Ülkemiz Açısından Önemli Bazı Kuru Meyvelerde Toksik İkincil Metabolitler

Year 2004, Volume: 2 Issue: 2, 16 - 21, 01.04.2004

Hakan Karaca Sebahattin Nas

Abstract

Dried fruits are very important products in our export. They are suitable food for mold contamination and growth. Molds which are toxigenic can produce metabolites called mycotoxins when suitable conditions occur. These metabolites threaten human and animal health. The amount of these toxic metabolites that can be found in food and feed has been limited by legislations in a number of countries. Because of exceeding these limits in some food including dried fruits, there have been some problems in exporting of these products. In this study; the relationship between dried fruits, toxigenic molds and mycotoxins is explained, the information about studies on important products

Keywords

Dried fruits, mycotoxin, aflatoxin, ochratoxin

Ülkemiz Açısından Önemli Bazı Kuru Meyvelerde Toksik İkincil Metabolitler

Abstract

Ülkemiz ihracatı açısından büyük öneme sahip kuru meyveler, küf bulaşması ve gelişmesine uygun gıdalar arasındadır. Bu küflerden toksijenik özellikte olanlar uygun koşullar oluştuğunda insan ve hayvan sağlığını tehdit eden ve "mikotoksin" olarak adlandırılan metabolitler üretebilir. Toksik nitelikli bu metabolitlerin gıdalarda ve yemlerde bulunabilecek miktarları birçok ülkede yönetmeliklerle sınırlandırılmıştır. Kuru meyvelerin de dahil olduğu bazı ürünlerde bu sınırların zaman zaman aşılması nedeniyle ihracatımızı darboğaza sokabilecek bazı olumsuz gelişmeler yaşanabilmektedir. Bu çalışmada; kuru meyvelerin toksijenik küfler ve mikotoksinlerle ilişkisi üzerinde durulmuş, ülkemiz ekonomisine büyük katkı sağlayan kurutulmuş incir, üzüm ve kayısı meyveleri üzerinde yapılmış mikotoksin araştırmaları hakkında bilgiler verilmiş ve bu ürünlerdeki mikotoksin sorununa çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır

Keywords

Kuru meyveler, mikotoksin, aflatoksin, okratoksin

References

• Anonymous, 2002a. Survey of Nuts, Nut Products and Dried Tree
• Fruits for Mycotoxins. Joint Food Safety and Standart Group, Food Surveillance Information Sheet, No: 21/02. Özkaya, Ş. ve ark., 2002. Gıda ve Yemlerde Mikotoksin
• Düzeylerinin Tespiti: Gıdalarda Katkı-Kalıntı ve Bulaşanların İzlenmesi, Bursa, s:62-79. Anonymous, 1997. Survey of Aflatoxins and Ochratoxin-A in
• Cereals and Retail Products. Joint Food Safety and Standart Group, Food Surveillance Information Sheet, No: 130. Sharman, M., Patey, A.L., Bloomfield, D.A., Gilbert, J., Surveillance and Control of Aflatoxin Contamination of Dried Fig and Fig Paste Imported into the United-Kingdom. Food Additives and Contaminants 8(3): 299-304. Anonymous, 2001a. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü
• Tarımsal Yapı ve Üretim. Anonymous, 2001b. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, İmalat Sanayi.
• Acar, J., 1998. Meyve-Sebze ve Ürünlerinde Mikrobiyolojik
• Bozulmalar ve Muhafaza Yöntemleri (Ed. A.. Ünlütürk, F. Turantaş) Gıda Mikrobiyolojisi. Mengi Tan Basımevi, İzmir. Pitt, I.J., Hocking, A.D., 1985. Fungi and Food Spoilage, Academic Press, Sydney.
• Büyükşirin, S., 1993. Kuru İncirlerde Küf Florası ve Aflatoksijenik
• Küflerin Saptanması. Ege Üniversitesi Fen Bil. Ens. Biyoloji A.B.D. Yüksek Lisans Tezi. Zohri, A.A. and Abdel-Gawad, K.M., 1993. Survey of Mycoflora and Mycotoxins of Some Dried Fruits in Egypt. Journal of Basic Microbiology, Volume:33, Issue:4, pp:279-288.
• Derici, B., 1997. Kuru İncirlerde Aflatoksin ve Okratoksin-A
• Oluşumunun Bazı Besin Maddeleri ile İlişkileri Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bil. Ens. Bahçe Bitkileri A.B.D. Yüksek Lisans Tezi. Efendiler, H., 2000. İzmir ve Manisa İllerindeki Çeşitli Çekirdeksiz
• Kuru Üzüm Bağlarında Potansiyel Okratoksijenik Küflerin İzlenmesi. Ege Üniversitesi Fen Bil. Ens. Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji A.B.D. Yüksek Lisans Tezi. Atkins, D. and Norman, J., 1998. Mycotoxins and Food Safety.
• Nutrition and Food Science, Number:5, September/October, pp:260- Anonymous, 2002b. Türk Gıda Kodeksi, Gıda Maddelerinde Belirli
• Bulaşanların Maksimum Seviyelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ. Sayılı Resmi Gazete. Dunbay, O.D., 1995. Kükürtlenmiş ve Kükürtlenmemiş Kuru
• Kayısılarda Aflatoksin ve Okratoksin-A'nın Niceliklerinin Araştırılması. Ege Üniversitesi Fen Bil. Ens. Bahçe Bitkileri A.B.D. Yüksek Lisans Tezi. Özay, G., Aran, N. and Pala, M., 1995. Influence of Harvesting and Drying Techniques on Microflora and Mycotoxin Contamination of Figs.
• Die Nahrung, Volume:39, Issue:2, pp:156-165. Demir, S. T., Özar, A.İ., Günseri, O., Çoksöyler, N., Konca, R., Aksoy, U., Düzbastılar, M., 1990. Ege Bölgesi'nde İncirlerde Görülen Aflatoksin ve Okratoksin Oluşumu ile Önlenmesi Üzerinde Araştırmalar. Zirai
• Mücadele Araştırma Projesi, 1988-1990 proje (A), Nihai Rapor.
• Steiner, W.E., Rieker, R.H. and Battaglia R., 1988. Aflatoxin
• Contamination in Dried Figs: Distribution and Association with Fluorescence. J. Agric. Food Chem., 36, 88-91. Majerus, P. and Ottneder, H., 1996. Nachweis und Vorkommen von Ochratoxin-A in Wien und Traubensaft. Deutsche Lebensmittel- Rundschau 92, pp:388-390.
• Altındişli, A., Aksoy, U., Çakır, M., Eltem, R., Özer, B.K., 1999.
• Çekirdeksiz Kuru Üzümlerde Okratoksin-A Oluşumu ve Etkili Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 14-17 Eylül, Ankara. Morton, S.G., Eadie, T. and Llewellyn, G.C.,1979. Aflatoxigenic
• Potential of Dried Figs, Apricots, Pineapples and Raisins. J. Assoc. Off. Anal. Chem., Vol:62, No:4, pp:958-962. Tosun, N., 1996. İncir Meyvelerinde Aspergillus Flavus Grubu
• Fungusların Kimyasal Yöntemlerle Önlenmesi Yoluyla Aflatoksinlerin Azaltılma Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bil. Ens. Ziraat A.B.D. Yüksek Lisans Tezi Şanlı, Y., Yavuz, H., Akar, F., 1990. Kuru İncir Örneklerinde Mikotoksin
• Kirlilikleri. A. Ü. Vet. Fak. Derg. 37(2): 293-308. Anonymous, 1996. Aflatoxin Surveillance of Retail and Imported
• Nuts, Nut Products, Dried Fig and Fig Products. Joint Food Safety and Standart Group, Food Surveillance Information Sheet, No: 81. Anonymous, 1999. Survey of Retail Products for Ochratoxin-A. Joint
• Food Safety and Standart Group, Food Surveillance Information Sheet, No: 185. MacDonald, S., Wilson, P., Barnes, K., Damant, A., Massey, R., Mortby, E. and Shepherd, M.J., 1999. Ochratoxin A in Dried Vine Fruit
• Method Development and Survey. Food Additives and Contaminants, Vol:16, No:6, 253-263. Çelik, B. ve Öztürk, K., 2000. Kuru Kayısılarda Muhtemel Aflatoksin