern şekli midir?. Milli Folklor Dergisi, 27(106), 34-46.
• Çomu, T. (2012). Video paylaşım ağlarında nefret söylemi: YouTube örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dègh, L. (2006). Halk anlatısı (Z. Karagülle, Çev.). Halk biliminde kuram ve yaklaşımlar-1 (Ed. Ö. Oğuz vd.). Geleneksel Yayıncılık, 133-152.
• Erdoğan, E. & Semerci Uyan, P. (2021). Toplumsal araştırma yöntemleri için bir rehber: Gereklilikler, sınırlılıklar ve incelikler. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Fidan, S. (2020). Asker folkloru. İstanbul: Sonçağ Akademi.
• Fidan, S. (2025). Âşıklık geleneği ve medya endüstrisi: Geleneksel müziğin medyadaki serüveni. (3. Baskı) Akademi Kültür Yayıncılık.
• Fulford, R. (2015). Anlatının gücü: Kitle kültürü çağında hikâyecilik (E. Kardelen, Çev.). Kolektif Yayınları.
• İpek, B. & Öztürk Göçmen, P. (2021). Türkiye’de dijital dergi yayıncılığı: 2015-2019. Akademik Sanat Dergisi, 12, 88-102.
• Jones, M. O. (1971). (PC+ CB) x SD( R+ I+ E) = Hero. Newyork Folklore Quarterly (27) 243- 260.
• Kozinets, R. V. (2020). Netnography today: A call to evolve, embrace, energize, and electrify. In R. V. Kozinets & R. Gambetti (Eds.), Netnography unlimited: Understanding technoculture using qualitative social media research (pp. 3-23). Routledge
• Nutku, Ö. (1997). Meddahlık ve meddah hikâyeleri. Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Oğur, Ü. (2024). Dijital folklor. Grafiker Yayınları.
• Ong, W. J. (2014). Sözlü ve yazılı kültür: Sözün teknolojileşmesi (S. Postacıoğlu Banon, Çev.). Metis Yayınları.
• Öğüt Eker, G. (2009). İnsan, kültür, mizah. Akçağ Yayınları.
• Ökmen, Y. E. & Çokluk, N. (2021). Bende artık bir hikâye anlatıcısıyım: Hikâye anlatımında dijital olanaklar açısından YouTube “Fly With Haifa” üzerine bir inceleme. Etkileşim Dergisi, 7, 190-215. ,
• Ölçer Özünel, E. (2025). Sözden piksele hafızadan akışa: hikâyenin yeni çağı, Kreaktivist, (15) 19-23.
• Özdemir, M. (2020). Sözlü kültürden yazılı kültüre kitaptan ekrana: Leylâ ve Mecnun . Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 13(30), 636-653.
• Özdemir, N. (2015). Medya, kültür ve edebiyat. Grafiker Yayınları.
• Özdemir, N. (2017). Kültür bilimi ve yönetimi. Grafiker Yayınları.
• Özdemir, N. (2021). Türk eğlence kültürü. Akademi Kültür Yayıncılık.
• Saygılı, Y. (2024). Halk hikâyelerinin elektronik kültür ortamındaki serüveni. Erzurum: Fenomen Yayınları.
• Sevindik, A. & Kara, N. N. (2023). “Türk Meddahlık Geleneği ve Stand- Up: Kültürel Dönüşümün Yansımaları”, Tokat, 2. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Konferansı, 01- 03 Eylül. 50-54.
• Stewart, E. C. , Bennett (1991) American cultural patterns. (Ed. Yarmouth) İntercultural Press.
• Tatar Şentürk, G. (2024). Sözün büyüsü: Tiyatro ve hikâye anlatıcılığı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 795-908.
• Tiryaki, S. (2023). Sosyal medya araştırmalarında yeni bir bakış açısı: Netnografi. SDÜ İFADE, 5(1), 54-62.
• Uğurlu Akbaş, Ö. & Çalışkan, S. (2020). Öykü anlatıcılığı ve futbol: ‘Dört büyükler’in internet sitelerinde aktarılan öyküler üzerine bir inceleme. OPUS, 15(22), 1200-1233.
• Yıldırım, D. (2016). Türk bitiği. Akçağ Yayınları.
• Yılmaz, E. C. ( 2021). Postmodern Dijital Tüketim Kültürü Bağlamında YouTuber Folklorunun Performans Merkezli Analizi: Oğuzhan Uğur Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Hacattepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.