2008 KÜRESEL KRİZ SONRASI TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI UYGULAMALARI / CENTRAL BANK OF THE REPUBLIC OF TURKEY MONETARY POLICY APPLICATIONS AFTER 2008 GLOBAL CRISES
Öz
Küresel kriz öncesinde merkez bankacılığında temel amaç olan fiyat istikrarının sağlandığı gelişmiş ülke ekonomilerinde krizin ortaya çıkması, merkez bankacılığının yeniden sorgulanmasına zemin hazırlamıştır. Kriz sonrası yeni merkez bankacılığı çerçevesi, fiyat istikrarının ve finansal istikrarın eşzamanlı sağlanması gerçeğinden hareketle bu iki hedefin birbirine entegre olduğu bir yapı içinde şekillenmiştir. Bu makalede, küresel kriz sonrasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından izlenen para politikası kapsamlı olarak incelenmiştir. TCMB, 14 Nisan 2010 tarihinde açıkladığı krizden çıkış stratejisi çerçevesinde faiz koridoru ve zorunlu karşılıkların oldukça aktif olarak kullanıldığı bir para politikası tasarlayarak, rezerv opsiyonu mekanizması gibi yeni enstrümanları hayata geçirmiştir. Krizden toparlanma sürecinde Türk bankacılık sektörünün fonlama kaynaklarına düşük maliyetle ulaşması, özellikle tüketici kredilerinde hızlı bir büyümeyi beraberinde getirmiştir. Tüketicilerin kredi kullanarak ithal ürünlere yönelmesi, hem tasarrufları olumsuz etkilemiş hem de cari açığın artmasına neden olmuştur. TCMB, faiz koridoru ve zorunlu karşılıklar kanalıyla bankaların fonlama maliyetlerini yukarı çekerek hızlı kredi genişlemesini kontrol altına alarak cari açığı önlemeye çalışmıştır. Makalede ayrıca, kriz sonrası dönemde TCMB tarafından izlenen para politikalarının değerlendirilmesi farklı makro ekonomik değişkenlerin 2010 ve 2014 yılları arasındaki gelişimine bakılarak yapılmıştır. Analizimize dahil edilen farklı değişkenlerin 2010 ve 2014 yılları arasındaki performansı, küresel kriz sonrasında TCMB tarafından uygulanan yeni para politikası çerçevesinin oldukça başarılı olduğunu ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler: Merkez Bankacılığı, Para Politikası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uygulamaları.
Global crisis occurred in developed countries even though price stability was achieved in these economies. This led to the questioning of the central banking after global crisis. The new central banking framework after global crisis formed in the direction that price stability and financial stability were achieved at the same time and integrated with each other. In this article, monetary policies applied by Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) after global crisis are analyzed in detail. Within the framework of exit strategy which put into practice on April 10, 2010, CBRT actively used interest rate corridor and reserve requirements and launched reserve option mechanism. During the recovery period of the crisis, positive cost of funding environment enabled Turkish Banking sector to increase consumer loan volume. Consumer behaviour towards purchasing import goods through consumer loans affect savings and current account deficit negatively. CBRT tried to increase cost of funding through interest rate corridor and reserve requirements in order to decraese current account deficit by controlling credit growth. Furthermore, the evaluation of the monetary policies of CBRT after global crisis are made by taking the performances of different macro economic variables between 2010 and 2014 into consideration. The performances of different macro economic variables between 2010 and 2014 clearly state the success of CBRT post-crisis monetary policy framework.
Key Words: Central Banking, Monetary Policy, Central Bank of the Republic of Turkey Applications
Kaynakça
- Kaynakça
- Makaleler
- DEMİRHAN, Banu. Türkiye’ de Yeni Yaklaşım Çerçevesinde Para Politikalarının Finansal İstikrarı Sağlama Yönünde Uygulanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt XV, Sayı 2, Aralık 2013.
- LIM, C. ve Diğerleri. Macroprudential Policy: What Instruments and How to Use Them? Lessons from Country Experiences. IMF Working Paper. WP/11/238, Ekim 2011.
- NALIN, Halime Temel ve Göksu SEZER. Basel III: Global ve Türk Bankacılık Sektörüne Etkileri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi. Cilt:51 Sayı:587, Ocak 2014.
- OJO, Marianne. The Changing Role of Central Banks and the Role of Competition in Financial Regulation during (and in the Aftermath of) the Financial Crisis. European Law Journal. Vol.17, No.4, Temmuz 2011.
- Bültenler, Raporlar ve Tebliğler
- ALPER, Koray, Hakan KARA ve Mehmet YÖRÜKOĞLU. Rezerv Opsiyonu Mekanizması. TCMB Ekonomi Notları. Sayı: 2012-28, 22 Ekim 2012.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. Yıllık Faaliyet Raporu 2013. 15 Nisan 2014.
- BAŞÇI, Erdem. 2013 Yılında Para ve Kur Politikası Sunumu. 25 Aralık 2012.
- BAŞÇI, Erdem ve Hakan KARA. Finansal İstikrar ve Para Politikası. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Çalışma Tebliği. No: 11/08, Mayıs 2011.
- BİNİCİ, Mahir ve Diğerleri. Interest Rate Corridor: A New Macroprudential Tool?. CBT Research Notes In Economics. No: 2013-20, 19 Temmuz 2013.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Bülten. Sayı: 29, Mart 2013.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Finansal İstikrar Raporu. Sayı: 13, Kasım 2011.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Finansal İstikrar Raporu. Sayı: 19, Kasım 2014.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Parasal Aktarım Mekanizması. 2013.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. 2011 Yılında Para ve Kur Politikası. 21 Aralık 2010.
- VURAL, Umut. Geleneksel Olmayan Para Politikalarının Yükselişi. TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara, Mart 2013.
- İnternet Kaynakları
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. İnteraktif Haftalık Bülten. http://ebulten.bddk.org.tr/haftalikbulten/index.aspx (12 Nisan 2015).
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. Türk Bankacılık Sektörü Aylık Bülteni. http://ebulten.bddk.org.tr/ABMVC/tr/Gosterim/Gelismis (12 Nisan 2015).
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. http://evds.tcmb.gov.tr/ (12 Nisan 2015).
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Faiz Oranları. (http://www.tcmb.gov.tr) (21 Şubat 2015).
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Zorunlu Karşılık Oranlarına İlişkin Kararlar. (http://www.tcmb.gov.tr) (14 Mart 2015).
- Türkiye İstatistik Kurumu. Dış Ticaret İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (12 Nisan 2015).
- Türkiye İstatistik Kurumu. Harcama Yöntemi ile Gayrisafi Yurtiçi Hasıla. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1063 (12 Nisan 2015).
- Türkiye İstatistik Kurumu. Üretim Yöntemi ile Gayrisafi Yurtiçi Hasıla. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1045 (12 Nisan 2015).
Ayrıntılar
| Bölüm | Tüm Sayı |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 3 Eylül 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 2 Sayı: 4 |
Kaynak Göster
MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Yazar tarafından gönderilen bir makale, gönderim tarihinden itibaren 10 gün içinde dergi sekreteri tarafından makalenin, telif sözleşmesinin ve benzerlik raporunun (Turnitin programı) eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden incelenir. İstenilen bu dosyalar eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilmiş ise makale; ikinci aşamada derginin yayın çizgisine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Bu süreçte makale yayın çizgisine uygun değilse yazara iade edilir. Makale yayın çizgisine uygun ise şablona uygun bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden değerlendirilir. Şayet makale şablona uyarlanıp gönderilmemiş ise değerlendirme sürecine alınmaz. Bu süreçte yazarın derginin belirlediği şartlara uygun bir şekilde sisteme makale yüklemesi beklenir. Makale şablona uygun bir şekilde hazırlanıp gönderilmiş ise son aşamada makale derginin yayın ilkeleri, yazım kuralları, öz, abstract, extented abstract, kaynakça gösterimi vb. yönlerden incelenir. Bu ayrıntılarda makalede bir sorun varsa yazarın bu hususları tamamlaması istenir ve verilen süre içerisinde eksiksiz bir şekilde yeniden makaleyi göndermesi istenir.
Tüm bu aşamaları geçen makale, editör tarafından bilimsel yeterliliğinin denetlenmesi amacıyla ikinci 7 günlük süre içerisinde çalışmaya uygun iki hakeme değerlendirmeleri için gönderilir. Hakemlerin değerlendirme süreleri 15 gündür. Bu süre zarfında hakemlik görevini tamamlamayan bir hakem olursa ilgili hakeme değerlendirmeyi tamamlaması için 7 günlük ek süre verilebilir. Bu süre zarfında hakem görevini yerine getirmezse yerine yeni bir hakem ataması yapılır. En az iki hakemden gelen raporlar olumlu ise makale yayın aşamasına alınır. Hakem raporlarından birisi olumlu diğeri olumsuz ise makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakem raporu da olumsuz ise makale ret edilir. Üçüncü hakemin değerlendirmesi olumlu ise makaleyle ilgili hakem raporları dergi alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından incelenir. Makalenin yayınlanmasıyla ilgili nihai karar alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından verilir. Hakem raporlarının yetersiz ve tatmin etmekten uzak olması veya İngilizce editör tarafından abstract ve extented abstract’ın yetersiz görülmesi hallerinde de yine makaleyle ilgili son karar Editörler Kurulu tarafından verilir. Tüm bu aşamalardan geçen bir makale en yakın sayıya yayınlanmak üzere eklenir. İlgili sayıda yer kalmaması halinde makalenin yayımı bir sonraki sayıya kaydırılır. Bu durumda ve tüm değerlendirme sürecinde yazar isterse makalesini geri çekme hakkına sahiptir. Ancak bu durumu dergiye bildirmesi gerekir. Makale gönderim tarihinden makalenin yayına kabul tarihine kadar tüm bu işlemler için ortalama 3 aylık bir süre öngörülmektedir.