Öz
Egemenlik
kavramı ve düşüncesi Kıta Avrupası siyaset geleneğinin en önemli parçalarından
birisini oluşturmaktadır. Bu gelenek içerisinde egemenlik kavramı, siyasal
topluluk içerisinde en üstün emretme-buyurma yetkisi şeklinde tanımlanmaktadır.
Bu haliyle egemenliğin, mutlak, sürekli, bölünemez ve devredilemez tarzında
niteliklere sahip olduğunu düşünülmektedir. Fransız düşünür Jean Bodin
tarafından Devletin Altı Kitabı adlı eserinde ilk olarak bu şekilde
tanımlandığı bilinen egemenlik kavramının, ondan yaklaşık iki yüz yıl önce
yaşamış olan İbn Haldun tarafından nasıl ele alındığı bu çalışmanın konusudur. Bu
çalışmanın amacı, İbn Haldun’un Mukkadime adlı eserindeki görüşlerinden
hareketle bir egemenlik teorisi çıkarılıp çıkarılamayacağını tartışmaktadır.
Dahası, her ne kadar İbn Haldun açık bir şekilde egemenlik kavramını kullanmayı
tercih etmese dahi, düşünürün adıyla özdeşleşen Mukkadime’de egemenlik
konusuyla ilgili temel bir bakış açısının elde edilip edilemeyeceği
tartışılacaktır. Bu tartışmaya bağlı kalarak çalışma, beş başlık altında
incelenmiştir. Birinci başlık, egemenlik kavramının tanımı ve tarihsel
gelişimini genel hatlarıyla özetlemeye çalışırken; diğer dört başlıkta İbn
Haldun’un Mukaddime adlı eseri ve bu eser üzerine yapılan çalışmalardan hareketle
egemenlik tartışması yapılmıştır. Çalışmanın argümanı, Mukkadime’de kullandığı
anahtar kavramlar yardımıyla İbn Haldun’un egemenlik çalışmalarını yeniden
düşünmemizi sağlayacak bir fırsat sunduğu yönündedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağaoğulları, M. A. (2018). Kral-Devlet ya da Ölümlü Tanrı. Ankara: İmge Kitabevi.
- Ahmad, Z. (2003). The Epistemology of Ibn Khaldun. London and New York: RoutledgeCurzon.
- Akal, C.B. (1991). Yasa ve Kılıç. İstanbul: Afa Yayınları.
- Alatas, S. F. (2014). Applying Ibn Khaldun. New York: Routledge.
- Apak, A. (2016). Erken Dönem İslâm Tarihinde Asabiyet. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- Apak, A (2017). Kabile. İstanbul: Endülüs Yayınları.
- Arslan, A. (2018). İbni Haldun. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları,
- Beriş, H. E. (2008). “Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63-1, ss. 55-80.
- Black, A. (2010). Siyasal İslam Düşüncesi Tarihi: Peygamberden Bugüne. (Çev. S. Çalışkan ve H. Çalışkan). Ankara: Dost Kitabevi.
- Braud, P. (2013). “Devlet: Hukuki Öğretinin İkilemleri”. Devlet Kuramı. (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi.
- Bozarslan, H. (2016). Lüks ve Şiddet: İbn Haldun’da Tahakküm ve Direniş. (çev. M. I. Durmaz). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Câbirî, M. A (2001). Arap-İslâm Siyasal Aklı. (Çev. V. Akyüz). İstanbul: Kitabevi.
- Câbirî, M. A. (2018). İbn Haldun Düşüncesi: Asabiyet ve Devlet. (Çev. M. Çelik). İstanbul: Mana Yayınları.
- Çilingir, L. (2009). Farabi ve İbn Haldun’da Siyaset. Ankara: Araştırma Yayınları.
- Demircan, A. (2018). Bedevi. İstanbul: Endülüs Yayınları.
- Duguit, L. (2013). “Egemenlik ve Özgürlük”, Devlet Kuramı. (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi.
- Hassan, Ü. (2015). İbn Haldun Metodu ve Siyaset Teorisi. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- İbn Haldun (2018). Mukaddime. (Haz. S. Uludağ). İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kapani, M. ( 2016). Politika Bilimine Giriş. Ankara: BB101 Yayınları.
- Korkut, Ş (2017). “İbn Haldun’un “es-Siyâsetü’l-Medeniyye” Teorisini Eleştirisi”. İbn Haldun: Güncel Okumalar. (Ed. R. Şentürk). İstanbul: İz Yayıncılık.
- Kurtoğlu, Z. (2013). İslam Düşüncesinin Siyasal Ufku. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Lacoste, Y. (2012). İbni Haldun: Tarih Biliminin Doğuşu. (Çev. M. Sert). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Lambton, A. K. S. (1981). State and Governmen in Medieval Islam. London and New York: RoutledgeCurzon
- Mairet, G. (2013). “Padovalı Marsilius’dan Louis XIV’e Laik Devletin Doğuşu”. Devlet Kuramı, (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi, Ankara.
- Mahdi, M. (1966). “Ibn Khaldun”. A History of Muslim Philosphy: Volume Two. (Ed. and Int. M. M. Sharif). Kempten: Allgauer Heimatverlag Gmbh.
- Mücahid, H.T. (1995). Fârâbi’den Abduh’a Siyasi Düşünce. (Çev. V. Akyüz). İstanbul: İz Yayıncılık.
- Poggi, G. (2014). Modern Devletin Gelişimi Sosyolojik Bir Yaklaşım. (Çev. Ş. Kut ve B. Toprak). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Schmitt, C. (2013). “Somut ve Çağa Bağlı Bir Kavram Olarak Devlet”. Devlet Kuramı. (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi.
- Schmitt, C. (2014). Siyasi İlahiyat: Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm. (Çev. A. E. Zeybekoğlu). Ankara: Dost Kitabevi.
- Şahin, K. ve Yaylı, G. (2019). “İbn Haldun”. Türk-İslam Tarihinde Yönetim Belgeleri. (Ed. M. Akçakaya). Ankara: Gazi Kitabevi.
- Uludağ, S. (2018). “Giriş: İbn Haldun ve Mukaddime”. Mukaddime. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Öz
Kaynakça
- Ağaoğulları, M. A. (2018). Kral-Devlet ya da Ölümlü Tanrı. Ankara: İmge Kitabevi.
- Ahmad, Z. (2003). The Epistemology of Ibn Khaldun. London and New York: RoutledgeCurzon.
- Akal, C.B. (1991). Yasa ve Kılıç. İstanbul: Afa Yayınları.
- Alatas, S. F. (2014). Applying Ibn Khaldun. New York: Routledge.
- Apak, A. (2016). Erken Dönem İslâm Tarihinde Asabiyet. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- Apak, A (2017). Kabile. İstanbul: Endülüs Yayınları.
- Arslan, A. (2018). İbni Haldun. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları,
- Beriş, H. E. (2008). “Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63-1, ss. 55-80.
- Black, A. (2010). Siyasal İslam Düşüncesi Tarihi: Peygamberden Bugüne. (Çev. S. Çalışkan ve H. Çalışkan). Ankara: Dost Kitabevi.
- Braud, P. (2013). “Devlet: Hukuki Öğretinin İkilemleri”. Devlet Kuramı. (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi.
- Bozarslan, H. (2016). Lüks ve Şiddet: İbn Haldun’da Tahakküm ve Direniş. (çev. M. I. Durmaz). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Câbirî, M. A (2001). Arap-İslâm Siyasal Aklı. (Çev. V. Akyüz). İstanbul: Kitabevi.
- Câbirî, M. A. (2018). İbn Haldun Düşüncesi: Asabiyet ve Devlet. (Çev. M. Çelik). İstanbul: Mana Yayınları.
- Çilingir, L. (2009). Farabi ve İbn Haldun’da Siyaset. Ankara: Araştırma Yayınları.
- Demircan, A. (2018). Bedevi. İstanbul: Endülüs Yayınları.
- Duguit, L. (2013). “Egemenlik ve Özgürlük”, Devlet Kuramı. (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi.
- Hassan, Ü. (2015). İbn Haldun Metodu ve Siyaset Teorisi. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
- İbn Haldun (2018). Mukaddime. (Haz. S. Uludağ). İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kapani, M. ( 2016). Politika Bilimine Giriş. Ankara: BB101 Yayınları.
- Korkut, Ş (2017). “İbn Haldun’un “es-Siyâsetü’l-Medeniyye” Teorisini Eleştirisi”. İbn Haldun: Güncel Okumalar. (Ed. R. Şentürk). İstanbul: İz Yayıncılık.
- Kurtoğlu, Z. (2013). İslam Düşüncesinin Siyasal Ufku. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Lacoste, Y. (2012). İbni Haldun: Tarih Biliminin Doğuşu. (Çev. M. Sert). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Lambton, A. K. S. (1981). State and Governmen in Medieval Islam. London and New York: RoutledgeCurzon
- Mairet, G. (2013). “Padovalı Marsilius’dan Louis XIV’e Laik Devletin Doğuşu”. Devlet Kuramı, (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi, Ankara.
- Mahdi, M. (1966). “Ibn Khaldun”. A History of Muslim Philosphy: Volume Two. (Ed. and Int. M. M. Sharif). Kempten: Allgauer Heimatverlag Gmbh.
- Mücahid, H.T. (1995). Fârâbi’den Abduh’a Siyasi Düşünce. (Çev. V. Akyüz). İstanbul: İz Yayıncılık.
- Poggi, G. (2014). Modern Devletin Gelişimi Sosyolojik Bir Yaklaşım. (Çev. Ş. Kut ve B. Toprak). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Schmitt, C. (2013). “Somut ve Çağa Bağlı Bir Kavram Olarak Devlet”. Devlet Kuramı. (Der. C. B. Akal). Ankara: Dost Kitabevi.
- Schmitt, C. (2014). Siyasi İlahiyat: Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm. (Çev. A. E. Zeybekoğlu). Ankara: Dost Kitabevi.
- Şahin, K. ve Yaylı, G. (2019). “İbn Haldun”. Türk-İslam Tarihinde Yönetim Belgeleri. (Ed. M. Akçakaya). Ankara: Gazi Kitabevi.
- Uludağ, S. (2018). “Giriş: İbn Haldun ve Mukaddime”. Mukaddime. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Tüm Sayı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Ekim 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 6 Sayı: 12 |
Kaynak Göster
MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Yazar tarafından gönderilen bir makale, gönderim tarihinden itibaren 10 gün içinde dergi sekreteri tarafından makalenin, telif sözleşmesinin ve benzerlik raporunun (Turnitin programı) eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden incelenir. İstenilen bu dosyalar eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilmiş ise makale; ikinci aşamada derginin yayın çizgisine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Bu süreçte makale yayın çizgisine uygun değilse yazara iade edilir. Makale yayın çizgisine uygun ise şablona uygun bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden değerlendirilir. Şayet makale şablona uyarlanıp gönderilmemiş ise değerlendirme sürecine alınmaz. Bu süreçte yazarın derginin belirlediği şartlara uygun bir şekilde sisteme makale yüklemesi beklenir. Makale şablona uygun bir şekilde hazırlanıp gönderilmiş ise son aşamada makale derginin yayın ilkeleri, yazım kuralları, öz, abstract, extented abstract, kaynakça gösterimi vb. yönlerden incelenir. Bu ayrıntılarda makalede bir sorun varsa yazarın bu hususları tamamlaması istenir ve verilen süre içerisinde eksiksiz bir şekilde yeniden makaleyi göndermesi istenir.
Tüm bu aşamaları geçen makale, editör tarafından bilimsel yeterliliğinin denetlenmesi amacıyla ikinci 7 günlük süre içerisinde çalışmaya uygun iki hakeme değerlendirmeleri için gönderilir. Hakemlerin değerlendirme süreleri 15 gündür. Bu süre zarfında hakemlik görevini tamamlamayan bir hakem olursa ilgili hakeme değerlendirmeyi tamamlaması için 7 günlük ek süre verilebilir. Bu süre zarfında hakem görevini yerine getirmezse yerine yeni bir hakem ataması yapılır. En az iki hakemden gelen raporlar olumlu ise makale yayın aşamasına alınır. Hakem raporlarından birisi olumlu diğeri olumsuz ise makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakem raporu da olumsuz ise makale ret edilir. Üçüncü hakemin değerlendirmesi olumlu ise makaleyle ilgili hakem raporları dergi alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından incelenir. Makalenin yayınlanmasıyla ilgili nihai karar alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından verilir. Hakem raporlarının yetersiz ve tatmin etmekten uzak olması veya İngilizce editör tarafından abstract ve extented abstract’ın yetersiz görülmesi hallerinde de yine makaleyle ilgili son karar Editörler Kurulu tarafından verilir. Tüm bu aşamalardan geçen bir makale en yakın sayıya yayınlanmak üzere eklenir. İlgili sayıda yer kalmaması halinde makalenin yayımı bir sonraki sayıya kaydırılır. Bu durumda ve tüm değerlendirme sürecinde yazar isterse makalesini geri çekme hakkına sahiptir. Ancak bu durumu dergiye bildirmesi gerekir. Makale gönderim tarihinden makalenin yayına kabul tarihine kadar tüm bu işlemler için ortalama 3 aylık bir süre öngörülmektedir.